شخ

شخ به معنای زمین سخت پای کوه است ودر زرین اباد دهلران قلعه ای بزرک در دامنه کوه وجود دارد که به زبان محلی ان را ( قلعه شاخ ) می گویند که تلفظ دیگری از شخ می باشد.

" شّخ " ، به فتح ش
خاک رس، گویش مردم شاهرود

شخ: شاخه
( ( نه در کوه سبزی نه در باغ شخ
ملخ بوستان خورده مردم ملخ ) )
یعنی: نه در کوه سبزی مانده بود و نه در باغ شاخه ای از گیاهی مانده بود، چرا که ملخ ها همه را خورده بودند و مردم از قحطی ملخ ها را می خوردند.

کوه

شَخ : زمین سخت. خاک خشت زنی و اندودکاری به رنگ آجر گداخته.
نمونه:رخت جوان به رنگ خاک شَخ بود. ( کلیدر ج ۹ص۲۳۹۱ )
محمدجعفر نقوی

در گویش دری افغانستان
شخ ، با فتح ش و سکون خ ، به دو صورت بکار می رود هم اسم است مانند شخ کوه یعنی تیزی و قله کوه و هم به صورت صفت ، مانند کوه شخ یا کو بسیار صخره ای و محکم . . . و هر چیزی که از محکمی و سفتی آن توصیف شود ، مثل شخ سر، شخ دم، شخ کار و. . .

گو اینکه شخ دیسه دگر سخ ( سخت ) باشد ت در واژه سخت نیز مانند ت در راست و خواست که در پهلوی راس و خواه است از ریشه واژه نیست و هر انچه در باره شخ امده نشان از سختی دارد

شُخ در گویش دشتی یک مشت از چیزی به اندازه کف ردست.
بنگرید به فرهنگ واژگان گویش دشتی نوشته سید کوچک هاشمی زاده

شخ / shăkh : خاک خشت زنی و اندودکاری به رنگ آجر گداخته.
مانند: چنان چون بادی که از خروش خویش دست بدارد و آرام بگیرد. به خاک شخ رسیده بودند.
تا دهه آنجا زمین شخی است، . . .
کلیدر
محمود دولت آبادی
... [مشاهده متن کامل]

شخ/ shăkj : خاک خشت زنی و اندودکاری به رنگ آجر گداخته.
مانند: چنان چون بادی که از خروش خویش دست بدارد و آرام بگیرد. به خاک شَه رسیده بودند .
کلیدر
محمود دولت آبادی
در زبان فارسی معاصر شَخ: کوه، سر کوه، زمین سخت و محکم.
... [مشاهده متن کامل]