ستون پنجم


    agent provocateur
    fifth column

پیشنهاد کاربران

ستون پنجم به گروهی از مردم در داخل جامعه اصلی گفته می شود که در نهان به همکاری با دشمنان یا تضعیف گروه بزرگتری که ظاهراً باید به آن وفادار باشند می پردازند. این اصطلاح از زمان جنگ داخلی اسپانیا در عرصه نظامی و سیاسی رایج شده است.
...
[مشاهده متن کامل]

اصطلاح ستون پنجم از نظر معنی و مفهوم مجازی همان جاسوسی است؛ منتها با این تفاوت که جاسوس به ضرر و زیان بیگانه کار می کند و نفع و مصلحت ملت و کشور خویش را ولو به قیمت جان از نظر دور نمی دارد؛ در حالی که ستون پنجم این معنی را افاده نمی کند بلکه افراد این ستون، دانسته یا ندانسته به زیان و ضرر خودی و نفع بیگانگان کار می کنند.
در جنگهای سه ساله اسپانیا ( ۳۹–۱۹۳۶ میلادی ) هنگامی که ژنرال مولا یکی از سرکردگان سپاه ژنرال فرانکو با ارتش خود به سوی مادرید پایتخت اسپانیا پیش می رفت، برای جمهوری خواهان که بر شهر مسلط بودند پیغام فرستاد که: «من با چهار ستون سرباز و تجهیزات از شرق و غرب و شمال و جنوب به سوی مادرید پیش می آیم ولی شما فقط روی این چهار ستون حساب نکنید بلکه ستون دیگری به نام «ستون پنجم» هم داریم که در مادرید و حتی در میان جمع شما هستند که دانسته یا ندانسته برای ما فعالیت می کنند. شاید هم با ما موافق نباشند ولی چون با عقیده و نظریه شما صد در صد مخالف هستند لذا اعمالشان غیر مستقیم به نفع ما تمام می شود. اگر از چهار ستون اعزامی واهمه ندارید از این «ستون پنجم» بترسید که در تمام امور و شئون شما نفوذ دارند و راه ورود چهار ستون را به داخل شهر هموار می کنند. » همین طور هم شد و بالاخره ژنرال فرانکو با کمک همین ستون پنجم و خرابکاری آنها توانست پایتخت اسپانیا را که کابوس قحط و گرسنگی بر آن سایه انداخته بود تصرف کند و سلطه و سیطره کمونیستها و جمهوری خواهان را از سراسر خاک اسپانیا براندازد. از این تاریخ است که دو کلمه ستون پنجم وارد اصطلاحات سیاسی شد و به عاملان اجنبی و به طور کلی هر فرد و دسته ای گفته شد که اعمالی به زیان و ضرر خودی و سود بیگانه انجام دهند.
اصطلاح ستون پنجم با وجود آنکه قدمتی ندارد معذالک به علت بسط و جامعیت معنی و مفهوم کلمه چنان به سرعت اشاعه و پخش شد که در حال حاضر هر جا پای جاسوسی و خیانت حتی در مجامع و خانواده ها به میان آید از آن برای افاده مقصود استفاده و استناد می کنند. کما اینکه تحولات و دگرگونیهای سیاسی ایران بعد از شهریور ۱۳۲۰ خورشیدی و خیانتهایی که از طریق مختلف نسبت به ایران و ایرانیان صورت گرفته موجب گردیده است که این اصطلاح سیاسی از اروپا به ایران بیاید و در موارد مقتضی به صورت ضرب المثل مورد استفاده و استناد قرار گیرد. در پایان مقاله، ناگفته نماند که در سال ۱۳۶۰ شمسی کتابی تحت عنوان «ستون پنجم» به وسیله آقای کاظم اسماعیلی به فارسی ترجمه گردیده است که در این کتاب از داستان ستون پنجم آلمان نازی در انگلستان بحث می کند. ستون پنجم مزبور حتی در انتیلیجنس سرویس انگلستان هم نفوذ کرده بود.

ستون پنجم
منابع• https://fa.wikipedia.org/wiki/ستون_پنجم
جاسوس
تضعیف کننده منافع ملی از روی سهو یا عمد.
فرق آن باجاسوس در این است که جاسوس متعهد به خدمت به کشورخود یاکارفرمای خود است. اما ستون پنجم بدون مزدیا وابستگی به بیگانه هم به ضرر کشورخود فعالیت می کند. ازین رو اصطلاح "ستون پنجم دشمن" ناشی از عدم اطلاع و فقر ادبیات سیاسی است.
...
[مشاهده متن کامل]

این واژه از ترجمه فرهنگ سیاسی اروپا درقرن اخیر وارد واژگان فارسی شده و پیشینه آن به استفاده در جنگ سه ساله اسپانیا توسط ژنرال فرانکو طی نامه ای به مدافعان مادرید بازمی گردد "باچهارستون به سمت شما می آیم درحالی که ستون پنجمی از مخالفان شما باتضعیف تان به نفع من کارخواهندکرد"

بپرس