صابون

اگر بخواهیم سابونی درست کنیم که ۳۵۰۰ گرم آن از کره کاکائو ( که گران است ) و ۱۳۲۰ گرم آن از روغن نارگیل درست شده باشد چه اندازه باید سود سوز آور یا NAOH بریزیم؟ هر روغنی یک ضریب دارد برای کره کاکائو 0, 1380 و برای روغن نارگیل 0, 1830 است.
3500g. 0, 1380=483g NAOH //برای روغن نارگیل 1320g. 0, 1830=241g NAOH //جمع آن می شود 724 گرم که رقم اعشار آنرا حساب نمی کنیم. این مقدار برای ۱۰۰٪ سابون شدن یا Saponification است ما می خواهیم ۹۰٪ سابون داشته باشیم که به پوست آسیب نرسد پس
724g NAOH. 90%=651, 6g NAOH رقم اعشار را حساب نمی کنیم. چون سود سوز آور به شکل نمک است باید آنرا با آب مخلوط کنیم *** باید توجه شود که هیچگاه آب را روی NAOH نریزیم چون انفجار رخ می دهد و روی صورت و بدن می ریزد. همیشه باید با احتیاط و زدن عینک حفاظ و پوشیدن دستکش و روپوش NAOH را به آب مقطر اضافه کرد که گرمای آن تا ۹۵ درجه سلسیوس می رسد و گاز آزاد می شود که باید ماسک هم زد.
اینکه چقدر آب باید ریخت به این روش حساب می شود: 651g NAOH تقسیم بر 0, 3 می شود 2170g آب آنگاه آنرا با چربی باید مخلوط کرد و با مخروط کن دستی به آرامی مخروط کرد تا مانند ماست سفت شود. پس از آن می شود آنرا در قالب ریخت و ۲۴ ساعت گذاشت تا سفت شود و آنرا برید. این روش درست کردن سابون سرد است که کیفیت ندارد. بهتر است آنرا با آب مقطر تا ۷۵٪ حجم آن آب ریخت و آنقدر پخت تا سفت شود و آنگاه آنرا توی قالب ریخت این سابون دارای کیفیت بسیار عالی است و مدت چندین سال می شود آنرا نگه داری کرد و هر قالب آن ۱۰ یورو ارزش دارد!

درست کردنند که از خاکستر چوب که قلیایی است و چربی تشکیل می شد. در آزمایشگاه شیمی [یکی از دانشگاههای آلمان] ما دانشجویان با این روش سابون درست کردیم. دو قرن پس از میلاد رومی ها از سابون برای شستشوی بدن خود استفاده کردنند. در قرن هفتم پس از میلاد اعراب نمک های قلیایی و چربی را با هم مخلوط می کردنند و آنقدر با آب آنرا می پختند تا سفت شود. این روش را عربهای سوریه بکار می برند و به این خاطر سابون حلب معروف است و چون برای شستن پوست بدن و موی سر خوب است آنرا گرانقیمت می فروشند. Savon de Marseille یا سابون مارسه از کارخانه Marius Farbre که در فرانسه تولید می شود و آنهم بسیار قیمتی است از سابون حلب سر چشمه می گیرد یا بهتر بگوییم از سوریه یاد گرفته اند. در سوریه از روغن زیتون و Lorbeer درست می کنند ولی این روغن در اروپا استفاده نمی شود. Plinius درکتاب خود به نامNaturalis Historia می نویسد که Gallier ترکیبی از گچ و خاکستر را استفاده می کرد تا موهای خود را به رنگ قرمز در آورد این سابون به عنوان یک ژل برای سر بکار می رفت. پس از سال ۱۳۷۱ میلادی که نمک پتاسیم از خاکستر چوب بوسیله Crescas Davin بدست آمدکه خود سابون ساز بود از این نمک به جای خاکستر استفاده شد. سابون های سنتی ایران در شهر های بروجرد رودبار, مراغه, تهران و تبریز درست می شود که چربی آن از گاو و گوسفند است آنرا با سود سوز آور ترکیب می کنند و تا ۲۴ ساعت آنرا می پزند و در قالبهای بزرگ می ریزند سپس آنرا می برند و در آفتاب خشک می کنند. این سابون ها برای سر و بدن بسیار مفید است. از شامپو نباید برای شستن موی سر استفاده کرد چون همه اش ماده شیمیایی است و به پوست سر آسیب می رساند.