سبیل

نوجوانی دورهٔ آغاز رشد موهای صورت در مردان است و این فرایند از سبیل آغاز می شود. اگرچه همانند بسیاری از فرایندهای بیولوژیک، ممکن است این امر نیز بسته به عوامل ژنتیکی و محیطی تفاوت داشته باشد.
اگرچه اصلاح صورت، ممکن است به دوران نوسنگی بازگردد، ولی قدیمی ترین سندی که برداشتن سبیل به تنهایی دلالت می کند، تصویری از یک سوارکار ایرانی مربوط به ۳۰۰ سال پیش از میلاد مسیح و بر روی فرش پازیریک است.
در نقش برجسته های باستانی ایران هخامنشی، مادها و پارس ها با ریش تصویر شده اند و تراشیدن ریش و سبیل برای مردان و همچنین بریدن گیسوی زنان فقط به عنوان یک تنبیه و مجازات انجام می شده است. با کاهش اهمّیت ریش در دوران اشکانیان و ساسانیان، سبیل از ارج و رونق برخوردار گردید. با حملهٔ اعراب به ایران، مجدداً مردان به رسم عربان به گذاشتن ریش روی آوردند. در دوره مغول ها، ریش موقتاً اعتبار خود را از دست داد و سبیل چنگیزی مد شد.
در دوره صفویان، شاه اسماعیل یکم به داشتن سبیل های دراز مفتخر بوده و با نمایش آنها، قدرت نمایی می نموده است. شاه عباس کبیر نیز از ریش دل خوشی نداشت و بر اساس فرمانی که ابتدا به دربار ابلاغ و سپس عمومی شد، همه مردان از جمله روحانیون مکلف به تراشیدن ریش خود شدند. شاعری درباری ماده تاریخ این فرمان را به این شکل به نظم درآورده است.
که بر این اساس، سال این ریش تراشی ( تراش مویم به حساب ابجد ) ۹۹۷ محاسبه می شود. سال عمومی شدن این حکم ۱۰۰۷ بوده است. علاقه شاه عباس به سبیل گذاشتن مردان به حدی بود که حقوق و دستمزد سپاهیان، به طول سبیل آنان مرتبط شد. بدین ترتیب، سبیل های بلند و از بناگوش آویخته رونق یافت. گاه اضافه حقوق سبیل به مردم ولایتی حواله می شد و همین حواله موجب شد اصطلاح «باج سبیل» شکل بگیرد.
اگرچه در دوره افشاریه و زندیه، پادشاهان ایران ریش داشته اند، ولی در دوره قاجار سبیل مجدداً اهمیت خود را بازیافت. در دوره سلطنت ناصرالدینشاه و حکومت کامران میرزا بر تهران، عساکر تهران سبیل هایی به اشکال مختلف داشتند. با کاسته شدن اهمیت سبیل، برخی پادشاهان معاصر مانند احمدشاه و محمدرضا پهلوی ریش یا سبیل نداشتند.