عثمان

عثمان. [ ع ُ ] ( اِخ ) دهی است از دهستان قعله شاهین بخش پل ذهاب شهرستان قصرشیرین ، واقع در 12 هزارگزی جنوب خاوری سرپل ذهاب کنار راه فرعی به قلعه شاهین ، واقع در دشت. هوای آن گرمسیر است و 70 تن سکنه دارد. آب آن از سراب قلعه شاهین تأمین می شود. محصول آن غلات و لبنیات است. شغل اهالی زراعت و گله داری است. ( از فرهنگ جغرافیایی ایران ، ج 5 ) .
عثمان. [ ع ُ ] ( اِخ ) کوهی است به مدینه بین آن و بین ذی المرة در راه شام از مدینه. ( معجم البلدان ) .
عثمان. [ ع ُ ] ( اِخ ) ابن ابی العاص بن بشربن عبد دهمان از ثقیف صحابی و از مردم طائف بود در وفد ثقیف اسلام آورد. رسول ( ص ) او را عمل طائف داد. عبد عمر بدان سمت بود تا عمر وی را عامل بحرین ساخت و سپس معزول شده به بصره سکونت جست تاسال 51 هَ. ق. در آنجا درگذشت. در بصره محلی است بنام شط عثمان که بدو منسوب است. ( از الاعلام زرکلی ) .
عثمان. [ ع ُ ] ( اِخ ) ابن احمدبن سعیدبن عثمان معروف به ابن قائد. فقیه و از افاضل نجدیین بود و به سال 1097 هَ. ق. به قاهره درگذشت. او راست : هدایة الراغب فی شر عمدة المطالب در فقه حنبلی ، حواشی علی منتهی الارادات ، در فقه. رسالة فی الرضاع ، نجاةالخلف فی اعتقاد السلف و جز آن. ( از اعلام زرکلی ) .
عثمان. [ ع ُ ] ( اِخ ) ابن جنی الموصلی مکنی به ابوالفتح و ملقب به ابن جنی. رجوع به الاعلام زرکلی و روضات الجنات ص 466 و نیز ابن جنی شود.
عثمان. [ ع ُ ] ( اِخ ) ابن حمزةبن عبیداﷲبن عمربن الخطاب از اشراف و از کسانی بود که به اندلس رفت و به طلیطلة اقامت گزید چون عبدالرحمن الاموی بر اندلس تسلط یافت عثمان با جماعتی از پذیرفتن او خودداری کرد وعبدالرحمن با آنان نبرد کرد و در نتیجه عثمان گرفتار شد و در قرطبه بدار آویخته شد. ( از اعلام زرکلی ) .
عثمان. [ ع ُ ] ( اِخ ) ابن حنیف بن وهب الانصاری الاوسی. صحابی است. در جنگ احد و جنگ های پس از آن شرکت کرد. از جانب عمر ولایت سواد و بصره را یافت و هنگامی که فتنه جمل برخاست یاران عایشه وی را بر ضد علی خواندند و او نپذیرفت پس موی ریش و ابرو و سر وی را کندند و او به علی ( ع ) پیوست و در جنگ جمل به سال 35 هَ. ق. کشته شد. ( از اعلام زرکلی ) .
منبع. لغت نامه دهخدا

عثمان خانواده توانگری داشت و خود بازرگانی دارا بود. عثمان پس از دوستی با محمد در میان مسلمانان از لحاظ اجتماعی و اقتصادی از افراد سطح بالا به شمار می رفت. عثمان به ندرت پیشنهادهای نوآورانه ارائه می داد ولی با این وجود همواره رضایت محمد و دیگر مسلمانان را در پیشنهادهایش دارا بود. در نخستین سال های تاریخ اسلام وی شخصی مطیع و منفعل و نظراتش با تصمیمات جمعی مسلمانان همسو بود. در دوران زمامداری نیز عثمان سیاست های خلیفه پیش از خود را ادامه داد هر چند از لحاظ شخصیتی اقدامات و خط مشی او به اقتدار و زورمندی عمر نمی رسید.
پس از قتل عمر در سال ۶۴۴ میلادی، عثمان به عنوان جانشین او انتخاب شد. این انتصاب به وسیله یک شورا که عمر پیش از مرگ تعیین کرده بود، انجام گردید. در آن هنگام با سه رأی از شش رأی و حق وتو عبدالرحمن بن عوف، برادر زن خود، عثمان را خلیفه مسلمان کرد.
عثمان همانند زمامداران پیشین، سیاست فتح و تسخیر کشورها را ادامه داد و به شکلی باثبات و با مداومت گستردگی امپراتوری اسلام را بیشتر کرد. در نبردهای عصر عثمان هزینه های نظامی و جنگ، بیشتر از غنائم حاصله از آن ها بود.