قالی

واژگان یا اسم هستند یا فعل، قالی، آرزو، بی زار اینها اسم هستند اصلا نمیتوان برای آنها مصدر تعیین کرد

• منابع ها. تاریخ ادبیات ایران، ذبیح الله صفا، خلاصه ج. اول و دوم، انتشارات ققنوس، ۱۳۷۴
• تاریخ ادبیات ایران، ذبیح الله صفا، خلاصه ج. سوم، انتشارات بدیهه، ۱۳۷۴
• حسن بیگ روملو، �احسن التواریخ� ( ۲ جلد ) ، به تصحیح�عبدالحسین نوایی، بنگاه ترجمه و نشر کتاب، ۱۳۴۹. ( مصحح در پایان جلد اول شرح مفصل و سودمندی از فهرست لغات�ترکی�و�مغولی�رایج در متون فارسی از سده هفتم به بعد را نوشته است )
• فرهنگ فارسی، محمد معین، انتشارات امیر کبیر، تهران، ۱۳۷۵
• غلط ننویسیم، ابوالحسن نجفی، مرکز نشر دانشگاهی، تهران، ۱۳۸۶
• فرهنگ کوچک زبان پهلوی، دیوید نیل مکنزی، ترجمه مهشید فخرایی، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، تهران، ۱۳۷۹
در جواب به کسانی که فقط خودش رو گول می زنند و حرف های بدون سند و مدرک می زدند با این حرف خودتان خار و بی ارزش می کنید بس کنید هر کسی به من و خانواده من توهین حرمزاده بی ناموس بی رگ و ریشه سیم کش و جاکش و خودش و جد آبادش هست اگر توهین کند
درجواب شما ها
👇👇👇👇👇👇👇👇👇👇👇👇👇👇👇👇👇👇👇👇
▪️انسان کور را می توان درمان کرد اما نادان متعصب را هرگز. . . !
تعصب کور کورانه انسان بینا را کودن می کند. تعصب یک امر اشتباه است، حال فرقی نمی کند که این تعصب نسبت به دین، مذهب، نژاد، قوم، رنگ و حتی فردی باشد. تعصب، تعصب نام دارد. انسان متعصب برای مخفی کردن ضعف اجتماعی خود همواره در حال فرافکنی، تهمت، افترا، دروغ پردازی و جعل سازی نسبت به منتقدان خویش است.
غافل از اینکه برجسته ترین راه شناخت یک انسان بزرگ، اعتراف شجاعانه او به اشتباهات گذشته ی خویش است. از تعصب بپرهیزیم؛ تعصب، بیجا و بجا ندارد. تعصب، تعصب است. هر کس به وسعت تفکرش آزاد است. . . !
✍کریستوفر هیچنز

من یه گاز فرهنگ اسلاو مردم اسلاو هزاران سال اتحاد اسلاو ها باهم دم دادند آخرش هم کتکش را با سیلی اوکراین خوردند که بداند یادشان بماند هیچ کس هیچ رغبتی برای تسط دیگران بر زندگی سیاست و زبانش فرهنگ دستاورد استقلال آزادیش با بهانه هم نژادی ندارد هرچند هم باد شود باور کنید یا نه به زودی شما هم دچارش خواهید شد

♦️ ۲ - زکریای قزوینی ( سده ۷ قمری ) در کتاب � آثار البلاد و اخبار العباد � به نکته مهمی اشاره می کند :
قالیقلا : شهری در ارمنستان که از آن جا فرش ها و زیلوهایی آورده می شود که به آن � قالی � گفته می شود. مردم آن جا در ساخت این فرش ها مهارت دارند و از آن جا به دیگر سرزمین ها صادر می شود. در آن جا مکانی به نام � بیعة الشعانین � وجود دارد، ابن فقیه می گوید که این مکانی متعلق به مسیحیان است که در آن یک ساختمان بزرگ برای نگهداری کتاب های مقدس و صلیب های شان قرار دارد . . .
♦️ ۳ - یاقوت حموی در کتاب � معجم البلدان � ( سده ۶ - ۷ ق ) می گوید :
� قالیقلا از نواحی خلاط در ارمنستان بزرگ است و سپس از نواحی منازگرد در ارمنستان چهارم. ابن یحیی گفته است که ارمنستان از زمان انوشیروان تا آمدن اسلام همواره در دست ایرانیان بوده است . . . در قالیقلا این فرش ها که به قالی معروفند ساخته می شوند. در نسبت دادن نام آن، بخشی از اسم را به دلیل سنگینی آن خلاصه کرده اند �
♦️ ۴ - حمدالله مستوفی در کتاب نزهة القلوب ۷۴۰ ق، درباره شهر � قالیقلا � می گوید : � . . . شهری بزرگ است که زیلو قالی بدانجا منسوب است . . . �. این نشان می دهد که واژه معروف � قالی � از نام شهر � قالیقلا � آمده است ( ریشه شناسی این شهر در پایین 👇 ) . در فرهنگ و زبان های جهان، برخی از واژگان از نام شهرها گرفته شده است : از هندوانه و آچار فرانسه تا چینی و اطلسی و بلور . . . که همه از نام های جغرافیایی گرفته شده اند
🔹 شهر ارمنی � کارین کاغاک �
ارض الروم ( Erzurum ) یا زمین روم، نام شهری در بخش ارمنی کشور امروزی ترکیه است. نام این شهر در منابع تاریخی، پیش از تسلط اعراب و ترکان � کارین کاغاک � بوده است :
Կարին�քաղաք� ( Karin Kaghak )
Կարնոյ�քաղաք� ( Karnoy Kaghak )
پس از تسلط اعراب، مانند بسیاری از نام شهرهای ارمنی - یونانی، این نام نیز به ریخت عربی درآمده و شد � قالیقلا � ( مانند قسطنطنیه که برگرفته از Constantinople بود ) . مردم این شهر پیش از جنایات اواخر عثمانی � ارمنی � بودند و به بافت فرش شهرت داشتند. فرش های این شهر در جهان معروف بود و کم کم عبارت � فرش های ارمنی شهر قالی قلا � بصورت � قالی � خلاصه شد و در بسیاری از زبان های منطقه برای اشاره به Carpet از � قالی / خالی � استفاده کردند
🔺 ریشه جالب نام شهر � کارین کاغاک � ( یا همان قالی قلا ) که به خاندان ایرانی کارن برمیگردد . . .
▪️کاغاک : در ارمنی به معنای شهر و روستا است و از زبان های ایرانی آمده است، � کلات، کلا، کلایه، کال، کلی، کلاته و . . . �. از ایرانی باستان � kata � ( کده ) که ت در کَتَ تبدیل به � ل � شده، پسوند āta گرفته و شده kalāta کلاته. در پارسی میانه � kalāk �. در اوستایی 𐬐𐬀𐬙𐬀 kata و . . . گفته شده که واژه � قلعة � در عربی نیز ( ک - - - > ق ) از همین جا گرفته شده است
▪️کارین : اشاره به شاخه ارمنی خاندان � کارن پهلَو � یکی از ۷ خاندان برجسته ایرانی دارد که در ارمنستان باستان آنها را Կամսարական کامسَرَکان می گفتند و بعدها به Pahlavuni پهلَوونی معروف شدند. / اما در منابع اسلامی از شخصی به نام أرمینیاقس در ارمنستان یاد شده که پس از مرگش زنی به نام � قالی � شهری بنا می کند که بعدها قالی قلا نامیده می شود
🔺 صورت دیگر قالی کلمه � قالین � است و دقیقا ثابت می کند که از � کارین � گرفته شده است. عطار می گوید : مرد ره را بوریا قالین بود / باز خشتش زیر سر بالین بود
🔺 بهاالدین ولد ( سده ۶ - ۷ ق ) پدر مولانا نیز در کتاب معارف به این موضوع اشاره کرده است : � . . . پیشه وران پیشه ها را پیش نتوانند بردن تا به شهرها نرسند که هوای آن شهرها موافق بود مر آن پیشه را، چنانک کاغذ به سمرقند و تنبسه ی کالی ( قالی ) به کالی کلا ( قالی قلا ) . . . �. ( تنبسه ؛ نام دیگر قالی در زبان پارسی، از ریشه تنبسیدن و تافتن )
🔺 فرهنگ انجمن آرای ناصری : � . . . و نوعى از آن پشمینه که فرش نمایند�� قالى�� و وجه تسمیه آن اینکه اوّل بافتن آن پشمینه رنگارنگ در بلد قالیقلا که از ارزنه الروم و دیاربکر است بظهور آمده و به اطراف بردند و نمد و گلیم و قالى خواندند منسوب�بقالیقلا�و مخفف آن �
🆔 @iranzamin777
🆔 Admin @f777kim
. زبان های ترکی�در چند مرحله بر�زبان فارسی�تأثیر گذاشته است. نخستین تأثیر زبان ترکی بر پارسی، در زمان حضور سربازان تُرک در ارتش�سامانیان�روی داد. پس از آن، در زمان فرمان روایی�غزنویان، �سلجوقیان�و پس از�حملهٔ مغول، تعداد بیشتری�وام واژهٔ�ترکی به زبان فارسی راه یافت؛ اما بیشترین راه یابی واژه های ترکی به زبان فارسی در زمان فرمانروایی�صفویان، که ترکمانان�قزلباش�در تأسیس آن نقش اساسی داشتند، و�قاجاریان�بر ایران بود.
• منابع ها. تاریخ ادبیات ایران، ذبیح الله صفا، خلاصه ج. اول و دوم، انتشارات ققنوس، ۱۳۷۴
• تاریخ ادبیات ایران، ذبیح الله صفا، خلاصه ج. سوم، انتشارات بدیهه، ۱۳۷۴
• حسن بیگ روملو، �احسن التواریخ� ( ۲ جلد ) ، به تصحیح�عبدالحسین نوایی، بنگاه ترجمه و نشر کتاب، ۱۳۴۹. ( مصحح در پایان جلد اول شرح مفصل و سودمندی از فهرست لغات�ترکی�و�مغولی�رایج در متون فارسی از سده هفتم به بعد را نوشته است )
• فرهنگ فارسی، محمد معین، انتشارات امیر کبیر، تهران، ۱۳۷۵
• غلط ننویسیم، ابوالحسن نجفی، مرکز نشر دانشگاهی، تهران، ۱۳۸۶
• فرهنگ کوچک زبان پهلوی، دیوید نیل مکنزی، ترجمه مهشید فخرایی، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، تهران، ۱۳۷۹

نیز بدان ایلمک میگویند، ، ایلمک سالماق، ، ایل، ، مک، ، سال، ، ماق. . حاصل اینکه در نتیجه ایلمک سالماق، ، ایپک لر قالیر باشدا، قالی یا قالیر هم ده اولور، ، قالماق در ترکی معنی ماندن میدهد، ، قالی یعنی ماندگار است. .

امروزه فرش ها به صورت های زیر بافته می شوند:
• فرش دستباف
• فرش ماشینی
• فرش نیمه ماشینی و نیمه دستباف
در زبان فارسی میانه واژه های گوناگونی برای اشاره به انواع گستردنی ها به کار برده می شد، برای قالی نفیس از بَت یا بوپ، برای نمد و فرش از نمت استفاده می شد و برای فرش و بستر از ویستَرْگ که از ویستردن ( wistardan ) گرفته شده که در فارسی امروز، گستردن گفته می شود.
اما واژهٔ قالی یا غالی از نام شهری به نام کالین ( اصل نام شهر مشخص نیست هرچند قلعه و نه شهری وجود دارد که به انگلیسی غالین جاکار و بِرداوان می نامند و در خود ارمنی برداوان می گویند ) در ارمنستان که در آن دوران بخشی از ایران باستان بوده است، گرفته شده است. البتّه فرهنگ واژه های اوستا کلمهٔ قالی را برگرفته از کلمهٔ فارسی کالین به معنای فرشِ پُرزدار که با نخ و پشم به رنگ های مختلف بافته می شود، معنی کرده است. ∗
معنای «بوب» در لغت نامه دهخدا چنین آمده است:
فرش و بساط خانه… فرشی که آن را انبوب نیز گویند… در ارمنی، بوب و پهلوی، بوپ. در تاریخ طبری از ابوجعفر محمد بن جریر طبری ( حدود ۲۶۶–۳۱۰ ) و ترجمه و تألیف ابوعلی محمد بلعمی ( ۳۲۵ ) واژهٔ «بساط» مترادف فرش آمده است. در آن جا از «فرش بهارستان» سخن می رود که در حملهٔ اعراب به ایران از کاخ تیسفون به دست آمده است. در معجم البلدان از یاقوت حموی ( اوایل سدهٔ هفتم هجری قمری ) چنین می آید: «بساطی یافتند از دیبا، شصت آرش اندر شصت آرش». در نُزهَة القُلوب حمدالله مستوفی ( ۷۵۰ ) از قول ابوعون صاحب کتاب الذیج چنین آمده است: «در قالی قلا فرشی بافته می شود که آن را قالی نامند و قالی نسبت اختصاری است به شهر قالی قلا و قالی قلا شهری است در ارمنستان کبیر. . . از عهد انوشیروان، هنوز ارمنستان به دست ایرانیان بود تا اسلام آمد… «ارمینیاغس» یکی از مردم ارمنستان زمام حکومت… را در دست گرفت. پس از وی زنی به حکومت رسید به نام «قالی» و شهری ساخت و آن را «قالی قاله» نامید که به معنای احسان است. »

Azerbaijani: qalın
Ottoman Turkish: قالن ( kalın ) , قالین
Turkish: kalın
Gagauz: kalın
East Oghuz:
Turkmen: galyň
Salar: [script needed] ( xaloŋ ) , [script needed] ( xalaŋ )
Karluk:
Uyghur: قېلىن ( q�lin )
Uzbek: qalin
Kipchak:
West Kipchak:
Crimean Tatar: qalın
Karachay - Balkar: къалын ( qalın )
Kumyk: къалын ( qalın )
North Kipchak:
Bashkir: ҡалын ( qalın )
Tatar: калын ( qalın )
→ Russian: калым ( kalym, “bride price” )
South Kipchak:
Karakalpak: қалың
Kazakh: қалың ( qaly� )
Kyrgyz - Kipchak:
Kyrgyz: калың ( kalıŋ )
Southern Altai: калыҥ ( kal�ŋ )
Siberian:
Old Uyghur:
Western Yugur: qal�n
North Siberian:
Yakut: халыҥ ( qalı� )
South Siberian:
Yenisei:
Khakas: халын ( xalın )
Further reading
edit
http://turkic. elegantlexicon. com/turkforms. php?form=thick
References
edit
R�s�nen, Martti ( 1969 ) Versuch eines etymologischen W�rterbuchs der T�rksprachen ( in German ) , Helsinki: Suomalais - ugrilainen seura, page 226
Levitskaja, L. S. , Dybo, A. V. , Rassadin, V. I. ( 1997 ) Etimologičeskij slovarʹ tjurkskix jazykov [Etymological Dictionary of Turkic Languages] ( in Russian ) , volume 5, Moscow: Jazyki russkoj kulʹtury, pages 238 - 239
Starostin, Sergei, Dybo, Anna, Mudrak, Oleg ( 2003 ) “*kal�ŋ”, in Etymological dictionary of the Altaic languages ( Handbuch der Orientalistik; VIII. 8 ) ‎[1], Leiden, New York, K�ln: E. J. Brill