جانور

همچنین پسوند ور در واژه های جانور، دانشور، هنرور، سخنور، تاجور، سرور، بارور، پیشه ور، نامور، ، داور ( دادور ) ، پهناور و. . . همیشه صفت ساز نیست بعضا در قالب فرمول تشخیص صفت قرار نمی گیرد
در این فرمول مثلا برای تشخیص صفت زیبا در ترکیب موصوفی " گل زیبا" می گوییم ۱ - گل زیباتر ۲ - گل زیبا زیبا است در هر دو فرمول معنی دارد
ولی در مورد پیشه ور یا پیله ور نمی توانیم بگوئیم پیشه ور تر یا پیله ور تر
ور در این دو کلمه ارتباط با صفت ندارد بلکه قید است قید حالت یعنی کسی که کارو پیش مرتبط دارد پیش در هنر پیشه یعنی کسی که کارش هنر است
وار در واژه های استوار، امیدوار صفت ساز است ولی در کلمه خروار خر یعنی بزرگ و خروار یک مقیاس وضعی ماخوذ از خر ( بزرگ ) است ، ، پسوند وار در کلمه دشوار یعنی گونه دِِش در دِشوار و دِشمن و دِشنه و دژ یعنی سرسختی و دشوار یعنی سخت گونه ولی نمیتوانیم بگوییم امیدوار هم یعنی امید گونه
یک جاهایی مثل، امیدوار و استوار صفت ساز هست ولی

) مشخص میشود مثلا بخواهیم بگیم شخصی پولدار هست میگیم پولی وار بخواهیم بگوییم چیزی جان دار است میگوییم ( جانی وار ) و کلمه ی جانور نیز از آن ساخته شده است به معنی موجود زنده . جانی وار بعدا به جنه وار و سپس در فارسی به صورت جانور استفاده شده است. ریشه زبان ترکی میباشد.

از نگاه چمی ( معنایی ) ، واژه های جانور و ذات الحیات یکسره همچم نیستند، ذات الحیات به چم جاندار است که از ریززیها ( میکروبها ) تا گیاهان و جانوران را دربرمی گیرد لیک جانور به یک جاندار پُریاخته ایِ دگرخوار گفته می شود.
هرآینه شیوه ی ساخت این دو واژه نیز همانند هم نیست، واژه ی جانور از نام پسوند ساخته شده از سویی واژه ی ذات الحیات از آمیختگی دو نام پدید آمده است.
جدای از این، در شهرآیینی کهن ایران، پارسی زبانان نیازی نداشتند که از زبان بیابانگردان واژه ای گرته برداری کنند، پارسی میانه یا پهلوی و نیز پارسیِ کنونی به آن اندازه پربار و توانمند بوده و هستند که نیازهای خود را درونسازی کنند.
واژه ی ذات ( =سرشت، گوهر ) گفته شده که از "زاد" پارسی گرفته شده.
زبان تازی برای واژه ی جان برابرواژه ی درستی ندارد گاهی آن را به حیات ( =زندگی ) برگردان می کند گاهی به روح ( =روان ) و گاهی به نفس ( =خود ) و واژه ی جداگانه ای برای آن نمی تواند در خودش بیابد.

پسوند ور در واژه های جانور، دانشور، هنرور، سخنور، تاجور، سرور، گنجور، بارور، مزدوَر، پیشه ور، نامور، شادوَر، داور ( دادور ) ، پهناور و. . . زابَنده ( زابساز، صفتساز ) است.
وار در واژه های استوار، امیدوار، خروار، شتروار، سوار ( اسوار، اسب بار ) ، پشتوار ( پشتواره ) ، دلوار، دشوار، هموار، بزرگوار، خانوار ( خانه وار ) ، سبزه وار، گوشواره، ماهواره، دستواره و. . .
زابنده ( صفت ساز ) است نیز به ریخت بار در واژه هایی مانند سبکبار، گرانبار، شتربار ( و اشتربار ) ، پیلبار، کوله بار، سربار، خشکبار، تره بار، زنگبار، رودبار و. . .
پسوند وار گاهی بندواژه ( قید ) ساز است در آمیزواژه هایی مانند دیوانه وار، پروانه وار، فرشته وار، آدم وار و. . .
در همگی این واژگان، پسوند به هرگونه ای که است، همانا چم و معنای بار و باردن را داراست.
برای نمونه: جانور - جان بر - جان بار = موجودی که بارِ جان دارد.
وَر و وار در جایگاه ریشه ی کارواژه ای ( واردن یا باردن ) :
در پروَر و پروار ( پروردن، پرورش ) ریشه ی کارواژه ای است همراه با پیشوند پر، هُزواردن و هزوارش ( پیشوند هز بنواژه ی واردن ) ، فراوردن، فراورش، فراورده ( پیشوند فرا وردن ) ، آوردن ( پیشوند آ که ناینده=منفی ساز است وردن ) : آوردن#بردن.
کارواژه ی وار در ترکی نیز به گمان بسیار از بار و وار و واردن در زبانهای ایرانی مانند پهلوی ریشه می گیرد که در زمانی نه چندان دور در آذربایگان روامند بوده و زبان نیاکان مردم آن سامان بود.

دیگر وارد فارسی میشوند تغیر تلفظ پیدا میکنند تا با زبان مقصد هماهنگ شوند. لیکن جاناوار به جانور تبدیل شده هست. یعنی چیزی که جان دارد. وار به معنی بودن یکی از پسوندهای رایج زبان ترکی هست. مثل خانوار دقت کنید اینجا تغیر فرمت کلمه رو نداریم وگرنه باید میگفت خانور