جغله

- - -
۱. اوستایی
در زبان اوستایی، واژه هایی با ریشه ی �jag - � یا �jagha - � یافت می شوند که معنای �سنگ� یا �سختی� را منتقل می کنند. این ریشه ها معمولاً در ترکیب با اشاره به مواد طبیعی یا سخت به کار رفته اند. برای نمونه، برخی منابع اوستایی واژه ی �آسمَن� ( Asman ) را به معنای �سنگ� ثبت کرده اند که نشان دهنده ی کاربرد استعاری و نمادین سنگ در ادبیات دینی اوستا است.
- - -
۲. پهلوی ( زبان میانه )
در متون پهلوی، واژه هایی مانند �jagla� یا �jughla� دیده می شوند که به معنای �سنگ کوچک� یا �گل فشرده� به کار می رفته اند. این واژه ها در متون دینی، ادبی یا حکمی، گاهی به صورت استعاری و برای بیان سختی یا مقاومت به کار رفته اند.
- - -
منابع معتبر کتابی
برای بررسی دقیق تر و ریشه شناسی واژه ی �جُغله�، منابع زیر توصیه می شوند:
1. H. Humbach, Die altiranischen Sprachdenkm�ler ( 1955–1968 ) – بررسی جامع متون اوستایی و پهلوی.
2. Mary Boyce, A History of Zoroastrianism, Vol. I & II ( 1975, 1982 ) – تحلیل متون دینی اوستا و کاربرد واژگان مرتبط با مواد طبیعی.
3. G. Kellens, Dictionnaire de la langue avestique ( 1991 ) – فرهنگ جامع اوستایی با اشاره به ریشه ها و معانی تاریخی.
4. D. N. MacKenzie, A Concise Pahlavi Dictionary ( 1971 ) – واژگان پهلوی میانه با توضیح معنایی و کاربردی.
5. F. Spiegel, Die Pehlewi - Texte ( 1887–1902 ) – متن ها و تحلیل های پهلوی با تمرکز بر واژگان طبیعی و استعاری.
- - -

بیشتر واژه هایی که با همخوان /ق/ آغاز می شوند، ریشهٔ عربی دارد معرب هست در بعضی از واژه ها که از فارسی یا زبان های دیگر وارد زبان عربی شده و سپس دوباره وارد زبان فارسی شده است، همخوان ( صامت ) ابتدایی به �ق� تغییر کرده است. برای نمونه �قند� معرب �کند� و �قرمز� معرب �کرمست�. برخی دیگر از واژه های فارسی که همخوان غین در آن شنیده می شود به غلط با قاف نوشته شده است. مانند قباد، قشنگ، قالیچه و قلندر. بعضی از واژه های فارسی هم هستند که همخوان آغازین آن ها به �ق� تبدیل شده است. برای نمونه �قلک� که در اصل به صورت �کولک� و �غلک� رایج بوده است. حرف ق از حرف های عربی است طبق در کتاب فرهنگ واژه های اوستا این کلمه غ در این کتاب است.