اذرشهر

های بنام : امیر دیزج ( آلاکوزه ) ، دیزج {روستایی بوده است که به دهخوارقان ( آذرشهر ) ملحق شده است }، دیزج حسن آغا ( دیزج آغا حسن ) ، آخرجان ( اخی جهان ) و. . . روبرو می شویم . واژه ی دیزج، فارسی شده ی واژه ی ترکی دیزه است که به معنای مکان خوابیدن چهارپایان وگوسفندان است در زمانهای گذشته ، زندگی درمنطقه ی دهخوارقان برمدار دامداری استوار بود ه است وبراساس محل چرا وخواب وصاحبان گوسقندان این آبادها ی نامگذاری شده اند . بااین اوصاف "دووارقان "از دو بخش "دووار "و "قان " ترکیب یاقته است که "دووار "وازه ی ترکی است به معنای گوسفند وچهار پا است و "قان "پسوند مکان است دووارقان بمعنای مکان نگهداری گوسفند است که دهخوارقان دگرگون شده دووارقان است که هم اکنون با نام " آذرشهر" یکی از شهرهای شهرستان آذرشهر، دراستان آذربایجان شرقی قراردارد .

- یا آر - ) و ده: دَه و خوارَگان: آب های آشامیدنی نامهایی پارسی پهلوی و کهنتر از یکی دو سده ( قرن ) هستند. آنچه از این نام های کهن بر می آید فراوانی آب دستکم در زمان های پیشین در این شهر بوده که شمار آنها به ده رود و/ یا چشمه می رسیده است و فراوانی سنگ های رسوبی به دنبال تَزش ( جریان ) این آب ها که گویی با کان های ( معادن ) سنگ های رسوبی در این شهر همخوانی بسیار نیز دارد و درستی این سخنان را نشان می دهد.

دیزج {روستایی بوده است که به دهخوارقان ( آذرشهر ) ملحق شده است }، دیزج حسن آغا ( دیزج آغا حسن ) ، آخرجان ( اخی جهان ) و. . . روبرو می شویم . واژه ی دیزج، فارسی شده ی واژه ی ترکی دیزه است که به معنای مکان خوابیدن چهارپایان وگوسفندان است در زمانهای گذشته ، زندگی درمنطقه ی دهخوارقان برمدار دامداری استوار بود ه است وبراساس محل چرا وخواب وصاحبان گوسقندان این آبادها ی نامگذاری شده اند . بااین اوصاف "دووارقان "از دو بخش "دووار "و "قان " ترکیب یاقته است که "دووار "وازه ی ترکی است به معنای می جنبند، می چرخد، می گردد ، دورمی زند ، چهارپاوگوسفند است و "قان "پسوند مکان است دووارقان بمعنای مکان نگهداری گوسفند است که دهخوارقان دگرگون شده دووارقان است که دردوره پهلوی دوم از دهخوارقان به آذرشهر تغییر نام داده شد وهم اکنون با نام " آذرشهر " یکی از شهرهای استان آذربایحان شرقی است که در شهرستان آذرشهر قراردارد .

نام قدیم آذرشهر «دهخوارقان» بوده که در دورهٔ پهلوی به آذرشهر تغییر پیدا کرده است. این شهر در ۴۵ درجه و ۸۵ دقیقهٔ طول شرقی، ۳۷ درجه و ۴۶ دقیقهٔ عرض شمالی و در ارتفاع ۱۴۶۸ متری از سطح دریا قرار گرفته است. آذرشهر در ۵۴ کیلومتری جنوب غرب تبریز و در محور تبریز - مراغه واقع شده است. [۱]
جمعیت آذرشهر برپایهٔ سرشماری عمومی نفوس و مسکن سال ۱۳۸۵ خورشیدی بالغ بر ۳۶٬۴۷۵ نفر بوده است و به عنوان هشتمین شهر استان آذربایجان شرقی شناخته می شود. از ۳۶٬۴۷۵ نفر جمعیت این شهر، ۱۸٬۵۴۸ نفر مرد و ۱۷٬۹۲۷ نفر زن بوده اند؛ همچنین تعداد خانوارهای ساکن این شهر ۹٬۸۵۴ خانوار بوده است. [۲] اکثر اهالی آذرشهر به کشاورزی و کسب و کار مشغول اند.
آذرشهر یکی از شهرهای تاریخی آذربایجان است که منابع قدیمی نام آن را به صورت ده نخوارگان و ده نخیرجان نوشته اند و در کتاب های جغرافی قدیم عرب این نام به شکل «داخَرَّقان و دخارقان در آمده است. [۳] یاقوت حموی از این شهر باعنوان «دِه نَخیرجان» یاد کرده است؛ درحالی که حمدالله مستوفی از عنوان «دهخوارقان» استفاده نموده است. اکثر مورخان از آذرشهر به عنوان شهری کوچک با هشت روستای تابعه یاد می کنند و از وفور باغ های انگور، پنبه و میوه جات مختلف آن سخن به میان آورده اند. [۱]
آذرشهر آثار تاریخی متعددی را در خود جای داده است که از مهم ترین آن ها می توان به کتابخانهٔ پیرقطران، گورستان پیرحیران، مسجد رومیان، مسجد جامع آذرشهر، غار باستانی و گورستان بادامیار و تورامین، مسجد تورامین، آرامگاه اولیا در روستای قاضی جهان و آرامگاه پیرجابر اشاره کرد. [۱] ویکی پدیا.