ریشه شناسی واژه �شیلات� نگاه کنیم و ارتباط آن با اوستایی، پهلوی و سانسکریت را بررسی کنیم.
- - -
۱. اوستایی
واژه و ریشه: �šii� / �ši - �
معنی: نگهداری، مراقبت، حمایت
منابع معتبر:
... [مشاهده متن کامل]
Avesta: The Sacred Books of the Parsis, James Darmesteter, Oxford University Press
A Zoroastrian Text, Wilhelm Geiger, Leipzig: 1906
A Concise Dictionary of Avestan, �mile Benveniste, 1935
- - -
۲. پهلوی
واژه و ریشه: �šīl�
معنی: پرورش، نگهداری، مراقبت
منابع معتبر:
Pahlavi Texts, E. W. West, Oxford University Press
Dictionary of the Pahlavi Language, D. N. MacKenzie, London, 1986
The Book of Arda Viraf, W. Geiger, Leipzig: 1910
- - -
۳. سانسکریت
واژه و ریشه: �śīla�
معنی: منش، رفتار، نظم، مراقبت
منابع معتبر:
Monier - Williams Sanskrit - English Dictionary, Monier Monier - Williams, Oxford, 1899
A Sanskrit - English Dictionary, Sir Monier Monier - Williams, Oxford, 2008 ( rev. ed. )
The Roots, Verb - forms and Primary Derivatives of the Sanskrit Language, Franz Kielhorn, 1892
- - -
جمع بندی
واژه �شیلات� در فارسی امروز از نظر معنایی با مفهوم نگهداری و پرورش که در اوستایی ( �šii� ) و پهلوی ( �šīl� ) وجود داشته، هم معناست. همچنین شباهت معنایی با سانسکریت �śīla� در مفهوم مراقبت و نظم مشاهده می شود. این شباهت ها نشان دهنده تأثیر ریشه های زبان های ایرانی باستان در شکل گیری واژگان مرتبط با مدیریت و پرورش در زبان فارسی است.
- - -
منبع. عکس فرهنگ ریشه شناختی زبان فارسی دکتر محمد حسن دوست
زبان های ترکی�در چند مرحله بر�زبان فارسی�تأثیر گذاشته است. نخستین تأثیر زبان ترکی بر پارسی، در زمان حضور سربازان تُرک در ارتش�سامانیان�روی داد. پس از آن، در زمان فرمان روایی�غزنویان، �سلجوقیان�و پس از�حملهٔ مغول، تعداد بیشتری�وام واژهٔ�ترکی به زبان فارسی راه یافت؛ اما بیشترین راه یابی واژه های ترکی به زبان فارسی در زمان فرمانروایی�صفویان، که ترکمانان�قزلباش�در تأسیس آن نقش اساسی داشتند، و�قاجاریان�بر ایران بود.
... [مشاهده متن کامل]
• منابع ها. تاریخ ادبیات ایران، ذبیح الله صفا، خلاصه ج. اول و دوم، انتشارات ققنوس، ۱۳۷۴
• تاریخ ادبیات ایران، ذبیح الله صفا، خلاصه ج. سوم، انتشارات بدیهه، ۱۳۷۴
• حسن بیگ روملو، �احسن التواریخ� ( ۲ جلد ) ، به تصحیح�عبدالحسین نوایی، بنگاه ترجمه و نشر کتاب، ۱۳۴۹. ( مصحح در پایان جلد اول شرح مفصل و سودمندی از فهرست لغات�ترکی�و�مغولی�رایج در متون فارسی از سده هفتم به بعد را نوشته است )
• فرهنگ فارسی، محمد معین، انتشارات امیر کبیر، تهران، ۱۳۷۵
• غلط ننویسیم، ابوالحسن نجفی، مرکز نشر دانشگاهی، تهران، ۱۳۸۶
• فرهنگ کوچک زبان پهلوی، دیوید نیل مکنزی، ترجمه مهشید فخرایی، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، تهران، ۱۳۷۹
" شیلات. شیلنگ. شیل ":شیلات