خروس

داستان خروس کمتر از ۲۴ ساعت از زندگی دو مهندس نقشه بردار را نشان می دهد که برای مسّاحی به جزیره ای رفته اند و با جزیره نشینان سرمی کنند. آن ها از سواری جا می مانند و مجبور می شوند شب را در منزل کدخدا بگذرانند. کدخدا از آن ها دوستانه پذیرایی می کند و برایشان سفره ای رنگین ترتیب می دهد. این دو مهمان بعد از ورود به خانه متوجه صدای بلند و عجیب خروسی می شوند. کدخدا خروس را حرام زاده می داند و معتقد است این خروس از ساعت شماطه دار به دنیا آمده است. این خروس با آوازهای مکرر نابه هنگامش اهالی محل و صاحب خانه را ذله کرده است. خروس، علاوه بر این، بر کلهٔ بز آذین شده سردر خانه، مرتب فضله می اندازد. کدخدا به نوکرهایش دستور می دهد که خروس را بگیرند و بکشند.
خروس داستانی تمثیلی است که بر وقوع تغییرات اجتماعی دلالت می کند و دست به نمایاندن خرافات، نادانی و پلشتی زندگی آدم های داستان می زند. وجه تمثیلی خروس برگرفته از وجه رئالیستی آن است. برخی «خروس» را یک نماد دانسته اند که در داستان گلستان نه فقط شخصیت که مبدل به قهرمان داستان می شود. پس از کشته شدن خروس، این نماد سویه ای اسطوره ای می یابد؛ چراکه حاجی می خواهد جای او را بگیرد، اما خروس در شخصیت دیگری حلول می کند و انتقامش را می گیرد. در مقابل، برخی مخالف نمادین بودن داستان خروس هستند و عقیده دارند داستان خروس نقد خرافه و پیشگویی انقلاب نیست و هر قرائت اخلاقی داستان دقیق گلستان را به شعاری دم دستی تقلیل می دهد. آن ها داستان گلستان را داستانی ضد تفسیر می دانند.

هنوز هم در گیلان به آوازِ ماکیان " کَرکَتاس" می گویند!
ایرانیان، " خروس" را پرنده ای خوش شگون و وَرجاوند ( مقدس ) می دانستند؛ زیرا، نوید دهنده روشناییِ صبح و بیداری و چالاکی بوده است و بر اساس آن، روز خود را شروع می کردند و خروس نمادی برای سَرِ وقت بودن و خوش زمان بودن ( on time ) بود!
( ( مانند: خروس بی محل >>> کنایه از آدم ناحسابی که کاری بی موقع نابجا ( بی جا ) انجام دهد!
خروس خوان: هنگامی که خروس شروع به خواندن می کند، صبحِ زود، سحرگاه، سپیده دَم، بامدادان -
سَرِ وقت، به موقع ( به هنگام ) ، خوش قول، خوش وقت ) )
همچنین در وَندیداد ( فَرگَرد 18 - بند13 تا 16 ) آمده است:
پروردش، مرغی ( پرنده ای ) ایزدی و وَرجاوَند ( مقدس ) است
خویشکاری اش ( وظیفه اش ) :
این مرغ، نماینده ی ایزد سروش بر روی زمین و فروغ روز را از پیش می بیند و با آواز خود می خروشد ( برای همین به او خروس یا خروش می گویند ) و مژده ی دمیدن بامداد را می دهد و مردمان را به بیداری و نیایش و کار و کوشش فرامی خواند و هماورد ( رقیب ) بوشاسب دیو ( دیو تنبلی و کاهلی ) است و با او به نبرد می پردازد!
پَروَرد ( پَرو ) : رسیدن، کامل شدن، پختن - پَروار شدن، پرورش یافتن -
تیمار و مراقبت کردن، پاسداری، نگهبانی، جانپاسی!
ــِــ ش ( دَرِش ) : پرنده، پرواز کننده -
پسوند اسم و نام ساز - مانند: کوشش، سازش، روش، پویش، پایش، گویش، گزینش، ویرایش ( از مصدر ویراستن ) ، کاوِش ( از مصدر کاویدن )
معنی: پرنده پیش بین، دوراندیش، هوشیار و بیدار کننده، آگاهی دهنده، روشن بینی، بیدار دلی! -
با جَنَم، جوهردار - باتجربه، پخته، ماهر، این کاره، کاردان، آزموده، کاربَلَد، کارکُشته، کاربَشول، آبدیده! -
تَناوَر، نیرومند، زورمند، قوی، مقتدر، وَرزیده، پَروَرده، هِرکول! - شجاع، دلیر، دلاور، پهلوان، سورِن! -
پشتیبان ( پشتیوان ) ، حامی، یاریگر، یار و یاور، پشت و پناه، کمک دهنده - رادمرد، جوانمرد، بزرگوار، بخشنده، نیکوکار

✅ بز یا گوسفند: bleat 🐏
✅ پرنده یا میمون: chatter 🐧 🐒
✅ قورباغه: croak / ribbit 🐸
✅ مار: hiss 🐍
✅ گرگ یا سگ: howl / growl / bay 🐺
✅ گربه: meow / purr 🐈
✅ گاو: moo / low 🐄
✅ خوک: oink / grunt 🐖
✅ فیل: trumpet 🐘
✅ پرنده: chirp / tweet / twitter / sing 🕊
✅ اسب ( شیهه ) : neigh / whinny / nicker 🐎
✅ زنبور: buzz 🐝
✅ مرغ: cluck / cackle 🐔
✅ خروس: cock - a - doodle - doo / crow 🐓
✅ غاز: honk / quack 🪿
✅ اردک: quack 🦆
✅ موش: squeak 🐀
✅ عقاب: screech / scream 🦅
✅ جغد: hoot / screech 🦉
✅ خفاش: screech 🦇
✅ شیر، خرس، ببر: roar 🦁 🐅 🐻
✅ کلاغ: caw 🐦‍⬛️
✅ خر، گورخر، الاغ: bray 🦓
✅ شتر: grunt 🐪
✅ جیرجیرک: chirp / creak 🦗
✅ دلفین: click 🐬
✅ بوقلمون: gobble 🦃
✅ زرافه: bleat 🦒
✅ صدای هر جوجه پرنده: cheep 🐥
✅ شغال: howl
✅ کفتار: laugh / scream
✅ صدای هر حیوانِ نر بزرگ: bellow 🐋
✅ صدای هر حیوانی که از روی خشم باشه: snarl 😾
✅ صدای کشیدن هوا داخل بینی: sniff 😪
✅ صدای بیرون دادن هوا از داخل بینی: snort 😤