عذرا

/~ozrA/

    virgin
    feminine proper name

پیشنهاد کاربران

وامق و عذرا از عشاق مشهور ادب پارسی هستند. داستان عشق این دو، سرچشمهٔ یونانی[۱] دارد. داستان وامق و عذرا
پیشینه ادبی
ویرایش
عنصری ملک الشعرای دربار غزنوی، قدیمی ترین شاعر پارسی گویی است که در سدهٔ پنجم هجری، وامق و عذرا را در بحر متقارب به قالب مثنوی منظوم درآورده است. بیرونی منظومه عنصری را به عربی ترجمه کرده است. در سده های بعد دیگران نیز از جمله قتیلی بخارایی، شعیب جوشفانی، صلحی خراسانی، نامی اصفهانی[۲] به پیروی از عنصری منظومه های با همین عنوان سروده اند.
...
[مشاهده متن کامل]

این داستان از یونانی به سریانی و بعدها در زمان خسرو انوشیروان به پارسی میانه برگردانده شده بوده است. تواریخ[۳] از دستور امیر عبدالله بن طاهر فرماندار خراسان در دوران عباسیان، برای به آب انداختن نسخه ای از آن اشاره می کنند.
اثر عنصری برای مدت ها، حتی به اذعان جامی، مفقود شده بود. تا اینکه در پاکستان محمد شفیع، ۳۷۲ بیت[۴] از این مثنوی را در چند برگ لابلای کتابی دربارهٔ وقف در قرآن، پیدا کرد و با ضمیمه کردن ۱۴۲ بیت دیگر از اشعار پراکنده که در فرهنگ ها آمده بود و سعید نفیسی آنها را در اختیار وی قرار داد، به طبع آن پرداخت. سعدی نیز در غزل ۶۱۳ خود از این داستان نام می برد. [۵]
چکیده داستان
ویرایش
عذرا، دختر پادشاهِ جزیره یِ شامس ( Samos ) , [۶] در معبد شهر، به جوان زیبارویی به نام وامق برمی خورد که از ترس نامادری خود به شامس گریخته است. به وساطت عذرا، وامق میهمان دربار ملک می شود؛ از او در بزمی پرسش ها می شود و توانایی های او را می سنجند. این دو دلباختهٔ هم می شوند. شبی از شدت عشق، وامق به نزدیکی سرای عذرا می رود، اما تنها آستان در را می بوسد و بر می گردد. آموزگار عذرا این خبر را به پادشاه می دهد و او برمی آشوبد میان این دو فراق می افتد. دشمنان به تاخت و تاز به شهر می پردازند، پادشاه کشته می شود و عذرا اسیر. عاقبت بازرگانی که حال عذرا را در می یابد، به او قول می دهد که او را به وصال وامق برساند. دیدار نخستینِ عذرا و وامق در معبد را عنصری اینگونه می سراید:
نگه کرد بدان روی وامق درنگ کزو خیره شد آن بت آرای گنگ
سر و زلف مشکین او چون گره فکنده بگل کرده بر بر زره
همی کرد عذرا به وامق نگاه یکی شاه دید از در و گاه
دل هر دو برنا برآمد بجوش تو گفتی تهی ماند جانشان ز هوش
ز دیدار خیزد همه رستخیز بر آید بمغز آتش مهر تیز

بتول. [ ب َ ] ( ع ص ) قطوع. قطعکننده. ( آنندراج ) ( غیاث اللغات ) . || منقطعه از زواج. ( از اقرب الموارد ) . || پاک دامن. پارسا. ( فرهنگ فارسی معین ) . || زن دوشیزه که از مردان رغبت و حاجت خود بریده باشد. ( ناظم الاطباء ) ( منتهی الارب ) . زن دوشیزه و جداشده از مردان و بریده از دنیا. ( آنندراج ) . دوشیزه از مردان بریده. ( یادداشت مؤلف ) . زن باکره بریده شده از دنیا و بریده شده از شوهر. دختری که شوی نکند. زنی که از دنیا بریده باشد بجهت خدای تعالی. ( از ناظم الاطباء ) . بتیل. بتیلة. عذراء. از دنیا گسسته و بخدا پیوسته. دختری باشد که از دنیا بریده و بخدا پیوسته وپیوند با جهان دیگر استوار کرده باشد و این صفت ویژه حضرت سیدة نساءالعالمین فاطمةالزهراء سلام اﷲ علیها دخت خاتم النبیین ( ص ) است. ( یادداشت مؤلف ) . || لقب فاطمة بنت نبی علیهما الصلوة والسلام بدان جهت که در فضل و دین و حسب از زنان زمانه خود و زنان امت متفرد بود و همتا نداشت. ( ناظم الاطباء ) . چون حضرت فاطمه قاطع علائق دنیا بود لهذا بتول گفتند. ( غیاث اللغات ) ( آنندراج ) . چون از مردان بریده و به طاعت خدای عزوجل مختص شده بود بدین نام شهرت یافت. ( از مهذب الاسماء ) . || لقب مریم عذراء مادر مسیح علیهاالسلام. ( ناظم الاطباء ) ( منتهی الارب ) . و بتیل وبتیلة نیز بدین معنی آمده است. لقب سیده مریم عذرا. ( از اقرب الموارد ) . لقب حضرت مریم علیها السلام که ممتاز بود از زنان بحسب دین و بریده بود از دنیا به خدا. ( از آنندراج ) . || نهالی که از بن درختی برآمده و از آن درخت مستغنی شده باشد. ( آنندراج ) ( ناظم الاطباء ) ( منتهی الارب ) . خرمابن جدا کرده و نشانده از بیخ نخلی دیگر. نهال خرما. ( یادداشت مؤلف ) . درخت خرد خرما که از درخت بزرگ که ام اوست جدا باشد.
...
[مشاهده متن کامل]

- بتول نورانی ، دختر نورانی ؛ اصطلاحی در تثلیث کیش مانوی. در بعضی از قطعات [ مانوی ] که به لهجه شمالی و سغدی است می بینیم که در زمانهای بعدی دوره سوم آفرینش مانند دو دوره مقدم بر آن انبساط یافته و موجد تثلیثی شده است از این قرار: عیسی ، بتول نورانی و منوهمیذ بزرگ. ( از ترجمه ایران در زمان ساسانیان ص 211 ) .

عذرا یار وامق در وامق و عذرا سروده قتیلی بخارایی است .
این داستان سرچشمه یونانی دارد ولی نوشته و سروده اصلی آن به پیشنهاد عبدالعزیزخان به زبان پارسی توسط قتیلی بخارایی در ۵۵۷۳ بیت سروده شده است.
عذرا با فتحه ع به معنای باکره، دوشیزه و پاکدامن است ولی در فارسی به اشتباه ع در آن را با ضمه تلفظ می کنند.
دوشیزه، ناسفته، دست نخورده، دختر، بکر ، پاکدامن،
عذرا :در معنی ایهامی اصطلاحی در بازی نرد ، مرحله نهایی بازی موفق که یکی مکرر دو شش بیاورد .
مقام ی صفتی کن طلب که نقش قمار
دو یک شمارد اگرچه دو شش زند عذرا
( خاقانی )
وامق ( عاشق ) و عَذرا ( معشوق ) در لغت یعنی باکره
امروزه عُذرا می گویند.
در فارسی ق نبوده ولی غ وجود داشته که بسیار نزدیک ق خوانده میشده و برای ان واجی جدا داشتند، واژگانی مثل سیمرغ بغ مغ باغ مرغ و. . . ، ولی زبان تورکی چی که حروف خ - ژ درآن وجود نداشتند و از زبانهای دیگه وارد
...
[مشاهده متن کامل]
شدند، تورکی زبانیست که قبل از اتاترک یک خط نوشته نداشت، در مرحله اول ثابت کن اصلا این زبان وجود داشته

هم عَذرا و هم عُذرا هر دو درست اند و معانی متفاوتی دارند.
عَذرا از القاب حضرت فاطمه ( س ) و حضرت مریم که به معنای بکر و پاکدامن و دوشیزه است.
عُذرا از واژه عذر گرفته شده و به معنای بهانه ای است که شخص از آن معذور است . و ( آ ) اخر آن از شدت اون خبر میده. . .
...
[مشاهده متن کامل]

عذرا در ادبیات فارسی هم معشوقه وامق هست.

لقب زیبای حضرت خانم فاطمه زهرا ( فاطیما ) سلام الله علیها و حضرت مریم علیها السلام هست.
در ضمن عذرا را به نام معشوق وامق معنی نکنید - لزومی ندارد! اینکار کم احترامی به مقدسین هست نعوذبالله
جمع عَذرا، عذارا است.
عذرا کلمه ای عبری هست نه عربی . لقبی بوده که یهودیان مومن عصر عیسی ( س ) به حضرت مریم داده شده ( مریم عذرا ) یعنی بکر و خالص و مروارید .
مرواریدی که سوراخ نشده . گوهر ناب .
تلفظ عُذرا کاملا غلطه . مثل تهرون ایرون
باکره دوشیزه پاکدامن
در پاسخ به آن که گفته عذرا ترکی است
معذرت معذور عذر و حروف اصلی آن همه عربی هستن و عذرا را می توان گفت عربی _پارسی است و به هیچ وجه نمیشه گفت ترکی
حالا چرا عربی_پارسی پیشوند آ که نشان دهنده ی ظرفیت زیاد است که در دانستن که بن مضارع دان آ ، دانا میشود
...
[مشاهده متن کامل]

و گرفتن بن مضارع گیر آ ، گیرا میشود و بسیاری دیگر
و اینجا به عذر به اضافه آ ( پیشوند پارسی ) که میشود عذرا

اسم دخترانه عذرا
به معنی دوشیزه و پاکی هست
عَذرا : /azrā/ عَذرا ( عربی ) 1 - دوشیزه، باکِره، آشکار؛ 2 - ( اَعلام ) 1 ) لقب حضرت مریم مادر حضرت عیسی ( ع ) ؛ 2 ) لقب حضرت فاطمه ( س ) . اسم عَذرا مورد تایید ثبت احوال ایران برای نامگذاری دختر است .
عَذرا
عَذرا به معنی دوشیزه، باکِره، آشکار، ( در اعلام ) لقب حضرت مریم مادر حضرت عیسی ( ع ) ، لقب حضرت فاطمه ( س ) – دوشیزه، باکره، بکر، عَذرا لقب
حضرت فاطمه ( س ) و حضرت مریم ( ع ) است ، عَذرا نام معشوق وامق .
طلای ناسُفته . بِکر گوهر سوراخ نشده
معنی عذراسنگ گرانبها و گوهری که تراش داده نشده
عذرا پاک منزه از هر پلشتی ودروغ ودغل . مهربان دوست داشتنی. خلاصه عشقه

همایش
در داستان وامق و عذرا ، عذرا یک دختر شاهزاده رومی بود و به معنی سنبله سر به فلکهای آسمانی هم معنا دارد
در داستان وامق و عذرا
عذرا شاهزاده بود
مشاهده ادامه پیشنهادها (١٠ از ٢٣)

بپرس