رطل

جام

رطب ایرانی چند گرم است

شاید کلمه لیتر از رطل عربی گرفته شده باشد

حافظ شیرین سخن چنین سروده است :
قصر فردوس را به پاداش عمل می بخشند
ما که رند و گدا ئیم رطلِ گران ما را بس
از این حقیر :
حافظا بیا تا با هم و در کنار هم بنشینیم بر لب بام ایوان کلبه های احزان یعقوبی و کوخ های گلی و یا بر لب ایوان کاخ های مجلل بوستانی و گلستانی سعدیائی و در حین نظاره و مشاهده حرکت و سفر کاروان عظیم انسانی را از آن بالا با شگفت و اعجاب و حیرت به عنوان بخش مهمی از تار و پود های غیر زنده و زنده کیهانی و نه به مثابه تافته ای جدا بافته از کل جهانی در طول راه بین دو نظام احسن آفرینش مبداء و معاد که هردو بدون هیچگونه اختلاف یکی خواهند بود، پیاله ای از شراب من نوشیم که نمونه اش در آب زلال کوثر و زمزم شیوخ یافت نمی گردد و پس از عیش و نوش علاوه بر پیاله خودت چند بست تیاک ناب هفگانی بر پر کفن های سفید و سیاه شیوخ ببندیم که در آخر زمان و پس از شنیدن طنین هولناک صدای دوم صور یا شیپور اسرافیل و بر انگیخته شدن و یا رستاخیز شان از قبور و حشر و تجمع شان در صحرای محشر و در طی هیاهو و غوقای قیامت با استشمام بوی آن نشئه شوند و مثل من و تو ترسشان از ورود به صحنه و حضورشان در دادگاه عدل الاهی ریخته شود.
... [مشاهده متن کامل]

یک رطل = 422 گرم و نیم من که هر من 180 مثقال یعنی 844 گرم است و 12 اوقیه است و هر اوقیه 35 گرم می باشد

به معنی پیاله بزرگ می

رطل
همانطورکه درنوشته مقرو بانام رضا آمده
احتمالاواحد قدیمی وزن شرعی بوده . .
مثل شلاق حد شرعی که صدضربه است. .
تاقبل از این که مقدارواحدوزن رابه گرم یاکیلووزن کنند.
بامن ، نیم من،
... [مشاهده متن کامل]

شاید تصور شود رطل چیزی شبیه به پیک میگساری ست اما رطل بیش از این چیزهاست . رطل در پهنه ی جغرافیای فرهنگ ایران پیش و پس از اسلام تا قبل از برخورد با خواص اسکالر دنیای مدرن به مقدار مختلف برای یک کالا یا مقدار یکسان برای کالاهای مختلف یه کار برده می شده است .
... [مشاهده متن کامل]

رطل
پیمانه ، پیاله مِی
راهی بزن که آهی بر ساز آن توان زد
شعری بخوان که با آن رطل گران توان زد