بشقاب

دوستان جدایی طاب به این نکته دقت داشته باشند.
حتی زبان ترکی استانبولی که خود تاثیر پذیرفته از زبان آذریست نیمی از کلمات و اصطلاحات و دستور زبانش ، فارسیست. بیشتر واژگانش هم کلمات عربی که از زبان فارسی به آن راه یافته.
زبان فارسی غنی تر از این حرفهاست که با دو تا کلمه بیگانه و چار تا دروغ بشه آن را زیر سوال برد

ای سغدی است به معنای ظرف که به ترکی راه پیدا کرده ودر کل به معنای ظرفی که جلو گذاشته میشود و در ترکی استامبولی تاباک گفته میشود که با تاباق ترکی آذربایجانی هم ریشه و هر دو از واژه ی تابک پهلوی گرفته شده که در فارسی به صورت تابه در آمده و در واژه ی ماهی تابه دیده میشود ضمنا در زبان پهلوی به بشقاب پتیشخور ( patishkhwar ) گفته میشده است .

واژگان بیشماری از زبان پهلوی که زبان نیاکان مردم آذربایگان ( با گویش آذری ) بوده به زبان کنونی این مردم ( ترکی ) راه یافته است.
این واژه ( بوش ) در زبان فرانسه نیز ابزار استوانه ای تو خالی است که میله یا محوری در آن می چرخد.
نمونه های دیگر این واژه را در انگلیسی به ریخت پُوچ ( pouch ) و در فرانسه پَکِت ( packet ) به چم کیسه ( توخالی ) می بینیم.
واژه قاب یا کاپ نیز به چم کاسه، فنجان، دیس، دیگ و. . ریشه در سانسکریت دارند که درون زبانهای دیگر هم شده اند و کاربر فرتاش گرامی آن را در بالا به خوبی بازنمود کرده اند.

شرقی مانندِ : زبانهای سکایی و سغدی و خوارزمی و . . . ( ولی ترکی و عربی در لیستِ زبانهای ایرانی نیستن ; ترکی از خانواده التایی مانندِ مغولی و زبان عربی زبانی سامی مانندِ یهودی و اشوری است )

پَسگَشت ( reference ) :
رویه هایِ 403، 420 و 435 از نبیگِ ( فرهنگِ سَنسکریت - فارسی ) نوشته یِ ( جلالی نائینی )

2 - ( قاب ) برگرفته از واژه ( کاپ cup ) که یک واژه سغدی است، می باشد که این واژه در زبان سانسکریت به دیسه یِ ( kupah ) به چمِ ( گودی، حفره، غار ) بوده است و در زبان اوستایی ( گَپ ) به چمِ ( گود و ژرف شدن/گود و ژرف کردن، دهان دره، دهانه ) ، ( گَف یَ ) به چمِ ( ژرفا، گودی ) ، ( گَفیو پَئیتی ) به چمِ ( دارنده یِ گودی؛کسی که در غار نشیمن می کند ) بوده است. ( واژه کاب و زَرف ( ظرف ) هر دو به چمِ ( گود، گودی ) بوده اند ) .
( تکواژها بخوبی ریشه واژگانِ ایرانی را باز می نمایند ( بازنمایی می کنند ) ) .
چنانکه در رویه هایِ 458 - 459 از نبیگِ ( فرهنگ واژه های اوستا ) آمده است:

حال آنکه واژگان تبریز و خوی وماکو ومیاندوآب و میانه وباگو ارتساخ و قارباغ و مرند همگی در عهد باستان نام گذاری شده است وایرانیان باستان نام گذاری کرده اند مثل کاسپین یامازندران وقزوین که در دهخدا چون گرد آوردنده وازگان بوده اند ومعانی بعضی وازگان را وقتی نداسته اند یا رد شده اندیاعربی و یاترکی دانسته اند مثل واژه سلام یاصبحانه درصورتیکه عربها اصلا نمیفهمند صبحانه چیست و فطیر و افطار گویند . . واژه سلام کاملا فارسی هست در ایران باستان مثلابعداز یک ماه همدیگر رامیدیدن میگفتند سالیانا مانا یعنی مثل یک سال میماند و درگذرزمان تبدیل سالاماناوسلام شده است . . هرچندکه سلام به زبان عرب نیزرفته است ولی انها بیشترار مرحبا استفاده میکنند . درعربی مصدرکلمات همگی سه حرفی هستند وقتی سلام بروزن فعل و مفعول میبریم تبدیل به سلم و سلمون میشود که اصلا معنی سلامتی یا صلح رانمیدهد . . وقتی بشقاب وچاقو وقابلمه را ترکی یا سلام اسلام و صبحانه راعربی میگویند باید منرادف هم ریشه ومتضاد آنرا درآن زبان پیداکرد . . میبینیم که مترادف این وازگان در فارسی هست وریشه هم میشود ولی درعربی و ترکی نه مترادف دارد نه ریشه یابی میشودیاواژه قزوین راعربی دانسته اند قزوین همان کاسپین یاکاسپی ودر فارسی متشکل از کلمه کاو . . سپین یعنی گاو سفید یا جاییکه مثل گاو یاهمان اهورا ( خورشید که فکر میکردند مثل گاویی که در جلوی گله میرود ) اخورا در کردی وعبری به گاو رهبری گفته میشود که جلوی گله میرود ورهبر هست وخورشید راگفته بودند گاو اسمانی که همه چیزرامیداند یامثل گوسفندی که جلوی گله میرود . و فکر میکردند که چطور میداند به کجابرود . . ولی اهواررا گاو آسمانی میدانستند که در تخت چمشید برای تنویس آن بال کشیده اند یعنی اشاره بطرف بالا وآسمان دارد . . پس قزوین یعنی جاییکه مانند گاو دانا روشن وسفید هست که سپیدو سفیدو سپی در کردی نیز گفته اند . . . یا مازندران یعنی جاییکه مادگاودر آن هست یاکاسپین گاو سپید یاکرمان که یعنی مثل کاو میماند یا گاو داران . . مان درفارسی معنی ماند هم میدهد یعنی چاییکه گاو میماند یازندگی میکنند یاتبریز که تاوریژ هم گفته اند از وازه آفتاب ریز یاریژ که هر دویکز هست یعنی جاییکه آفتاب یاخورشیدانوارش ریز میشود ومیتابد یا اسم خوی که تا کنون کسی معنی انرانداسته است وگفته اند جای گود در صورتبکه اهورا یادر عبری وکردی اخورا گفته اند که کوتاه شده است هور و هر که معنی حر رانداسته اند وگفته اند آراده که اصلا اینچینین معنی نمیده . وخوی کوتاه شده اخورا هست وحرف الف در اینجا تاکید هست مثل امن واتو یعنی من وتو درگویش لری وکردی برای تاکید استفاده میشود . این واژه گان همگی درفارسی باگویش های متفاوتی گفته میشده .

در گزشته به ویژه بشقاب های بزرگ لبه دار را دوری، پردل، و رکابی می گفتند. در پارسی، بشقاب سفالی و سوپ خوری، سُکُر ( یا سُکوره، سُکُرجه، اُسکُر، اُسکُرچه ) ، بشقاب بزرگ زکنج، بشقاب کوچک بَزمَک، بشقاب کشیده دیس، بشقاب ژرف گِردَنَه، بشقاب چوبی چپین، و بشقاب پهن تبرک یا گرباک نامیده می شده است.
در ترکی استانبولی نیز به بشقاب تابک گفته می شود که همان تابه در فارسی میانه است.

تا پیش از اسلام لُر ها و پارس ها در سراسر ایران زبانی یکپارچه به نام زبان پارسی پهلوی یا پهلوانی داشتند.

ممکن است شما بگویید که تا امروز خیلی تغییر میکند ولی من به شما میگویم که آنها فقط در دوره هخامنشیان _ ٢۵۰۰ سال پیش_ به صورت پایدار و کل محدوده آنها در این حکومت بودند که با دولت سمرقند هدایت میشدند و میبایست از آن زمان زبان هندو اروپایی را فرا گرفته اند. ( لطفا به منابع معتبر مراجعه کنید )
البته نمیتوان باز در مورد بشقاب نظر داد اگر چه با معربات بسیار جور در میاد و میتوان آن را نسبت داد.
البته که زبان پارسی به دلیل اینکه محدوده ترکیه امروزی را هم یه مدت زمانی زیر خود داشت مانند حکومت عثمانی که مردمان آذری را در زیر خود داشت و باعث تاثیر بر آنها شد ,

البته من در مورد واژه بشقاب نظری ندارم .

دودمانهای غز که درون ایران شدند ۱۰۰۰ سال پیش هرگز در شهرها و روستاها زندگی نمیکردند که بخواهند با چیزی خوراک بخورند هتی خام خوار بودند و خوراک پخته را ایرانیان آموختند، پوشش آنها پوست چهارپایان بوده ریسندگی ووبافندگی را از ایرانیان اموختند، امیدوارم ناراحت نشید ولی ادمخوارم بودند چگینی های صفوی نامشون بد در رفته وگرنه همه دودمانهای غز آدمخوار داشتند،
اخه عزیز من بش به چم آزاد در ترکی چه پیوندی میتواند در واژه بشقاب بکار رود؟؟؟یعنی معنی که در ترکی میدهد

بخشی از قرقیزستان هنوز ترک نشده بودند، ) غزها واژگان زیادی از سگدیهای آریایی گرفتند مانند بشکاپ و کاشک یا قاشق ، بیگ و. . . دقت کنید غزنها اصلا تو شهر و روستا زندگی نمیکردند که بخواهند با چیزی خوراک بخورند و حتی خام خوار بودند، این واژه هارو زمانی که درون ایران کنونی شدند که زیر صد واژه هستند جایگزین پیشدستی دیس و چمچک کردند

در قدیم به ویژه بشقاب های بزرگ لبه دار را دوری، پردل، و رکابی می گفتند. در پارسی، بشقاب سفالی و سوپ خوری، سُکُر ( یا سُکوره، سُکُرجه، اُسکُر، اُسکُرچه ) ، بشقاب بزرگ زکنج، بشقاب کوچک بَزمَک، بشقاب کشیده دیس، بشقاب ژرف گِردَنَه، بشقاب چوبی چپین، و بشقاب پهن تبرک یا گرباک نامیده می شده است.
در ترکی استانبولی نیز به بشقاب تابک گفته می شود که همان تابه در فارسی میانه است.