مزه

❌ ادعای ۱: �نوشته عربی است�
این ادعا کاملاً نادرست است.
✅ پاسخ: �نوش� واژه ای کاملاً ایرانی ( با ریشه در اوستایی و فارسی باستان ) است، نه عربی.
در فارسی میانه ( پهلوی ) : nōš / n�š به معنای �نوشیدن، آشامیدن، خوشی، سودمند�.
در اوستایی: nauša - ( به معنای خوب، خوش، لذت بخش ) .
در سانسکریت: nāśa / nāśayati به معنای لذت بخش و سودمند.
📚 منابع:
Bartholomae, Altiranisches W�rterbuch ( 1904 )
MacKenzie, A Concise Pahlavi Dictionary
Avestan - English Glossary ( by L. H. Gray )
> پس واژه �نوش� نه تنها عربی نیست، بلکه از ریشه ی کهن ایرانی ( ایندوایرانی ) است.
- - -
❌ ادعای ۲: نوش با �مزقون، مزقل، مزه� هم ریشه است و این واژگان ترکی هستند
✅ پاسخ: هیچ یک از واژه های �مزقون، مزقل، مزه� ربطی به زبان ترکی ندارند.
🔹 واژه �مزه�:
فارسی است. از مصدر �مزیدن� ( چشیدن، امتحان کردن طعم ) آمده.
ریشه شناسی:
در فارسی میانه: mazīdan
در اوستایی: maza - ( چشیدن )
در سانسکریت: majjati ( مرطوب کردن، چشیدن )
📚 منابع:
Paul Horn, Grundriss der neupersischen Etymologie
Eilers, Iranisches Personennamenbuch
🔹 واژه �مزقون�:
تحریف شده ی �مِزمار� عربی است ( آلت موسیقی ) وند فارسی � - گون�.
در ترکی چنین واژه ای از نظر ریشه تاریخی وجود ندارد.
🔹 واژه �مزقل�:
واژه ای مبهم و جعلی به نظر می رسد. در هیچ منبع زبان شناسی ترکی یا فارسی شناخته شده ثبت نشده. ممکن است مخلوطی جعلی یا تحریفی باشد.
- - -
❌ ادعای ۳: �هر کلمه ای را به پهلوی ربط می دهند، درحالی که ترکی و عربی اند�
✅ پاسخ: زبان پهلوی ( فارسی میانه ) پایه ی اصلی بسیاری از واژگان فارسی است؛ عربی و ترکی پس از اسلام وارد شدند.
واژگان اصلی زبان فارسی ( مثل: خوردن، نوشیدن، دیدن، گفتن، جان، روان، دل، مهر، خرد، … ) همه از فارسی باستان و پهلوی هستند.
زبان ترکی و عربی در دوره اسلامی وارد فارسی شدند، آن هم نه در سطح واژگان بنیادی، بلکه بیشتر در:
عربی: مفاهیم دینی و علمی
ترکی: نظامی و درباری در برخی ادوار
📚 منابع:
Henning, W. B. ( 1942 ) . Mitteliranisch.
Lazard, Gilbert. La langue persane ( 1957 )
Bailey, H. W. Zoroastrian Problems in the Ninth - Century Books
- - -
✅ جمع بندی علمی:
واژه ریشه واقعی زبان توضیح
نوش اوستایی: nauša ایرانی از قدیمی ترین واژه های مربوط به لذت و نوشیدن
مزه اوستایی: maza - ایرانی ریشه در چشیدن دارد
مزقون عربی فارسی دخیل از �مزمار� عربی ساخته شده
مزقل جعلی نامشخص در منابع معتبر وجود ندارد
- - -

اگر بر سر نفس خود امیری، مردی
به از ملک جهانداری و سرداری
نفس را، کش که به هر مزه فریفته نشوی
که به هر دام نیفتد پرِ کرکس، زاری
رودکی:
آن می که درو بود به هنگام نشاط
در چشم خردمند نیرزد به لقاح
چون بگذرد از دهان و گردد به سرین
او را چه شماری، مزه یا شهد و نبات؟
عنصری:
چون نوش لب دوست بچشیدم دگر بار
از لعل و شکر هیچ نخواهم مزه کردن

زبان های ترکی�در چند مرحله بر�زبان فارسی�تأثیر گذاشته است. نخستین تأثیر زبان ترکی بر پارسی، در زمان حضور سربازان تُرک در ارتش�سامانیان�روی داد. پس از آن، در زمان فرمان روایی�غزنویان، �سلجوقیان�و پس از�حملهٔ مغول، تعداد بیشتری�وام واژهٔ�ترکی به زبان فارسی راه یافت؛ اما بیشترین راه یابی واژه های ترکی به زبان فارسی در زمان فرمانروایی�صفویان، که ترکمانان�قزلباش�در تأسیس آن نقش اساسی داشتند، و�قاجاریان�بر ایران بود.
• منابع ها. تاریخ ادبیات ایران، ذبیح الله صفا، خلاصه ج. اول و دوم، انتشارات ققنوس، ۱۳۷۴
• تاریخ ادبیات ایران، ذبیح الله صفا، خلاصه ج. سوم، انتشارات بدیهه، ۱۳۷۴
• حسن بیگ روملو، �احسن التواریخ� ( ۲ جلد ) ، به تصحیح�عبدالحسین نوایی، بنگاه ترجمه و نشر کتاب، ۱۳۴۹. ( مصحح در پایان جلد اول شرح مفصل و سودمندی از فهرست لغات�ترکی�و�مغولی�رایج در متون فارسی از سده هفتم به بعد را نوشته است )
• فرهنگ فارسی، محمد معین، انتشارات امیر کبیر، تهران، ۱۳۷۵
• غلط ننویسیم، ابوالحسن نجفی، مرکز نشر دانشگاهی، تهران، ۱۳۸۶
• فرهنگ کوچک زبان پهلوی، دیوید نیل مکنزی، ترجمه مهشید فخرایی، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، تهران، ۱۳۷۹

به تقلید از فنگلیش برخی عوام و شرکتهای تجاری به آن دیپ یا dip میگویند.

جدا نمودن و متمایز نمودن اعداد ریز و درشت از هم. و کلمه میزان هم که برای دستگاه اندازه گیری رواج یافته ایجاد ممیزی و تمایز با یک معیار تعریف شده و استاندارد در محاورات روزمره استفاده می شود.