در پارسی میانه واژه ی آلَگ ālag معنای طرف، سمت و جهت، می داده و در متونی چون بندهش، شهرستان های ایران شهر و گزیده های زادسپرم فراوان بکار رفته است. به نظر بنده این واژه می تواند به مجموعه ی جایگزین های بومی برای واژگان دخیل 'طرف' 'سمت' و 'جهت' افزوده شود؛ اما فراموش نکنید که اگر ما بخواهیم این واژه را در پارسی امروزی بکار ببریم باید ان را به ریخت کنونی خود دراوریم که آلِه می شود.
... [مشاهده متن کامل]
نمونه از کاربرد آن در متن بندهش:
gayōmart pad hōy ālag ud gāw pad dašn ālag
ترجمه: گیومرت به سمت چپ و گاو به سمت راست
توجه داشته باشید که واژه ی هوی بمعنای چپ و دشن بمعنای راست بوده اند. واژه ی هویه امروزه به معنای soldering iron بکار می رود که مرکب است از هوی بمعنای سمت یا دست چپ و پسوند ه. و همچنین واژه ی دشنه امروزه بمعنای چاقو بکار می رود که مرکب است از دشن بمعنای سمت یا دست راست و پسوند ه.
رَخ، روی، کران، سو، سوی، سویه، راستا، رهسو، پهلو، کنار
وظیفه یا شغل محوله
پست و مقام
سِمـَت: عیب
جایگاه
نمونه:
پس از آنکه ده ها وزیر و سایر هموندان دستگاه دیوانسالاری وی، خیابان �داونینگ� را رها کردند از �بوریس جانسون� [بخوان: �کسخل میرزای جامعه جهانی�!]، نخست وزیر انگلیس خواسته شد تا از جایگاه ( سِمَت ) خود کناره بگیرد ( کناره گیری کند ) .
برگرفته از یادداشتی در دستِ کار
سون: سو، سوی
❶ سو ( su )
❷ رن ( ron )
مانند اپاخترن ( əpaxtəron ) : سمت شمال
❸ ور ( vər )
مانند اینور
جایگاه
ور. . . سو. . . طرف. . . .
خطاب
نام و لقب که در آن مدح باشد. ( منتهی الارب ) . عنوان. سمت. ( یادداشت بخط مؤلف ) : فیروزی بخشد رایت او را و گرامی دارد خطاب او را. ( تاریخ بیهقی ) . و واجب چنان کردی بلکه از فرایض نبوده که من حق خطاب وی نگاه داشتمی. ( تاریخ بیهقی ) . امیر محمود، وی را خواجه خواندی و خطاب او هم بر این جمله بود که نبشتی بدو. ( تاریخ بیهقی ) . بخط خویش چیزی بنویس و خطاب شیخی و معتمدی که دارد. ( تاریخ بیهقی ) .
... [مشاهده متن کامل]
لوا و عهد و خطاب خلیفه ٔ بغداد
خدای عزوجل بر ملک خجسته کناد.
مسعودسعدسلمان.
رده ، شغل
جانب، جهت، سو، طرف، ناحیه، صورت، فرم، هیئت | شغل، عنوان، مقام، منصب، نشان، علامت، اثر داغ، داغ جا
صِمَت شغلی
جنب، جانب، جهت، سو، طرف، ناحیه، صورت، فرم، هیئت | شغل، عنوان، مقام، منصب، نشان، علامت
پست و مقام و درجه
مقام
بدون شرح
جنب
مشاهده ادامه پیشنهادها (١٠ از ١٩)