رحل

رحل. [ رَ ] ( ع اِ ) پالان شتر. ج ، اَرْحُل ، رِحال. ( منتهی الارب ) ( ناظم الاطباء ) ( آنندراج ) . پالان شتر. ( ترجمان القرآن ترتیب عادل ) ( از صراح اللغة ) ( از منتخب اللغات ) ( غیاث اللغات ) ( دهار ) . پالان اشتر با جمله آلتها و گویند پالان خر. ج ، اَرْحُل ، رِحال. ( مهذب الاسماء ) . جهاز شتر که خردتر از قتب باشد. ( از اقرب الموارد ) . جهاز شتر و آن خردتر از قتب باشد و مردان بر آن نشینند. ( یادداشت مؤلف ) . مَرکب شتر. ( غیاث اللغات ) . || مسکن و منزل. ( از منتخب اللغات ) ( غیاث اللغات ) ( از اقرب الموارد ) . مسکن و جای باش مرد. ( ناظم الاطباء ) . جای باش مرد. ( منتهی الارب ) ( آنندراج ) . بنگاه. ( مهذب الاسماء ) ( یادداشت مؤلف ) . خانه. مسکن. منزل. ( یادداشت مؤلف ) . مثوی و منزل. گفته شود: �عاد المسافر الی رحله و الماء فی رحله �؛ ای منزله. ( از اقرب الموارد ) ( آنندراج ) . || رخت و اسباب همراهی. ( ناظم الاطباء ) ( منتهی الارب ) . آنچه از اثاث همراه برداشته شود وفقط به ظرف اطلاق شود و در قرآن است : �اجعلوا بضاعتهم فی رِحالهم �. ( قرآن 62/12 ) ؛ ای فی اوعیتهم. ( از اقرب الموارد ) . رخت مسافر. ( مهذب الاسماء ) ( یادداشت مؤلف ) . رخت و اسباب. ( از منتخب اللغات ) ( غیاث اللغات ) . اثاث و متاع. ( یادداشت مؤلف ) : قلعه ای خواست که بدان مستظهر شود و رحل و ثقل و عیال و اموال خویش آن جایگاه فرستد. ( ترجمه تاریخ یمینی ص 236 ) .
- رحل اقامت ؛ صاحب آنندراج به این کلمه معنی فروکش کردن داده است ، اما استوارنیست و شعری که از محسن تأثیر نقل کرده ، شاهد در رحل اقامت بودن است ، به معنی قرار داشتن قرآن در جایگاه بخصوص آنو رجوع به رحل در این معنی شود.
- رحل اقامت افکندن ؛ ساکن شدن. مقیم گردیدن. اقامت ورزیدن. مقیم شدن. القاء عصی. القاء جراء. ( یادداشت مؤلف ) .
|| مجازاً، به معنی دو تخته چوبین که قرآن مجید را در آن نهند در هنگام تلاوت. ( از غیاث اللغات ) . دو تخته صلیبی شکل و متقاطع که کتاب و یا قرآن مجید را هنگام قرأت بروی آن نهند و گیرخ و کیرخ نیز گویند. ( ناظم الاطباء ) . چیزی باشد از چوب که در وقت تلاوت قرآن مجید بر آن گذارند و شعرا خط و ابروی خوبان را بدان تشبیه دهند. ( آنندراج ) : قلم برداشت و با ما معمایی نهاد غریب و کتابی از رحل برگرفت و آن را بر پشت آن نبشت بخط خود به من داد. ( تاریخ بیهقی چ ادیب ص 669 ) .
منبع. لغت نامه دهخدا

آخرت است. رحلت، کافر و مشرک را که زمان مرگ بار و توشه آخرتی ندارند شامل نمی شود. به پایه قرآن هم رَحل گویند چون کسی که قرآن می خواند، بار آخرت خود از قرآن فرا می گیرد که بردارد. إِیلَافِهِمْ رِحْلَةَ الشِّتَاءِ وَالصَّیْفِ: قریش با کنار نهادن نزاع ها، توانستند با تجارت به تأمین نیازهای مادی خود و آرامش برسند و در سایه این آرامش بار و بُنه و توشه آخرت خود را با عبادت الهی بردارند.

فناء. [ ف ِ ] ( ع اِ ) عتبة. درگاه. درگه. آستان. آستانه.
توجه:
در عبارت بالا از دعای ابو حمزه ثمالی، فِناء است.