تون یا تُن . . . به معنی � زهدان ، رحم � میباشد و واژۀ � تُنیکه � که پوشاک زیر زنانه است ریشه در این واژه � تون ، تٌن � دارد ـ
تونی نام طایفه ای از بختیاری
آتشدان گلخن و کسی که کار تون میکند را تون تاو گویند
تون جهنم را هم گویند
و تون و دون و دان و تان جا ی هرچیز است
در زبان کوردی به معنی آتشدان حمام است
به گلخن یا آتشدان حمامهای خزینه می گفتند، نام پیشین شهر فردوس کنونی واقع درخراسان جنوبی، مرحوم فاضل تونی ومیرتونی از این شهر بوده اند.
تون ( tun ) : در زبان ارمنی یعنی خانه
در زبان کوردی به معنای تند ( طعم فلفل ) و به معنای درک ( جهنم ) می باشد
تونبان: مراقب آتشخانه گرمابه، صاحب آتشدان حمام
نام تاریخی شهرستان فردوس خراسان ، حسن پیرنیا، در کتاب تاریخ ایران باستان، به اولین اشاره های تاریخی به منطقه ای که تون ( فردوس ) در آن واقع است می پردازد و می گوید: �از منطقه ای که تون در آن واقع شده است، در کتیبه داریوش با عنوان استاگارتیه یاد شده که نویسندگان قدیم ساکارتیا ضبط کرده اند. � این منطقه ابتدا زیر نفوذ مادها بوده و پس از عصر سلوکیان هم از طرف جنوب سرزمین پارت را محدود می کرده و جز قسمت تون و طبس، بقیه نواحی آن کویر خشک و بی آب و علف بوده است.
... [مشاهده متن کامل]
واژه "تنور" هم از همین ریشه است:
تون ( آتشدان ) پسوند ور ( دارنده )