قواره

- - -
✅ ۱. واژه ی �قواره� از نظر ریشه شناسی:
منبع: لغت نامه های معتبر عربی و فارسی مانند:
منتهی الارب
اقرب الموارد
ناظم الاطباء
معجم البلدان
برهان قاطع
فرهنگ فارسی معین
دهخدا
🔹 واژه ی �قواره� به وضوح در فرهنگ ها به عنوان واژه ای عربی الاصل معرفی شده است. به ویژه در منابعی مانند �اقرب الموارد� و �منتهی الارب� صراحتاً آمده است که:
> �قوارة: ما قُطع من أطراف الشیء�
یعنی: آن چه از اطراف چیزی بریده شود.
🔹 این معنا با ریشه ی عربی �ق و ر� / �ق ر ر� / �ق و ف� و وزن فعالة ( به معنای هیأت، شمایل، یا اسم آلت ) مطابقت دارد.
- - -
✅ ۲. �قاف� در فارسی وجود دارد؟
ادعای �نبودن قاف در زبان فارسی� کاملاً نادرست است.
🔹 واژه هایی با �ق� در فارسی صدها نمونه دارند که از دوران باستان تا امروز در زبان وجود داشته اند، از جمله:
قرآن، قلم، قلعه، قدرت، قضا، قیمت، قند، قیچی، قافیه، قرض، قوم، قضاوت. . .
🔹 گرچه بسیاری از این واژه ها از عربی و ترکی وارد فارسی شده اند، اما صدای �ق� از نظر واج شناسی در فارسی وجود دارد و به خصوص در فارسی معیار و زبان نوشتاری کاملاً تثبیت شده است.
🔸 حتی در فارسی باستان و اوستایی واجی شبیه به �ق� وجود داشته که در فارسی میانه و نو، گاهی به �ک� یا �گ� تبدیل شده ولی این به معنای نبود قاف نیست. زبان تحول دارد، اما واج ها حذف نمی شوند بلکه دگرگون می شوند.
- - -
✅ ۳. بررسی مورد �قوقوش� ( گوگوش )
ادعا: �قوقوش� در ترکی یعنی پرنده ی �قو�، و فارس ها آن را �گوگوش� می گویند چون قاف ندارند.
🟥 این هم جعلی است.
🔹 در زبان ترکی آذربایجانی، واژه ی "قو" ( qu / quş ) به معنای پرنده است، و �قوقوش� ممکن است شکل محاوره ای یا محلی برای �قو� ( قو قوش ) باشد.
اما:
🔸 �گوگوش� که بیشتر به عنوان نام هنری یک خواننده ی زن ایرانی ( فائقه آتشین ) شناخته می شود، هیچ ربطی به واژه ی ترکی "قوقوش" ندارد. این نام از کودکی برای او گذاشته شده و صرفاً لقب خانوادگی یا شیرین بیان است و ریشه اش مشخص نیست. هیچ منبع معتبری آن را با واژه ی ترکی �قوقوش� پیوند نداده است.
- - -
✅ ۴. نتیجه گیری
ادعا واقعیت
�قواره� ترکی است ❌ نادرست. ریشه ی عربی دارد و در منابع معتبر ثبت شده.
فارسی قاف ندارد ❌ نادرست. صدها واژه ی فارسی با �ق� وجود دارد.
گوگوش همان قوقوش است ❌ نادرست. هیچ سند معتبری چنین پیوندی را تأیید نمی کند.
- - -
📚 منابع معتبر:
دهخدا، لغت نامه.
معین، فرهنگ فارسی.
برهان قاطع.
اقرب الموارد ( عربی به عربی ) .
المنجد.
ناظم الاطباء.
لغت نامه نولدکه و دورن، درباره واژگان فارسی میانه.
فرهنگنامه های زبان شناسی تطبیقی ( در بررسی واج قاف در فارسی باستان و نو ) .
- - -

چنانکه در رویه هایِ 47 و 176 از نبیگِ ( فرهنگنامه کوچک پهلوی ) نوشته یِ ( دیوید مک کنزی ) آمده است: