mac, mac
ای بابا
come, golly, nuts, blimey, come, golly, nuts, why, zounds
ای بیو پروفین
ibuprofen
فارسی به انگلیسی
ای بابا
ای بیو پروفین
مترادف ها
هی، هالو، اهای، اهوی، یاالله، ای، هالو گفتن
هی، اهای، ای، وه، هلا، های
هی، هالو، اهای، اهوی، یاالله، ای، هالو گفتن
هی، ای، هان، ای والله
اهای، اهوی، ای، های، ها
پیشنهاد کاربران
خیلی خوب، موضوع شما ترکیبی از زبان شناسی تاریخی و نقد برداشت های اشتباه از واژه های �آی� و �ای� در زبان های ایرانی و عربی است. اجازه بدهید قدم به قدم و با استناد به منابع معتبر بررسی کنیم و جعلیات و برداشت های نادرست را اصلاح کنیم:
... [مشاهده متن کامل]
- - -
۱. اوستایی و پهلوی: ریشه تاریخی �آی / ای�
در متون اوستایی و پهلوی، واژه ای مانند ai / aiia / ay / ēy وجود دارد که کاربرد اصلی آن خطاب مستقیم، جلب توجه یا تعجب است.
اوستایی:
شکل ها: ai, aiia
کاربرد: خطاب به خدا یا اشخاص ( مثلاً در دعاها یا سرودها )
مثال: aiia Mazda → �ای مزدا!�
منبع: Grenet, Avestan: The Language of the Avesta, 1985.
پهلوی ( فارسی میانه ) :
شکل ها: ay, ēy
کاربرد: خطاب مستقیم، جلب توجه
مثال: ay Hormuzd → �ای هرمزد!�
منبع: Klingenschmitt, Pahlavi Texts and Glossary, 1960.
نکته مهم: این واژه ها ریشه در زبان های هندواروپایی دارند و با عربی هیچ ارتباط تاریخی ندارند.
- - -
۲. سانسکریت
شکل ها: he, ai
کاربرد: خطاب مستقیم، جلب توجه
مثال: he Krishna → �ای کریشنا!�
منبع: Macdonell, A Sanskrit Grammar for Students, 1927.
جمع بندی:
واژه های �آی / ای� در اوستایی، پهلوی و سانسکریت کاربرد ادبی و آیینی برای خطاب و تعجب دارند و ریشه ی مشترک هندواروپایی دارند.
- - -
۳. جعلیات و برداشت نادرست در عربی
در سایت هایی مثل المعانی، گاهی واژه های عربی مثل أَیّ / أَیْ / ایُّهَا با کاربردهای متنوع ( نداء، استفهام، تأکید، صفت تعجب و … ) معرفی می شوند.
نکته کلیدی:
1. اختلاط تاریخی: واژه های عربی أَیّ / أَیْ هیچ ارتباط تاریخی با اوستایی، پهلوی یا فارسی باستان ندارند. این ها ادوات نحوی و صرفی عربی هستند که بعداً در متون فارسی و اسلامی وارد شده اند.
2. استفاده مدرن: برخی منابع فارسی و عربی تلاش می کنند شباهت آوایی �ای!� و �أَیْ!� را به ریشه مشترک نسبت دهند، که از نظر زبان شناسی معتبر نیست.
3. مثال جعلی:
> �ایَّا تَضْرِبْ أَضْرِبْ� یا �ایُّکُم اتَی؟�
این ها صرفاً قواعد صرفی و ادبیات عربی هستند و ربطی به واژه های باستانی ایران ندارند.
- - -
۴. نتیجه گیری علمی
زبان واژه کاربرد منبع
اوستایی ai / aiia خطاب، تعجب Grenet, 1985
پهلوی ay / ēy خطاب مستقیم Klingenschmitt, 1960
سانسکریت he / ai خطاب، جلب توجه Macdonell, 1927
عربی أَیّ / أَیْ نداء، استفهام، تأکید قواعد عربی، منابع نحوی
نتیجه: واژه های �آی� و �ای� در سنت ایرانی باستان مستقل و ریشه دار هستند و هیچ ربطی به ادوات عربی ندارند. ادعای اتصال این ها به عربی یا کاربردهای ادبی عربی، یک تحریف تاریخی و زبانی است.
- - -
... [مشاهده متن کامل]
- - -
۱. اوستایی و پهلوی: ریشه تاریخی �آی / ای�
در متون اوستایی و پهلوی، واژه ای مانند ai / aiia / ay / ēy وجود دارد که کاربرد اصلی آن خطاب مستقیم، جلب توجه یا تعجب است.
اوستایی:
شکل ها: ai, aiia
کاربرد: خطاب به خدا یا اشخاص ( مثلاً در دعاها یا سرودها )
مثال: aiia Mazda → �ای مزدا!�
منبع: Grenet, Avestan: The Language of the Avesta, 1985.
پهلوی ( فارسی میانه ) :
شکل ها: ay, ēy
کاربرد: خطاب مستقیم، جلب توجه
مثال: ay Hormuzd → �ای هرمزد!�
منبع: Klingenschmitt, Pahlavi Texts and Glossary, 1960.
نکته مهم: این واژه ها ریشه در زبان های هندواروپایی دارند و با عربی هیچ ارتباط تاریخی ندارند.
- - -
۲. سانسکریت
شکل ها: he, ai
کاربرد: خطاب مستقیم، جلب توجه
مثال: he Krishna → �ای کریشنا!�
منبع: Macdonell, A Sanskrit Grammar for Students, 1927.
جمع بندی:
واژه های �آی / ای� در اوستایی، پهلوی و سانسکریت کاربرد ادبی و آیینی برای خطاب و تعجب دارند و ریشه ی مشترک هندواروپایی دارند.
- - -
۳. جعلیات و برداشت نادرست در عربی
در سایت هایی مثل المعانی، گاهی واژه های عربی مثل أَیّ / أَیْ / ایُّهَا با کاربردهای متنوع ( نداء، استفهام، تأکید، صفت تعجب و … ) معرفی می شوند.
نکته کلیدی:
1. اختلاط تاریخی: واژه های عربی أَیّ / أَیْ هیچ ارتباط تاریخی با اوستایی، پهلوی یا فارسی باستان ندارند. این ها ادوات نحوی و صرفی عربی هستند که بعداً در متون فارسی و اسلامی وارد شده اند.
2. استفاده مدرن: برخی منابع فارسی و عربی تلاش می کنند شباهت آوایی �ای!� و �أَیْ!� را به ریشه مشترک نسبت دهند، که از نظر زبان شناسی معتبر نیست.
3. مثال جعلی:
> �ایَّا تَضْرِبْ أَضْرِبْ� یا �ایُّکُم اتَی؟�
این ها صرفاً قواعد صرفی و ادبیات عربی هستند و ربطی به واژه های باستانی ایران ندارند.
- - -
۴. نتیجه گیری علمی
زبان واژه کاربرد منبع
اوستایی ai / aiia خطاب، تعجب Grenet, 1985
پهلوی ay / ēy خطاب مستقیم Klingenschmitt, 1960
سانسکریت he / ai خطاب، جلب توجه Macdonell, 1927
عربی أَیّ / أَیْ نداء، استفهام، تأکید قواعد عربی، منابع نحوی
نتیجه: واژه های �آی� و �ای� در سنت ایرانی باستان مستقل و ریشه دار هستند و هیچ ربطی به ادوات عربی ندارند. ادعای اتصال این ها به عربی یا کاربردهای ادبی عربی، یک تحریف تاریخی و زبانی است.
- - -
دو نکته پیرامونِ فعلهایِ انجامیده به " - ودَن" با بُنهایِ کُنونیِ پایان یافته با " - آی " :
نکته1:
پیوندِ ساختاریِ فعلهایِ یادشده با واژگانِ دارایِ پسوندِ " - ون، - ونه" :
نمونه ها:
افزودن /افزون، افزونه
... [مشاهده متن کامل]
پالودَن /پالون، پالونه
مودَن/مون، مونه
نِمودن /نِمون، نِمونه
آزمودن /آزمون
آمودَن /آمون
رهنمودن /رهنمون
و . . . .
با این فراروند میتوان نوواژگانِ زیبایی را از دیگر فعلهایِ انجامیده به " - ودَن" با بُنهایِ کُنونیِ پایان یافته به " آی - " ساخت. برای نمونه میتوان از واژگانِ " آلودَن/آلون، آلونه" و " سرودَن/سرون" و. . . بهره جُست و نوواژگانی را، چه ساده یا چه آمیغی ( =ترکیبی ) ، از آنها ساخت.
نکته 2:
فعلهایِ انجامیده به " - ودن" با بنهایِ کنونیِ پایان یافته به " - آی"، ریختهایِ سببی ( Kausativ ) هستند که رفتاری بمانندِ فعلهایِ ساده در گزاره ها ندارند. آنها بمانند ریختهایِ سببیِ فعلهایِ زبانِ آلمانی که دارایِ آوانشانهایِ زِبَرواکه ای ( umlaut ) هستند، می باشند و چنین ریختهایِ سببی ای نیز در زبانِ سانسکریت داریم. در کنارِ این دسته از فعلهایِ سببی، ما دسته ای دیگر، به یادگارِ زبانِ اوستایی، داریم که واکه ی " َ : a " به ریختِ " آ : ā " درمی آید؛ بمانندِ " گُذَردَن/گُذاردن" .
همچنین ما در زبانِ پارسیِ میانه دو پسوندِ کُناکی ( =فاعلی ) " - آک : āk - " و " - وک: uk - " داریم که
1 - پسوندِ " - آک:āk - " ریختِ کُناکی/سببیِ پسوندِ ساده یِ " - َ ک : ak - " می باشد و با فعلهایِ سببی ای که دچارِ آواگردانیِ " َ : a " به " آ : ā" می شوند، همانندی دارد.
2 - پسوندِ کُناکی " - وک" که با فعلهایِ سببیِ انجامیده به " - ودن : udan - " با بُنهایِ کُنونیِ پایان یافته به " - آی"، همانندی دارد.
ولی پرسش اینجاست که اگر فعلهایِ انجامیده به " - ودَن" که دارایِ بنهایِ کُنونیِ پایان یافته به " - آی" هستند، سببی ( Kausativ ) باشند، پس ریختهایِ "ساده" ی این فعلها چه هستند؟
این پرسش را می توان از برخی واژگانِ همچنان برجای مانده پاسخ داد.
ما در زبانِ پارسی واژگانِ زیر را داریم که به " - آد " می انجامند:
مودَن/ ماد، ماده ( از ریشه اوستاییِ " ما " )
نِمودن/نِماد
پالودن/پالاد
آمودن/آماد، آماده
افزودن/افزاد ( اف. زاد ) ( هرچند که کریستین بارتولومه واژه یِ " افزودَن" را از ریشه یِ دیگری دانسته که نادرست است )
و. . . .
این واژگانِ انجامیده به " - آد" بُنهایِ گذشته از فعلهایِ ساده ای هستند که مصدرِ آنها " - آدَن" است؛ پس داریم:
مادَن ( ساده ) /مودَن ( سببی )
نمادَن ( ساده ) /نِمودن ( سببی )
پالادَن ( ساده ) . پالودَن ( سببی )
آمادن ( ساده ) /آمودن ( سببی )
افزادَن ( ساده ) ، افزودن ( سببی )
و. . . .
همین فراروند را می توان درباره یِ دیگر فعلهایِ انجامیده به " - ودَن" با بُنهایِ کُنونیِ پایان یافته به " - آی" پیش گرفت. برای نمونه:
آلادَن / آلودَن
سرادَن/سرودَن
و . . . .
بمانندِ نوواژگانی که در نکته 1 می توان ساخت، در اینجا نیز می توان دامنه یِ واژگانِ زبانِ پارسی را بیش از پیش گسترش داد و نوواژگانِ زیبایی را، چه ساده یا چه آمیغی ( =ترکیبی ) ، پدید آورد. بمانندِ " آلاد، سراد و. . . " .
نکته1:
پیوندِ ساختاریِ فعلهایِ یادشده با واژگانِ دارایِ پسوندِ " - ون، - ونه" :
نمونه ها:
افزودن /افزون، افزونه
... [مشاهده متن کامل]
پالودَن /پالون، پالونه
مودَن/مون، مونه
نِمودن /نِمون، نِمونه
آزمودن /آزمون
آمودَن /آمون
رهنمودن /رهنمون
و . . . .
با این فراروند میتوان نوواژگانِ زیبایی را از دیگر فعلهایِ انجامیده به " - ودَن" با بُنهایِ کُنونیِ پایان یافته به " آی - " ساخت. برای نمونه میتوان از واژگانِ " آلودَن/آلون، آلونه" و " سرودَن/سرون" و. . . بهره جُست و نوواژگانی را، چه ساده یا چه آمیغی ( =ترکیبی ) ، از آنها ساخت.
نکته 2:
فعلهایِ انجامیده به " - ودن" با بنهایِ کنونیِ پایان یافته به " - آی"، ریختهایِ سببی ( Kausativ ) هستند که رفتاری بمانندِ فعلهایِ ساده در گزاره ها ندارند. آنها بمانند ریختهایِ سببیِ فعلهایِ زبانِ آلمانی که دارایِ آوانشانهایِ زِبَرواکه ای ( umlaut ) هستند، می باشند و چنین ریختهایِ سببی ای نیز در زبانِ سانسکریت داریم. در کنارِ این دسته از فعلهایِ سببی، ما دسته ای دیگر، به یادگارِ زبانِ اوستایی، داریم که واکه ی " َ : a " به ریختِ " آ : ā " درمی آید؛ بمانندِ " گُذَردَن/گُذاردن" .
همچنین ما در زبانِ پارسیِ میانه دو پسوندِ کُناکی ( =فاعلی ) " - آک : āk - " و " - وک: uk - " داریم که
1 - پسوندِ " - آک:āk - " ریختِ کُناکی/سببیِ پسوندِ ساده یِ " - َ ک : ak - " می باشد و با فعلهایِ سببی ای که دچارِ آواگردانیِ " َ : a " به " آ : ā" می شوند، همانندی دارد.
2 - پسوندِ کُناکی " - وک" که با فعلهایِ سببیِ انجامیده به " - ودن : udan - " با بُنهایِ کُنونیِ پایان یافته به " - آی"، همانندی دارد.
ولی پرسش اینجاست که اگر فعلهایِ انجامیده به " - ودَن" که دارایِ بنهایِ کُنونیِ پایان یافته به " - آی" هستند، سببی ( Kausativ ) باشند، پس ریختهایِ "ساده" ی این فعلها چه هستند؟
این پرسش را می توان از برخی واژگانِ همچنان برجای مانده پاسخ داد.
ما در زبانِ پارسی واژگانِ زیر را داریم که به " - آد " می انجامند:
مودَن/ ماد، ماده ( از ریشه اوستاییِ " ما " )
نِمودن/نِماد
پالودن/پالاد
آمودن/آماد، آماده
افزودن/افزاد ( اف. زاد ) ( هرچند که کریستین بارتولومه واژه یِ " افزودَن" را از ریشه یِ دیگری دانسته که نادرست است )
و. . . .
این واژگانِ انجامیده به " - آد" بُنهایِ گذشته از فعلهایِ ساده ای هستند که مصدرِ آنها " - آدَن" است؛ پس داریم:
مادَن ( ساده ) /مودَن ( سببی )
نمادَن ( ساده ) /نِمودن ( سببی )
پالادَن ( ساده ) . پالودَن ( سببی )
آمادن ( ساده ) /آمودن ( سببی )
افزادَن ( ساده ) ، افزودن ( سببی )
و. . . .
همین فراروند را می توان درباره یِ دیگر فعلهایِ انجامیده به " - ودَن" با بُنهایِ کُنونیِ پایان یافته به " - آی" پیش گرفت. برای نمونه:
آلادَن / آلودَن
سرادَن/سرودَن
و . . . .
بمانندِ نوواژگانی که در نکته 1 می توان ساخت، در اینجا نیز می توان دامنه یِ واژگانِ زبانِ پارسی را بیش از پیش گسترش داد و نوواژگانِ زیبایی را، چه ساده یا چه آمیغی ( =ترکیبی ) ، پدید آورد. بمانندِ " آلاد، سراد و. . . " .
درباره " دودَن/دای - " :
ما در زبانِ پارسی واژگانی همچون " زدودن/زدای - ، اندودن/اَندای - " را داریم که یکمی دارایِ پیشوندِ " زُ" است که ریختِ نوترِ پیشوندِ " اوز" در زبانِ پارسیِ میانه و اوستایی می باشد و دومی دارایِ پیشوندِ " اَن" است. با جداسازیِ پیشوندها، آنچه می ماند، واژه یِ " دودن" با بُن کنونیِ " دای - " است.
... [مشاهده متن کامل]
پس داریم:
" دودَن" با بُن کنونیِ " دای - "
نکته: فراموش نکنید که واژه یِ " دودَن، دای - " در رَسته یِ واژگانی جای می گیرد که دارایِ نشانه یِ مصدریِ " - ودَن" با بُن کنونیِ انجامیده به " - آی" هستند:
نمونه: " آلودن/آلای - ، پالودن، پالای - " ، " مودَن، مای - " ، " نمودن/نمای - " ، " آزمودَن/آزمای - " ، " سُرودن/سرای - " ، " اَفزودن/افزای" و . . . .
شما در زبانِ اوستایی بُنهایِ کُنونیِ هیچ یک از ریشه هایِ واژگانِ بالا را به این ریخت، انجامیده به " - آی" ، نمی یابید. شما این رسته از واژگان را از زبانِ پارسیِ میانه به این سو می بینید. من باور دارم که این رسته از واژگان گونه هایی ویژه از ریختهایِ سببی ( Kausativ ) هستند که رفتاری بمانندِ فعلهایِ ساده در گزاره ندارند. این رسته از ریختهایِ سببی بمانندِ " ریختهایِ سببیِ زبانِ آلمانی" هستند، هرچند چنانکه روشن است، در زبانِ پارسی این ریختهایِ سببی اَرتومند ( =قانونمند ) هستند.
ما در زبانِ پارسی واژگانی همچون " زدودن/زدای - ، اندودن/اَندای - " را داریم که یکمی دارایِ پیشوندِ " زُ" است که ریختِ نوترِ پیشوندِ " اوز" در زبانِ پارسیِ میانه و اوستایی می باشد و دومی دارایِ پیشوندِ " اَن" است. با جداسازیِ پیشوندها، آنچه می ماند، واژه یِ " دودن" با بُن کنونیِ " دای - " است.
... [مشاهده متن کامل]
پس داریم:
" دودَن" با بُن کنونیِ " دای - "
نکته: فراموش نکنید که واژه یِ " دودَن، دای - " در رَسته یِ واژگانی جای می گیرد که دارایِ نشانه یِ مصدریِ " - ودَن" با بُن کنونیِ انجامیده به " - آی" هستند:
نمونه: " آلودن/آلای - ، پالودن، پالای - " ، " مودَن، مای - " ، " نمودن/نمای - " ، " آزمودَن/آزمای - " ، " سُرودن/سرای - " ، " اَفزودن/افزای" و . . . .
شما در زبانِ اوستایی بُنهایِ کُنونیِ هیچ یک از ریشه هایِ واژگانِ بالا را به این ریخت، انجامیده به " - آی" ، نمی یابید. شما این رسته از واژگان را از زبانِ پارسیِ میانه به این سو می بینید. من باور دارم که این رسته از واژگان گونه هایی ویژه از ریختهایِ سببی ( Kausativ ) هستند که رفتاری بمانندِ فعلهایِ ساده در گزاره ندارند. این رسته از ریختهایِ سببی بمانندِ " ریختهایِ سببیِ زبانِ آلمانی" هستند، هرچند چنانکه روشن است، در زبانِ پارسی این ریختهایِ سببی اَرتومند ( =قانونمند ) هستند.
منبع. عکس فرهنگ ریشه شناختی زبان فارسی دکتر محمد حسن دوست
لینک کتاب فرهنگ واژه های اوستا
قرار می می دهم چون واژه درش دوستان می تواند بررسی کنید و ببینید
زبان های ترکی�در چند مرحله بر�زبان فارسی�تأثیر گذاشته است. نخستین تأثیر زبان ترکی بر پارسی، در زمان حضور سربازان تُرک در ارتش�سامانیان�روی داد. پس از آن، در زمان فرمان روایی�غزنویان، �سلجوقیان�و پس از�حملهٔ مغول، تعداد بیشتری�وام واژهٔ�ترکی به زبان فارسی راه یافت؛ اما بیشترین راه یابی واژه های ترکی به زبان فارسی در زمان فرمانروایی�صفویان، که ترکمانان�قزلباش�در تأسیس آن نقش اساسی داشتند، و�قاجاریان�بر ایران بود.
... [مشاهده متن کامل]
• منابع ها. تاریخ ادبیات ایران، ذبیح الله صفا، خلاصه ج. اول و دوم، انتشارات ققنوس، ۱۳۷۴
• تاریخ ادبیات ایران، ذبیح الله صفا، خلاصه ج. سوم، انتشارات بدیهه، ۱۳۷۴
• حسن بیگ روملو، �احسن التواریخ� ( ۲ جلد ) ، به تصحیح�عبدالحسین نوایی، بنگاه ترجمه و نشر کتاب، ۱۳۴۹. ( مصحح در پایان جلد اول شرح مفصل و سودمندی از فهرست لغات�ترکی�و�مغولی�رایج در متون فارسی از سده هفتم به بعد را نوشته است )
• فرهنگ فارسی، محمد معین، انتشارات امیر کبیر، تهران، ۱۳۷۵
• غلط ننویسیم، ابوالحسن نجفی، مرکز نشر دانشگاهی، تهران، ۱۳۸۶
• فرهنگ کوچک زبان پهلوی، دیوید نیل مکنزی، ترجمه مهشید فخرایی، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، تهران، ۱۳۷۹
لینک کتاب فرهنگ واژه های اوستا
قرار می می دهم چون واژه درش دوستان می تواند بررسی کنید و ببینید
زبان های ترکی�در چند مرحله بر�زبان فارسی�تأثیر گذاشته است. نخستین تأثیر زبان ترکی بر پارسی، در زمان حضور سربازان تُرک در ارتش�سامانیان�روی داد. پس از آن، در زمان فرمان روایی�غزنویان، �سلجوقیان�و پس از�حملهٔ مغول، تعداد بیشتری�وام واژهٔ�ترکی به زبان فارسی راه یافت؛ اما بیشترین راه یابی واژه های ترکی به زبان فارسی در زمان فرمانروایی�صفویان، که ترکمانان�قزلباش�در تأسیس آن نقش اساسی داشتند، و�قاجاریان�بر ایران بود.
... [مشاهده متن کامل]
• منابع ها. تاریخ ادبیات ایران، ذبیح الله صفا، خلاصه ج. اول و دوم، انتشارات ققنوس، ۱۳۷۴
• تاریخ ادبیات ایران، ذبیح الله صفا، خلاصه ج. سوم، انتشارات بدیهه، ۱۳۷۴
• حسن بیگ روملو، �احسن التواریخ� ( ۲ جلد ) ، به تصحیح�عبدالحسین نوایی، بنگاه ترجمه و نشر کتاب، ۱۳۴۹. ( مصحح در پایان جلد اول شرح مفصل و سودمندی از فهرست لغات�ترکی�و�مغولی�رایج در متون فارسی از سده هفتم به بعد را نوشته است )
• فرهنگ فارسی، محمد معین، انتشارات امیر کبیر، تهران، ۱۳۷۵
• غلط ننویسیم، ابوالحسن نجفی، مرکز نشر دانشگاهی، تهران، ۱۳۸۶
• فرهنگ کوچک زبان پهلوی، دیوید نیل مکنزی، ترجمه مهشید فخرایی، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، تهران، ۱۳۷۹
منبع. عکس فرهنگ واژه های اوستا
لینک این کتاب رو پایین قرار می دهم دوستان ببینند
زبان های ترکی�در چند مرحله بر�زبان فارسی�تأثیر گذاشته است. نخستین تأثیر زبان ترکی بر پارسی، در زمان حضور سربازان تُرک در ارتش�سامانیان�روی داد. پس از آن، در زمان فرمان روایی�غزنویان، �سلجوقیان�و پس از�حملهٔ مغول، تعداد بیشتری�وام واژهٔ�ترکی به زبان فارسی راه یافت؛ اما بیشترین راه یابی واژه های ترکی به زبان فارسی در زمان فرمانروایی�صفویان، که ترکمانان�قزلباش�در تأسیس آن نقش اساسی داشتند، و�قاجاریان�بر ایران بود.
... [مشاهده متن کامل]
• منابع ها. تاریخ ادبیات ایران، ذبیح الله صفا، خلاصه ج. اول و دوم، انتشارات ققنوس، ۱۳۷۴
• تاریخ ادبیات ایران، ذبیح الله صفا، خلاصه ج. سوم، انتشارات بدیهه، ۱۳۷۴
• حسن بیگ روملو، �احسن التواریخ� ( ۲ جلد ) ، به تصحیح�عبدالحسین نوایی، بنگاه ترجمه و نشر کتاب، ۱۳۴۹. ( مصحح در پایان جلد اول شرح مفصل و سودمندی از فهرست لغات�ترکی�و�مغولی�رایج در متون فارسی از سده هفتم به بعد را نوشته است )
• فرهنگ فارسی، محمد معین، انتشارات امیر کبیر، تهران، ۱۳۷۵
• غلط ننویسیم، ابوالحسن نجفی، مرکز نشر دانشگاهی، تهران، ۱۳۸۶
• فرهنگ کوچک زبان پهلوی، دیوید نیل مکنزی، ترجمه مهشید فخرایی، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، تهران، ۱۳۷۹
لینک این کتاب رو پایین قرار می دهم دوستان ببینند
زبان های ترکی�در چند مرحله بر�زبان فارسی�تأثیر گذاشته است. نخستین تأثیر زبان ترکی بر پارسی، در زمان حضور سربازان تُرک در ارتش�سامانیان�روی داد. پس از آن، در زمان فرمان روایی�غزنویان، �سلجوقیان�و پس از�حملهٔ مغول، تعداد بیشتری�وام واژهٔ�ترکی به زبان فارسی راه یافت؛ اما بیشترین راه یابی واژه های ترکی به زبان فارسی در زمان فرمانروایی�صفویان، که ترکمانان�قزلباش�در تأسیس آن نقش اساسی داشتند، و�قاجاریان�بر ایران بود.
... [مشاهده متن کامل]
• منابع ها. تاریخ ادبیات ایران، ذبیح الله صفا، خلاصه ج. اول و دوم، انتشارات ققنوس، ۱۳۷۴
• تاریخ ادبیات ایران، ذبیح الله صفا، خلاصه ج. سوم، انتشارات بدیهه، ۱۳۷۴
• حسن بیگ روملو، �احسن التواریخ� ( ۲ جلد ) ، به تصحیح�عبدالحسین نوایی، بنگاه ترجمه و نشر کتاب، ۱۳۴۹. ( مصحح در پایان جلد اول شرح مفصل و سودمندی از فهرست لغات�ترکی�و�مغولی�رایج در متون فارسی از سده هفتم به بعد را نوشته است )
• فرهنگ فارسی، محمد معین، انتشارات امیر کبیر، تهران، ۱۳۷۵
• غلط ننویسیم، ابوالحسن نجفی، مرکز نشر دانشگاهی، تهران، ۱۳۸۶
• فرهنگ کوچک زبان پهلوی، دیوید نیل مکنزی، ترجمه مهشید فخرایی، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، تهران، ۱۳۷۹
منبع. عکس فرهنگ واژه های اوستا
لینک کتاب پایین قرار می دهم دوستان بروند ببینید
زبان های ترکی�در چند مرحله بر�زبان فارسی�تأثیر گذاشته است. نخستین تأثیر زبان ترکی بر پارسی، در زمان حضور سربازان تُرک در ارتش�سامانیان�روی داد. پس از آن، در زمان فرمان روایی�غزنویان، �سلجوقیان�و پس از�حملهٔ مغول، تعداد بیشتری�وام واژهٔ�ترکی به زبان فارسی راه یافت؛ اما بیشترین راه یابی واژه های ترکی به زبان فارسی در زمان فرمانروایی�صفویان، که ترکمانان�قزلباش�در تأسیس آن نقش اساسی داشتند، و�قاجاریان�بر ایران بود.
... [مشاهده متن کامل]
• منابع ها. تاریخ ادبیات ایران، ذبیح الله صفا، خلاصه ج. اول و دوم، انتشارات ققنوس، ۱۳۷۴
• تاریخ ادبیات ایران، ذبیح الله صفا، خلاصه ج. سوم، انتشارات بدیهه، ۱۳۷۴
• حسن بیگ روملو، �احسن التواریخ� ( ۲ جلد ) ، به تصحیح�عبدالحسین نوایی، بنگاه ترجمه و نشر کتاب، ۱۳۴۹. ( مصحح در پایان جلد اول شرح مفصل و سودمندی از فهرست لغات�ترکی�و�مغولی�رایج در متون فارسی از سده هفتم به بعد را نوشته است )
• فرهنگ فارسی، محمد معین، انتشارات امیر کبیر، تهران، ۱۳۷۵
• غلط ننویسیم، ابوالحسن نجفی، مرکز نشر دانشگاهی، تهران، ۱۳۸۶
• فرهنگ کوچک زبان پهلوی، دیوید نیل مکنزی، ترجمه مهشید فخرایی، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، تهران، ۱۳۷۹
لینک کتاب پایین قرار می دهم دوستان بروند ببینید
زبان های ترکی�در چند مرحله بر�زبان فارسی�تأثیر گذاشته است. نخستین تأثیر زبان ترکی بر پارسی، در زمان حضور سربازان تُرک در ارتش�سامانیان�روی داد. پس از آن، در زمان فرمان روایی�غزنویان، �سلجوقیان�و پس از�حملهٔ مغول، تعداد بیشتری�وام واژهٔ�ترکی به زبان فارسی راه یافت؛ اما بیشترین راه یابی واژه های ترکی به زبان فارسی در زمان فرمانروایی�صفویان، که ترکمانان�قزلباش�در تأسیس آن نقش اساسی داشتند، و�قاجاریان�بر ایران بود.
... [مشاهده متن کامل]
• منابع ها. تاریخ ادبیات ایران، ذبیح الله صفا، خلاصه ج. اول و دوم، انتشارات ققنوس، ۱۳۷۴
• تاریخ ادبیات ایران، ذبیح الله صفا، خلاصه ج. سوم، انتشارات بدیهه، ۱۳۷۴
• حسن بیگ روملو، �احسن التواریخ� ( ۲ جلد ) ، به تصحیح�عبدالحسین نوایی، بنگاه ترجمه و نشر کتاب، ۱۳۴۹. ( مصحح در پایان جلد اول شرح مفصل و سودمندی از فهرست لغات�ترکی�و�مغولی�رایج در متون فارسی از سده هفتم به بعد را نوشته است )
• فرهنگ فارسی، محمد معین، انتشارات امیر کبیر، تهران، ۱۳۷۵
• غلط ننویسیم، ابوالحسن نجفی، مرکز نشر دانشگاهی، تهران، ۱۳۸۶
• فرهنگ کوچک زبان پهلوی، دیوید نیل مکنزی، ترجمه مهشید فخرایی، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، تهران، ۱۳۷۹
منبع. عکس فرهنگ پاشنگ
واژه ی ای از ریشه ی واژه ی آیه فارسی هست خود کتابی قرار منابع از کتاب فرهنگ کوچک زبان پهلوی
کتاب برهان قاطع هست
زبان های ترکی�در چند مرحله بر�زبان فارسی�تأثیر گذاشته است. نخستین تأثیر زبان ترکی بر پارسی، در زمان حضور سربازان تُرک در ارتش�سامانیان�روی داد. پس از آن، در زمان فرمان روایی�غزنویان، �سلجوقیان�و پس از�حملهٔ مغول، تعداد بیشتری�وام واژهٔ�ترکی به زبان فارسی راه یافت؛ اما بیشترین راه یابی واژه های ترکی به زبان فارسی در زمان فرمانروایی�صفویان، که ترکمانان�قزلباش�در تأسیس آن نقش اساسی داشتند، و�قاجاریان�بر ایران بود.
... [مشاهده متن کامل]
• منابع ها. تاریخ ادبیات ایران، ذبیح الله صفا، خلاصه ج. اول و دوم، انتشارات ققنوس، ۱۳۷۴
• تاریخ ادبیات ایران، ذبیح الله صفا، خلاصه ج. سوم، انتشارات بدیهه، ۱۳۷۴
• حسن بیگ روملو، �احسن التواریخ� ( ۲ جلد ) ، به تصحیح�عبدالحسین نوایی، بنگاه ترجمه و نشر کتاب، ۱۳۴۹. ( مصحح در پایان جلد اول شرح مفصل و سودمندی از فهرست لغات�ترکی�و�مغولی�رایج در متون فارسی از سده هفتم به بعد را نوشته است )
• فرهنگ فارسی، محمد معین، انتشارات امیر کبیر، تهران، ۱۳۷۵
• غلط ننویسیم، ابوالحسن نجفی، مرکز نشر دانشگاهی، تهران، ۱۳۸۶
• فرهنگ کوچک زبان پهلوی، دیوید نیل مکنزی، ترجمه مهشید فخرایی، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، تهران، ۱۳۷۹
واژه ی ای از ریشه ی واژه ی آیه فارسی هست خود کتابی قرار منابع از کتاب فرهنگ کوچک زبان پهلوی
کتاب برهان قاطع هست
زبان های ترکی�در چند مرحله بر�زبان فارسی�تأثیر گذاشته است. نخستین تأثیر زبان ترکی بر پارسی، در زمان حضور سربازان تُرک در ارتش�سامانیان�روی داد. پس از آن، در زمان فرمان روایی�غزنویان، �سلجوقیان�و پس از�حملهٔ مغول، تعداد بیشتری�وام واژهٔ�ترکی به زبان فارسی راه یافت؛ اما بیشترین راه یابی واژه های ترکی به زبان فارسی در زمان فرمانروایی�صفویان، که ترکمانان�قزلباش�در تأسیس آن نقش اساسی داشتند، و�قاجاریان�بر ایران بود.
... [مشاهده متن کامل]
• منابع ها. تاریخ ادبیات ایران، ذبیح الله صفا، خلاصه ج. اول و دوم، انتشارات ققنوس، ۱۳۷۴
• تاریخ ادبیات ایران، ذبیح الله صفا، خلاصه ج. سوم، انتشارات بدیهه، ۱۳۷۴
• حسن بیگ روملو، �احسن التواریخ� ( ۲ جلد ) ، به تصحیح�عبدالحسین نوایی، بنگاه ترجمه و نشر کتاب، ۱۳۴۹. ( مصحح در پایان جلد اول شرح مفصل و سودمندی از فهرست لغات�ترکی�و�مغولی�رایج در متون فارسی از سده هفتم به بعد را نوشته است )
• فرهنگ فارسی، محمد معین، انتشارات امیر کبیر، تهران، ۱۳۷۵
• غلط ننویسیم، ابوالحسن نجفی، مرکز نشر دانشگاهی، تهران، ۱۳۸۶
• فرهنگ کوچک زبان پهلوی، دیوید نیل مکنزی، ترجمه مهشید فخرایی، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، تهران، ۱۳۷۹
در پارسی میانه واژه ی 'ای' ay به معنای 'یعنی' بوده و این واژه به زبان عربی وام داده شده و تا کنون در ان زبان رایج است. دهخدا به نادرستی ریشه ی 'ای' بمعنای 'یعنی' را عربی پنداشته، چرا که این واژه در زبان
... [مشاهده متن کامل]
... [مشاهده متن کامل]
عربی رایج تر از پارسی نو بوده، و ایشان نیز دسترسی به متون و لغت نامه های پارسی میانه نداشته اند . برای منبع به لغت نامه ی مختصر پهلوی د. ن مکنزی رجوع شود. A Concise Pahlavi Dictionary by D. N Mackenzie
پیوستِ دیدگاهِ پیشین درباره یِ پیشوندِ " اَی" در زبانِ پارسیِ میانه و " ی" در پارسیِ کُنونی:
" یاختن" با بُن کنونیِ " یاز" :
" یاختن" برآمده از کارواژه یِ " اَیاختن" با بُن کنونیِ " اَیاز" است که در آن " اَی" پیشوند است. چنانکه در زیرواژه یِ " اَی" از این تارنما آورده ام، پیشوندِ پارسیِ میانه یِ " اَی" به ریختِ " ی" درآمده است: نمونه " اَیاری به یاری"/ " اَیافتن به یافتن" و. . . .
... [مشاهده متن کامل]
نکته: کارواژه یِ " اَیاختن/یاختن" را هم از نگرِ ساختاری و هم از نگرِ چمیک ( =معنایی ) با کارواژه یِ " اَیافتن/یافتن" همسنجی کنید.
" یاختن" با بُن کنونیِ " یاز" :
" یاختن" برآمده از کارواژه یِ " اَیاختن" با بُن کنونیِ " اَیاز" است که در آن " اَی" پیشوند است. چنانکه در زیرواژه یِ " اَی" از این تارنما آورده ام، پیشوندِ پارسیِ میانه یِ " اَی" به ریختِ " ی" درآمده است: نمونه " اَیاری به یاری"/ " اَیافتن به یافتن" و. . . .
... [مشاهده متن کامل]
نکته: کارواژه یِ " اَیاختن/یاختن" را هم از نگرِ ساختاری و هم از نگرِ چمیک ( =معنایی ) با کارواژه یِ " اَیافتن/یافتن" همسنجی کنید.
در گویش اصفهان، اَیّ ( به فتح اول و تشدید دوم ) معادل اَه که نشان صوتی انزجار است به کار می رود لکن با شدت و حدتی بیش از آن.
أَیْ
- أَیْ حرف نداء است بمعناى ( یا ) مانند "ایْ زیدُ"، حرف تفسیر است مانند" رأیت غَضَنْفَرًا ایْ اسدًا"
أَیّ
- أَیّ از ادوات شرط است که دو فعل را مجزوم میکند مانند "ایَّا تَضْرِبْ أَضْرِبْ" و نیز ادات استفهام است مانند "ایُّکُم اتَی؟"، اسم موصول است مانند "سَلَّم علی أَیِّهِمْ افضل" و "ایّا کان" و "ایُّ مَنْ کانَ" و علی ایّ حال، و گاهی معناى کمال را میرساند که در اینصورت صفت است براى نکره مانند "زیدٌ رَجُلٌ اىُّ رَجُل"یعنی زید کامل است در صفات مردانگی و همچنین است در جمله ى "إنّ لهُ شَأْنًا ایَّ شأن!"و گاهی به آخر آن ( ما ) ى زائده می آید مانند "اعْجِبْتُ بِهِ أَیَّمَا إعْجَابَ!": از او در شگفت شدم چه شگفتی بسیار و کامل، و گاهی صله است براى ندائیکه در آن ( أل ) پیوسته به ( هاء ) تنبیه باشد مانند "یا ایُّهَا الرَّجُلُ و یا ایَّتُهَا المرأة" که در اینصورت هر گاه اسم بعد از آن جامد باشد بدل آن می شود مانند ( الرَّجُلُ ) و هر گاه مشتق باشد صفت آن می شود مانند "یا ایُّهَا الفَاضِلُ".
... [مشاهده متن کامل]
( برگرفته از سایت المعانی )
- أَیْ حرف نداء است بمعناى ( یا ) مانند "ایْ زیدُ"، حرف تفسیر است مانند" رأیت غَضَنْفَرًا ایْ اسدًا"
أَیّ
- أَیّ از ادوات شرط است که دو فعل را مجزوم میکند مانند "ایَّا تَضْرِبْ أَضْرِبْ" و نیز ادات استفهام است مانند "ایُّکُم اتَی؟"، اسم موصول است مانند "سَلَّم علی أَیِّهِمْ افضل" و "ایّا کان" و "ایُّ مَنْ کانَ" و علی ایّ حال، و گاهی معناى کمال را میرساند که در اینصورت صفت است براى نکره مانند "زیدٌ رَجُلٌ اىُّ رَجُل"یعنی زید کامل است در صفات مردانگی و همچنین است در جمله ى "إنّ لهُ شَأْنًا ایَّ شأن!"و گاهی به آخر آن ( ما ) ى زائده می آید مانند "اعْجِبْتُ بِهِ أَیَّمَا إعْجَابَ!": از او در شگفت شدم چه شگفتی بسیار و کامل، و گاهی صله است براى ندائیکه در آن ( أل ) پیوسته به ( هاء ) تنبیه باشد مانند "یا ایُّهَا الرَّجُلُ و یا ایَّتُهَا المرأة" که در اینصورت هر گاه اسم بعد از آن جامد باشد بدل آن می شود مانند ( الرَّجُلُ ) و هر گاه مشتق باشد صفت آن می شود مانند "یا ایُّهَا الفَاضِلُ".
... [مشاهده متن کامل]
( برگرفته از سایت المعانی )
بررسیِ کارواژه یِ " آفتَن" در زبانِ پارسیِ میانه - پارسیِ کُنونی:
1 - " آفتَن" با بُن کنونیِ " آب":
در اوستایی کارواژه یِ " اَپ" به چمهایِ زیر بوده است:
1. 1 - رسیدن، دست یافتن
1. 2 - رسیدن به ، نائل شدن، دسترسی پیدا کردن یا در اختیار گرفتن، بدست اوردن، دریافت کردن، شرکت داشتن در دستیابی به چیزی
... [مشاهده متن کامل]
1. 3 - " برخوردَنِ/اصابت کردنِ" پرتابه
1. 4 - ( به فرمان یا دستوری ) عمل کردن، ( فرمان یا دستوری را ) برآوردَن/انجام دادن/تحقق بخشیدن/اجابت کردن/پذیرفتن ، ( از فرمان یا دستوری ) پیروی و اطاعت کردن
1. 5 - ( با مخالف یا دشمن ) همآوردی ( همچشمی ) یا برابری کردن ( gleichkommen ) ، از پسِ ( حریف یا دشمنی ) برآمدن یا در برابرِ ( حریف یا دشمن ) خودی نشان دادن، چیره شدن، غلبه کردن، پیروز شدن
1. 6 - ( با صدا یا چیزهایی از این دست ) کارِ یکسان و برابری را انجام دادن یا همان کار را انجام دادن، همان کار را توانستن انجام دادن
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
2 - " اَپ" با پیشوندها:
2. 1 - با پیشوندِ " اَوی":
دست یافتن، رسیدن به، به گیرآوردن
2. 2 - با پیشوندِ " آ " :
رسیدن، دست یافتن، رسیدن به -
2. 3 - با پیشوندِ " پَئیتی": ( که همان پیشوندِ " پِی" در زبانِ پارسیِ کُنونی است: )
رسیدن
2. 4 - با پیشوندِ " فرَ": ( که همان پیشوندِ " فَر" در زبانِ پارسی و همان پیشوندِ " ver" در زبانِ آلمانی است: )
رسیدن به، دست یافتن، بدست آوردن
( بنابر نبیگِ واژه های اوستا:رسیدن، پیش رفتن )
نکته 1: واژه یِ " اَپ" برابر با " gelangen، hingelangen " در زبانِ آلمانی است و بنابر فتادِ 2. 3 در بالا هنگامیکه این واژه یِ اوستایی با " پَئیتی /پی" همراه می شود، کریستین بارتولمه واژه یِ آلمانیِ بالا را با "zu" می آورد؛ یعنی " hinzugelengen". این به روشنی تاییدی بر گفته هایِ من در زیرواژه یِ " پِی" در همین تارنما می باشد که گفتم " zu" در زبانِ آلمانی در بسیاری جاها با پیشوندِ " پِی" در زبانِ پارسی کارکردِ یکسانی دارد.
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
3 - " آپینیتَن" و " اَیافتن" در زبانِ پارسیِ میانه، پیشوندی بنامِ " اَی:ay" در پارسیِ میانه و "ی" در پارسیِ کُنونی:
" اَپ" در اوستایی ریشه یِ دو کارواژه یِ " آپینیتَن" و " اَیافتن" در زبانِ پارسیِ میانه - پهلوی است.
" آپینیتَن" یک کارواژه یِ گذراست که از سه تکواژِ " آپ. ین. یتَن" ساخته شده است.
بررسیِ تکواژهایِ " آپینیتَن": ( آپ. ین. یتَن )
3. 1 - " آپ" برآمده از همین واژه یِ " اَپ" در بالا می باشدکه در پارسیِ کُنونی به ریختِ " آب" که بُن کنونیِ " آفتَن" است، در آمده است.
3. 2 - "ین" نشانه یِ گذراسازِ/سببی سازِ زبانِ پارسیِ میانه - پهلوی است که در پارسیِ کُنونی به ریختِ " آن" در آمده است.
3. 3 - " یتَن/تَن" نشانه یِ مصدری است که در پارسیِ کُنونی به ریختِ " یدَن/دَن/تَن" در آمده است.
پس اگر بخواهیم کارواژه یِ " آپینیتَن" را در پارسیِ کِنونی بکارگیریم، به " آبانیدن" می رسیم که گذرایِ/سببیِ کارواژه یِ " آفتَن" است.
"کریستین بارتولومه" در پانوشتِ واژه یِ " اَپ" آورده است که " اَی" در کارواژه یِ پارسیِ میانه یِ " اَیافتَن" پیشوند است یعنی داریم : اَی. آفتن.
نیاز به یادآوری است که" یاوری" در پارسی نیز برآمده از واژه یِ پارسیِ میانه یِ " اَیاواریه" بوده است که تکواژهایِ آن چنین هستند: ( اَی. او. ار. یه )
" اَی" چنانکه گفته شد، پیشوند است. " اوار" در " ایاواریه"برآمده از واژه ای اوستایی " اَوَر" به چمِ "یاری، کمک" است که خود به کار واژه یِ " اَو:av" به چمِ " کمک کردن" در همین اوستایی برمی گردد و " یه" نیز پسوند است.
اکنون به روشنی دریافته می شود که " اَی" در زبانِ پارسیِ میانه پیشوند بوده است که در پارسیِ کُنونی به ریختِ " ی" در آمده است بمانندِ " اَیافتن/یافتن، اَیاواریه/یاوری، اَیاری/یاری، اَیاریدن/یاریدن و . . . ".
همچنین در زبانِ پارسیِ میانه واژگانی همچون " اَیابَگ، اَیاباگ، اَیابَگیه و. . . " نیز از " اَیافتن" بر آمده است.
ما می دانیم که بُنِ کنونیِ " یافتن"، " یاب" است و از سویِ دیگر آشنا شدیم که "ی" در این کارواژه پیشوند است و اگر این پیشوند را از آن جداکنیم، " آفتَن" با بُن کنونیِ " آب" را خواهیم داشت.
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
4 - " اَنافتَن/آنافتَن" با بُن کنونیِ " اَناب/آناب" در زبانِ پارسیِ میانه به چمِ " رد کردن، دور کردن، جلوگیری کردن، امتناع کردن، دفع کردن":
اکنون به آسانی می توان دریافت که کارواژه یِ " اَنافتن/آنافتَن" به چمِ " رد کردن، دور کردن، جلوگیری کردن، امتناع کردن، دفع کردن" با بُنِ کنونیِ " اَناب/آناب" در پارسیِ میانه برآمده از پیشوندِ ناپایاسازِ ( =منفی سازِ ) " اَن" وکارواژه یِ " آفتَن" است که چنانکه گفته شد این " آفتَن" نیز خودبرآمده از واژه یِ اوستاییِ " اَپ" هست؛ پیشوندِ " اَن" به چمِ " نا، بی" است که در اوستایی نیز بکار می رفته است و نشاندهنده یِ "ناپایایی و نفی" است.
پادواژه یِ " آفتَن/آب" بنابر چمارهایِ واژه یِ " اَپ" در اوستایی بویژه فتادِ 1. 4، " دور کردن، رد کردن" است و از همین رو می توان در زبانِ پارسی برایِ واژگانِ " رد کردن، امتناع کردن، انکار کردن" از کارواژه یِ " انآفتن/آنافتَن" با بُن کنونیِ " انآب/آناب" بهره گرفت.
نیاز به یادآوری است که واژه یِ " اَنابیشتن/آنابیشن" نیز در زبانِ پارسیِ میانه به چمِ "اجتناب، جلوگیری، دوری، دفع" بکارگیری می شده است که اگر بخواهیم آنرا به زبانِ پارسیِ کُنونی تراگوییم به واژه یِ " اَنابِش/آنابِش" می رسیم؛چراکه پسوندِ نامسازِ "یشن" در زبانِ پارسیِ میانه همان پسوندِ " ِش" در پارسیِ کُنونی است.
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
پیشنهاد 1:
ما می توانیم با پیشوندِ " بَر"، فتادِ 1. 4 و معنایِ " از پَسِ کاری برآمدن" از فتادِ 1. 5 را در بالا پوشش دهیم؛ یعنی با کارواژه هایِ " برآفتَن/برآبیدن" و " برآبانیدن".
پیشنهاد 2:
ما می توانیم با پیشوندِ " هَن/اَن" و " هم" فتادهایِ 1. 5 و 1. 6 را پوشش دهیم؛ در زبانِ آلمانی واژه یِ " gleichkommen" چنانکه در بالا آمد، برابر با " correspond/match" نیز هست.
پس به آسانی می توانیم برایِ واژگانِ " تناظر داشتن، متناظر بودن" واژه یِ " همآفتَن/همآبیدن" ، برایِ واژه یِ " تناظر" واژگانِ "همآبِش، همآفتگی" و برایِ واژه یِ " متناظر" واژه یِ " همآفته" را پیش نهیم و همچنین برایِ کارواژه یِ "تناظر دادن" از کارواژه یِ " همآبانیدن/اَنآبانیدن" و برایِ واژه یِ " تناظر دهی"، از واژه یِ " همآبانِش/انآبانِش" بهره ببریم.
پیشنهاد 3:
چنانکه به واژه "یافتَن/یاب" و پیشوندی بودنِ " ی" در آن پی بردیم، می توان " آفتن/آب" را با پیشوندهایِ دیگر همچون " بر، هم، در، اندر، دربر، وی/گُ، آز و. . . " همراه ساخت و نوکارواژگانِ خوش ساختی را پدیدآورد، به گونه ای که همه یِ چمارهایِ اوستاییِ واژه یِ " اَپ" را نیز دربربگیرد.
( در اینباره آنچه که در زیرواژه یِ " شگردهای سره سازی زبان پارسی" در همین تارنما آوردم، می تواند یاریگر باشد. )
پیشنهاد4:
پیشوندِ " اَی/ی" را میتوان در زبانِ پارسی با کارواژه هایِ دیگر همراه ساخت و نوواژگانی را پدید آورد.
ولی پیش از آن باید دانست که کارکردِ پیشوندِ " اَی/ی" چیست و در کجا می توان از آن بهره گرفت. در آینده در زیرواژه یِ " اَی/ی" به این پیشوند خواهم پرداخت.
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
پَسگشتها:
1 - ستونهایِ 71، 70 و72 از نبیگِ " فرهنگنامه یِ زبانِ ایرانیِ کهن" نوشته یِ "کریستین بارتولومه"
2 - رویبرگهایِ 82 و 83 از نبیگِ "فرهنگِ واژه هایِ اوستا"
3 - رویبرگهایِ 15، 8 و 234 از نبیگِ "فرهنگنامه کوچک پهلوی"
1 - " آفتَن" با بُن کنونیِ " آب":
در اوستایی کارواژه یِ " اَپ" به چمهایِ زیر بوده است:
1. 1 - رسیدن، دست یافتن
1. 2 - رسیدن به ، نائل شدن، دسترسی پیدا کردن یا در اختیار گرفتن، بدست اوردن، دریافت کردن، شرکت داشتن در دستیابی به چیزی
... [مشاهده متن کامل]
1. 3 - " برخوردَنِ/اصابت کردنِ" پرتابه
1. 4 - ( به فرمان یا دستوری ) عمل کردن، ( فرمان یا دستوری را ) برآوردَن/انجام دادن/تحقق بخشیدن/اجابت کردن/پذیرفتن ، ( از فرمان یا دستوری ) پیروی و اطاعت کردن
1. 5 - ( با مخالف یا دشمن ) همآوردی ( همچشمی ) یا برابری کردن ( gleichkommen ) ، از پسِ ( حریف یا دشمنی ) برآمدن یا در برابرِ ( حریف یا دشمن ) خودی نشان دادن، چیره شدن، غلبه کردن، پیروز شدن
1. 6 - ( با صدا یا چیزهایی از این دست ) کارِ یکسان و برابری را انجام دادن یا همان کار را انجام دادن، همان کار را توانستن انجام دادن
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
2 - " اَپ" با پیشوندها:
2. 1 - با پیشوندِ " اَوی":
دست یافتن، رسیدن به، به گیرآوردن
2. 2 - با پیشوندِ " آ " :
رسیدن، دست یافتن، رسیدن به -
2. 3 - با پیشوندِ " پَئیتی": ( که همان پیشوندِ " پِی" در زبانِ پارسیِ کُنونی است: )
رسیدن
2. 4 - با پیشوندِ " فرَ": ( که همان پیشوندِ " فَر" در زبانِ پارسی و همان پیشوندِ " ver" در زبانِ آلمانی است: )
رسیدن به، دست یافتن، بدست آوردن
( بنابر نبیگِ واژه های اوستا:رسیدن، پیش رفتن )
نکته 1: واژه یِ " اَپ" برابر با " gelangen، hingelangen " در زبانِ آلمانی است و بنابر فتادِ 2. 3 در بالا هنگامیکه این واژه یِ اوستایی با " پَئیتی /پی" همراه می شود، کریستین بارتولمه واژه یِ آلمانیِ بالا را با "zu" می آورد؛ یعنی " hinzugelengen". این به روشنی تاییدی بر گفته هایِ من در زیرواژه یِ " پِی" در همین تارنما می باشد که گفتم " zu" در زبانِ آلمانی در بسیاری جاها با پیشوندِ " پِی" در زبانِ پارسی کارکردِ یکسانی دارد.
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
3 - " آپینیتَن" و " اَیافتن" در زبانِ پارسیِ میانه، پیشوندی بنامِ " اَی:ay" در پارسیِ میانه و "ی" در پارسیِ کُنونی:
" اَپ" در اوستایی ریشه یِ دو کارواژه یِ " آپینیتَن" و " اَیافتن" در زبانِ پارسیِ میانه - پهلوی است.
" آپینیتَن" یک کارواژه یِ گذراست که از سه تکواژِ " آپ. ین. یتَن" ساخته شده است.
بررسیِ تکواژهایِ " آپینیتَن": ( آپ. ین. یتَن )
3. 1 - " آپ" برآمده از همین واژه یِ " اَپ" در بالا می باشدکه در پارسیِ کُنونی به ریختِ " آب" که بُن کنونیِ " آفتَن" است، در آمده است.
3. 2 - "ین" نشانه یِ گذراسازِ/سببی سازِ زبانِ پارسیِ میانه - پهلوی است که در پارسیِ کُنونی به ریختِ " آن" در آمده است.
3. 3 - " یتَن/تَن" نشانه یِ مصدری است که در پارسیِ کُنونی به ریختِ " یدَن/دَن/تَن" در آمده است.
پس اگر بخواهیم کارواژه یِ " آپینیتَن" را در پارسیِ کِنونی بکارگیریم، به " آبانیدن" می رسیم که گذرایِ/سببیِ کارواژه یِ " آفتَن" است.
"کریستین بارتولومه" در پانوشتِ واژه یِ " اَپ" آورده است که " اَی" در کارواژه یِ پارسیِ میانه یِ " اَیافتَن" پیشوند است یعنی داریم : اَی. آفتن.
نیاز به یادآوری است که" یاوری" در پارسی نیز برآمده از واژه یِ پارسیِ میانه یِ " اَیاواریه" بوده است که تکواژهایِ آن چنین هستند: ( اَی. او. ار. یه )
" اَی" چنانکه گفته شد، پیشوند است. " اوار" در " ایاواریه"برآمده از واژه ای اوستایی " اَوَر" به چمِ "یاری، کمک" است که خود به کار واژه یِ " اَو:av" به چمِ " کمک کردن" در همین اوستایی برمی گردد و " یه" نیز پسوند است.
اکنون به روشنی دریافته می شود که " اَی" در زبانِ پارسیِ میانه پیشوند بوده است که در پارسیِ کُنونی به ریختِ " ی" در آمده است بمانندِ " اَیافتن/یافتن، اَیاواریه/یاوری، اَیاری/یاری، اَیاریدن/یاریدن و . . . ".
همچنین در زبانِ پارسیِ میانه واژگانی همچون " اَیابَگ، اَیاباگ، اَیابَگیه و. . . " نیز از " اَیافتن" بر آمده است.
ما می دانیم که بُنِ کنونیِ " یافتن"، " یاب" است و از سویِ دیگر آشنا شدیم که "ی" در این کارواژه پیشوند است و اگر این پیشوند را از آن جداکنیم، " آفتَن" با بُن کنونیِ " آب" را خواهیم داشت.
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
4 - " اَنافتَن/آنافتَن" با بُن کنونیِ " اَناب/آناب" در زبانِ پارسیِ میانه به چمِ " رد کردن، دور کردن، جلوگیری کردن، امتناع کردن، دفع کردن":
اکنون به آسانی می توان دریافت که کارواژه یِ " اَنافتن/آنافتَن" به چمِ " رد کردن، دور کردن، جلوگیری کردن، امتناع کردن، دفع کردن" با بُنِ کنونیِ " اَناب/آناب" در پارسیِ میانه برآمده از پیشوندِ ناپایاسازِ ( =منفی سازِ ) " اَن" وکارواژه یِ " آفتَن" است که چنانکه گفته شد این " آفتَن" نیز خودبرآمده از واژه یِ اوستاییِ " اَپ" هست؛ پیشوندِ " اَن" به چمِ " نا، بی" است که در اوستایی نیز بکار می رفته است و نشاندهنده یِ "ناپایایی و نفی" است.
پادواژه یِ " آفتَن/آب" بنابر چمارهایِ واژه یِ " اَپ" در اوستایی بویژه فتادِ 1. 4، " دور کردن، رد کردن" است و از همین رو می توان در زبانِ پارسی برایِ واژگانِ " رد کردن، امتناع کردن، انکار کردن" از کارواژه یِ " انآفتن/آنافتَن" با بُن کنونیِ " انآب/آناب" بهره گرفت.
نیاز به یادآوری است که واژه یِ " اَنابیشتن/آنابیشن" نیز در زبانِ پارسیِ میانه به چمِ "اجتناب، جلوگیری، دوری، دفع" بکارگیری می شده است که اگر بخواهیم آنرا به زبانِ پارسیِ کُنونی تراگوییم به واژه یِ " اَنابِش/آنابِش" می رسیم؛چراکه پسوندِ نامسازِ "یشن" در زبانِ پارسیِ میانه همان پسوندِ " ِش" در پارسیِ کُنونی است.
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
پیشنهاد 1:
ما می توانیم با پیشوندِ " بَر"، فتادِ 1. 4 و معنایِ " از پَسِ کاری برآمدن" از فتادِ 1. 5 را در بالا پوشش دهیم؛ یعنی با کارواژه هایِ " برآفتَن/برآبیدن" و " برآبانیدن".
پیشنهاد 2:
ما می توانیم با پیشوندِ " هَن/اَن" و " هم" فتادهایِ 1. 5 و 1. 6 را پوشش دهیم؛ در زبانِ آلمانی واژه یِ " gleichkommen" چنانکه در بالا آمد، برابر با " correspond/match" نیز هست.
پس به آسانی می توانیم برایِ واژگانِ " تناظر داشتن، متناظر بودن" واژه یِ " همآفتَن/همآبیدن" ، برایِ واژه یِ " تناظر" واژگانِ "همآبِش، همآفتگی" و برایِ واژه یِ " متناظر" واژه یِ " همآفته" را پیش نهیم و همچنین برایِ کارواژه یِ "تناظر دادن" از کارواژه یِ " همآبانیدن/اَنآبانیدن" و برایِ واژه یِ " تناظر دهی"، از واژه یِ " همآبانِش/انآبانِش" بهره ببریم.
پیشنهاد 3:
چنانکه به واژه "یافتَن/یاب" و پیشوندی بودنِ " ی" در آن پی بردیم، می توان " آفتن/آب" را با پیشوندهایِ دیگر همچون " بر، هم، در، اندر، دربر، وی/گُ، آز و. . . " همراه ساخت و نوکارواژگانِ خوش ساختی را پدیدآورد، به گونه ای که همه یِ چمارهایِ اوستاییِ واژه یِ " اَپ" را نیز دربربگیرد.
( در اینباره آنچه که در زیرواژه یِ " شگردهای سره سازی زبان پارسی" در همین تارنما آوردم، می تواند یاریگر باشد. )
پیشنهاد4:
پیشوندِ " اَی/ی" را میتوان در زبانِ پارسی با کارواژه هایِ دیگر همراه ساخت و نوواژگانی را پدید آورد.
ولی پیش از آن باید دانست که کارکردِ پیشوندِ " اَی/ی" چیست و در کجا می توان از آن بهره گرفت. در آینده در زیرواژه یِ " اَی/ی" به این پیشوند خواهم پرداخت.
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
پَسگشتها:
1 - ستونهایِ 71، 70 و72 از نبیگِ " فرهنگنامه یِ زبانِ ایرانیِ کهن" نوشته یِ "کریستین بارتولومه"
2 - رویبرگهایِ 82 و 83 از نبیگِ "فرهنگِ واژه هایِ اوستا"
3 - رویبرگهایِ 15، 8 و 234 از نبیگِ "فرهنگنامه کوچک پهلوی"
أی در عربی به معنی یا
آی اسم دختر
■, باا ریشه تورکی
■به معنی ماه
■, باا ریشه تورکی
■به معنی ماه
( ای ) یا ( ایو ) به چم ( یک ) در زبان پارسی میانه - پهلوی به عنوان پیشوندِ کارواژه بکارگیری میشد:
بمانند کارواژه ( ایوَرزیدن ) به چم ( سفر کردن، مسافرت رفتن، حرکت کردن ) که از یک بخشِ پیشوندیِ ( ای/ایو ) و کارواژه یِ ( وَرزیدن ) ساخته شده است. در زبان آلمانی نیز کارواژه یِ ( einwandern ) به چم ( مهاجرت کردن، سفر کردن ) از یک بخشِ پیشوندیِ ( ein ) به معنای ( یک ) و کارواژه ( wandern ) به معنای ( پیاده روی کردن، گردش رفتن، حرکت کردن ) ساخته شده است. در زبانِ آلمانی پیشوندِ ( ein ) دازانه ای ( =عملگری ) برایِ نشان دادنِ ( ورود به چیزی/کاری ) است و همین نقش را می توان برایِ پیشوندِ " ای/ایو" بازانگاشت.
... [مشاهده متن کامل]
در رویه ی 31 از نبیگ ( فرهنگنامه کوچک پهلوی ) آمده است:
بمانند کارواژه ( ایوَرزیدن ) به چم ( سفر کردن، مسافرت رفتن، حرکت کردن ) که از یک بخشِ پیشوندیِ ( ای/ایو ) و کارواژه یِ ( وَرزیدن ) ساخته شده است. در زبان آلمانی نیز کارواژه یِ ( einwandern ) به چم ( مهاجرت کردن، سفر کردن ) از یک بخشِ پیشوندیِ ( ein ) به معنای ( یک ) و کارواژه ( wandern ) به معنای ( پیاده روی کردن، گردش رفتن، حرکت کردن ) ساخته شده است. در زبانِ آلمانی پیشوندِ ( ein ) دازانه ای ( =عملگری ) برایِ نشان دادنِ ( ورود به چیزی/کاری ) است و همین نقش را می توان برایِ پیشوندِ " ای/ایو" بازانگاشت.
... [مشاهده متن کامل]
در رویه ی 31 از نبیگ ( فرهنگنامه کوچک پهلوی ) آمده است:
که گیتی سپنجست پر آی و رو
کهن شد یکی دیگر آرند نو
شاهنامه
کهن شد یکی دیگر آرند نو
شاهنامه
آرسام آرامیس
برآی آفرید . . . . . . من گمان میکنم "آی" اینجا محل عبور معنی میدهدیا "محل آمدن" نکته جالبی اشاره کردید چنانچه در شاهنامه فردوسی داریم "آی و رو" یعنی آمدن و رفتن.
برآی آفرید . . . . . . من گمان میکنم "آی" اینجا محل عبور معنی میدهدیا "محل آمدن" نکته جالبی اشاره کردید چنانچه در شاهنامه فردوسی داریم "آی و رو" یعنی آمدن و رفتن.
ندایی که در هنگام احساس درد تلفظ میشود.
حرف ندا. خطاب
Ayمازندرانی به معنی باز_ دوباره
در زبان ترکی به معنای ماه. .
جایگاه زیرین ئرش خداوند
طبری آورده است:� راوی گوید از پیمبر پرسیدم خدای ما پیش از آنکه خلق خود بیافریند کجا بود؟ فرمود: در ظلمتی که زیرش هوا بود و زبرش هوا بود. آنگاه عرش خویش را بر آی آفرید. � ( طبری, 1375 رویه 20 )
طبری آورده است:� راوی گوید از پیمبر پرسیدم خدای ما پیش از آنکه خلق خود بیافریند کجا بود؟ فرمود: در ظلمتی که زیرش هوا بود و زبرش هوا بود. آنگاه عرش خویش را بر آی آفرید. � ( طبری, 1375 رویه 20 )
آی در زبان ژاپنی به معنای عشق است و در زبان ترکی به معنای ماه
در هر دو زبان به عنوان اسم دختر استفاده میشه که به نظرم معنای زیبایی داره
در هر دو زبان به عنوان اسم دختر استفاده میشه که به نظرم معنای زیبایی داره
آی به ژاپنی به معنای ( عشق ) هست، عاشق این اسمم
( 愛 )
( 愛 )
آیَ ( اوستایی ) با این، به این
مشاهده ادامه پیشنهادها (١٠ از ٢٥)