ترشی

✅ پاسخ علمی با منابع معتبر:
1. واژه �ترش� و مشتقات آن ( ترشی، ترشیدن، ترش رو ) ریشه ای ایرانی دارند، نه ترکی.
🔹 طبق فرهنگ های معتبر زبان فارسی و ریشه شناسی:
دهخدا: �ترش� به معنای دارای مزه ی اسیدی و تلخ.
فرهنگ عمید: ترش = دارای مزه ای مانند سرکه و لیمو.
فرهنگ ریشه شناسی دکتر حسن انوری:
> ترش ← پهلوی: tarš ← اوستایی: tarša -
به معنای اسیدی، زننده، و با ریشه ی هندواروپایی ters - ( به معنی چرخیدن، خم شدن، یا فشردن ) .
🔸 در زبان اوستایی، واژه ی tarša - به معنی خشک، سفت، و گس دیده شده است، که با مفهوم �ترش شدن� و �چروک شدن از اسید� مرتبط است.
📚 منابع:
An Etymological Dictionary of Persian, English and other Indo - European Languages – Ali Nourai
Bartholomae, Christian. Altiranisches W�rterbuch, 1904
Bailey, H. W. Dictionary of Khotan Saka
- - -
❌ ادعای جعلی: ترشی همان توروشو در ترکی است، و این دو یکی اند.
✅ پاسخ علمی:
در زبان ترکی ( استاندارد ترکی استانبولی ) ، واژه ی turşu وجود دارد که به معنی �ترشی� است. اما:
این واژه وام واژه ای از فارسی است، و در زبان ترکی عثمانی هم به شکل تورشی دیده شده است.
فرهنگ لغت های ترکی، به صراحت ریشه ی فارسی برای آن ذکر کرده اند.
📚 منابع ترکی:
Redhouse Turkish - English Lexicon: واژه turşu برگرفته از فارسی torsh.
Nişanyan S�zl�k ( ریشه شناسی ترکی ) :
> Turşu ← Fars�a turş ek - u
"Asidik, ekşi tatta yiyecekler"
"K�keni Fars�adır"
- - -
❌ ادعای جعلی: تورماق به معنی نگه داشتن است و ارتباط با �ترشی� دارد.
✅ پاسخ علمی:
🔹 تورماق ( ترکی: durmak، durmak یا turmak ) به معنی ایستادن، نگه داشتن، یا درنگیدن است.
🔸 این فعل هیچ ربطی به ترشی یا اسید یا تخمیر ندارد.
🔹 ریشه شناسی تورماق به واژه ی ترکی باستانی dur - /tur - بازمی گردد، که به معنی ایستادن و ثابت ماندن است، نه تخمیر یا ترش شدن.
📚 منابع:
Clauson, Gerard. An Etymological Dictionary of Pre - Thirteenth - Century Turkish
Nişanyan S�zl�k: turmak ← Eski T�rk�e tur -
- - -
❌ ادعای جعلی: �گون� در �نیلگون� یا �غمگین� به معنی خورشید است.
✅ پاسخ علمی:
🔹 �گون� در واژه هایی مثل نیلگون، شادگون، غمگین، پسوندی صفت ساز در فارسی است، از �گونه� گرفته شده، به معنی شکل، رنگ، حالت.
🔸 در ترکی، �گون� ( g�n ) به معنای خورشید یا روز است. اما این موضوع هیچ ربطی به واژه های فارسی ندارد.
🔹 واژه های فارسی مثل �نیلگون� یعنی به رنگ نیل و �شادگون� یعنی به حالت شاد.
📚 منبع:
دکتر محمد مقدم، دستور زبان فارسی
دکتر خانلری، تاریخ زبان فارسی
- - -
🔚 جمع بندی نهایی:
واژه / ادعا واقعیت علمی منبع
ترشی از ترکی آمده ❌ غلط؛ ریشه در ترش ایرانی با ریشه هندواروپایی دارد انوری، Bartholomae، Nourai
توروشو ترکی است ✅ اما وام واژه از فارسی ترش است Nişanyan، Redhouse
تورماق = ترشی ❌ بی ربط؛ تورماق یعنی ایستادن Clauson
گون = خورشید در ترکی بله، اما در فارسی �گون� = گونه، رنگ، حالت مقدم، خانلری
- - -

ماندگاری کلمه میاد و توروشی هست چون ضمه هست واو نوشته نمیشه و معنی ترش بودن نمیده و این معنی ثانویه هست یعنی برای ماندگاری گفتن ترشی حالا که سرکه طهمشو ترش کرده مزه ترش همین از همین کلمه درست شده، در ترکی هم توروشو تلفظ میشه