دگرگونی

عوامل موثر در دگرگونی عبارتند از :1 - گرما 2 - فشار 3 - محلول های شیمیایی مخصوصا" آب می باشد که سبب دگرگونی سنگها می شوند .

اقسام دگرگونی: 1 - حرارتی 2 - مجاورتی 3 - دینامیکی 4 - دفنی 5 - ناحیه ایی ( عمومی ) .

1 - دگرگونی حرارتی : هرگاه گدازه که از دهانه آتشفشان خارج میشود به خاطر داشتن گرمای زیاد سنگهای مسیر راه را پخته وآنها را دگرگون کند به این دگرگونی حرارتی می گویند که گرما در آن بسیار موثر است .
2 - دگرگونی مجاورتی : هرگاه ماگمای درونی زمین گرمای خود را به سنگهای اطراف ( سنگهای درونگیر ) منتقل کند سنگهای اطراف پخته یا دگرگون می شوند مثل دگرگونی مجاورتی اطراف باتولیت الوند همدان – در این دگرگونی گرما موثر است .

تعریف هاله دگرگونی : محدوده دگرگون شده اطراف دگرگونی مجاورتی و. . . را هاله دگرگونی می گویند . مثل هاله دگرگونی اطراف الوند که به شعاع 7 کیلومتر سنگهای اطراف دگرگون شده است .
3 - دگرگونی دینامیکی: هرگاه بر اثر زلزله طبقات زمین نسبت بهم جابه جا شوند سنگهادر محل جابه جایی بر اثر اصطکاک و گرمای بوجود آمده وتا چند متر سنگهای اطراف جابه جایی دگرگون می شوند در این دگرگونی گرما و حرکت موثر هستند .
4 - دگرگونی دفنی : هر گاه رسوبات در دریا به علت سنگینی رسوبات و فرو رفتن کف دریا زیر هزاران متر رسوب مدفون شوند در زیر بر اثر گرما واز بالا بر اثر فشار طبقات دگرگون می شوند . در این نوع دگرگونی گرما و فشار موثر هستند .
5 - دگرگونی ناحیه ایی ( عمومی ) : هر گاه منطقه وسیعی از سنگهای رسوبی بر اثر فشار و گرما دگرگون شوند ، دگرگونی ناحیه ای نامیده می شود . مثل دگرگونی دو طرف جاده همدان به طرف ملایر و تویسرکان .
تعریف بافت : به ظاهر سنگ که مربوط میشود به قطر ذرات و شکل ذرات و طرز آرایش آنها نسبت بهم بافت می گویند .
اقسام بافت در سنگهای دگرگونی :
1 - بافت لایه لایه که سنگ بخاطر داشتن ساختمان و نوع کانی ها لایه لایه می شود .
2 - بافت دانه دانه ایی که سنگ بخاطر داشتن بلور دانه دانه می باشد .
اقسام سنگهای دگرگونی :
1 - شیست: بافت لایه لایه دارد، سطح آن ناصاف است. از دگرگون شدن شیل ( سنگ رُس ) بوجود می آید. در سطح آن کانیی وجود دارد که به همان نام نامگذاری می شود
( میکاشیست - آمفیبول شیست - تالک شیست و. . . ) رنگ آن خاکستری است .
2 - سنگ لوح : بافت لایه لایه دارد. خاکستری رنگ است . دارای سطح ناصاف وفاقد کانی است . از دگرگون شدن شیل ( سنگ رُس ) بوجود می آید .
3 - گنیس ( گنایس ) : بافت لایه لایه دارد . سطح سنگ بطور متناوب از خطوط تیره وروشن بوجود آمده بر اثر فشار زیاد کانیهای تیره و روشن از هم جدا شده اند . از دگرگون شدن گرانیت یا کنگلومرا بوجود می آید .
4 - مرمر: بافت دانه دانه دارد. رنگ های مختلف دارد. از دگرگون شدن سنگ آهک بوجود می آید . ترکیب کربنات کلسیم دارد. بلور آن کلسیت است .
5 - کوارتزیت : بافت دانه دانه دارد . رنگ سفید یا خاکستر ی دارد. بسیار سخت است . بلورهای آن کوارتز است. از دگرگون شدن ماسه سنگ بوجود می آید .

فسیل ها :
تریلوبیت – بازوپایان ( اسپی ریفر - رنگونلا - پرودکتوس )
مرجانها ( زافرانتیس ) از فسیل های مشخص کننده دوران اول ( دوران پالِِیوزوییک ) می باشند .
آمونیت ها - بلمنیت ها - دوکفه اییها ( گریفه آ )
– خارتنان ( میکراستر - کلیپاستر ) فسیل های مشخص کننده دوران دوم ( دوران مزوزویک ) می باشند .
فسیل پکتن - تک سلولی نومولیت از فسیلهای مشخص دوران سوم می باشند .