شیرین بیان

سعدی.
دیگر این مرغ کی از بیضه برآمد که چنین
بلبل خوش سخن و طوطی شکّرخا شد.
سعدی.
شکرفروش که عمرش دراز باد چرا
تفقدی نکند طوطی شکرخا را.
حافظ.
از جمال اوست قاآنی چنین شیرین زبان
جلوه آئینه طوطی را شکرخا میکند.
قاآنی.
و رجوع به شکرخای و شکرخایی و شکر خاییدن شود.

ریشه ی متکی ، مصرف دارویی دارد ریشهٔ خشک ساییدهٔ گیاه خلط آوری مؤثر است و از زمان های باستان به این منظور مورد استفاده بوده است.
در طب سنتی از این گیاه برای درمان اسپاسم عضلات و تورم، برونشیت، روماتیسم و ورم مفاصل استفاده می شود.
امروزه نیز عصارهٔ شیرین بیان یکی از اجزاء ترکیبی شربت سرفه به شمار می رود. این ماده به شکل طبیعی اش، در درمان زخمهای دهان و دستگاه گوارشی مفید است. شیرین بیان همچنین مدر ( ادرارآور ) و ملیّن است و می توان آن را به عنوان عامل ضدویروس موضعی به کار برد. مهم ترین خاصیت شیرین بیان، تأثیر بر دستگاه گوارش است. این گیاه درمان کننده ورم و زخم معده و اثنی عشر است . همچنین برای درمان سوءهاضمه و از بین بردن نفخ شکم مفید است.
مصرف بی رویهٔ شیرین بیان ( در صورت مصرف بیش از ۲۰ گرم در روز ) ممنوع اعلام گردیده است. کاهش پتاسیم خون و بالا رفتن فشار خون از عوارض مصرف زیاد آن می باشد.