بی

• منابع ها. تاریخ ادبیات ایران، ذبیح الله صفا، خلاصه ج. اول و دوم، انتشارات ققنوس، ۱۳۷۴
• تاریخ ادبیات ایران، ذبیح الله صفا، خلاصه ج. سوم، انتشارات بدیهه، ۱۳۷۴
• حسن بیگ روملو، �احسن التواریخ� ( ۲ جلد ) ، به تصحیح�عبدالحسین نوایی، بنگاه ترجمه و نشر کتاب، ۱۳۴۹. ( مصحح در پایان جلد اول شرح مفصل و سودمندی از فهرست لغات�ترکی�و�مغولی�رایج در متون فارسی از سده هفتم به بعد را نوشته است )
• فرهنگ فارسی، محمد معین، انتشارات امیر کبیر، تهران، ۱۳۷۵
• غلط ننویسیم، ابوالحسن نجفی، مرکز نشر دانشگاهی، تهران، ۱۳۸۶
• فرهنگ کوچک زبان پهلوی، دیوید نیل مکنزی، ترجمه مهشید فخرایی، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، تهران، ۱۳۷۹

• منابع ها. تاریخ ادبیات ایران، ذبیح الله صفا، خلاصه ج. اول و دوم، انتشارات ققنوس، ۱۳۷۴
• تاریخ ادبیات ایران، ذبیح الله صفا، خلاصه ج. سوم، انتشارات بدیهه، ۱۳۷۴
• حسن بیگ روملو، �احسن التواریخ� ( ۲ جلد ) ، به تصحیح�عبدالحسین نوایی، بنگاه ترجمه و نشر کتاب، ۱۳۴۹. ( مصحح در پایان جلد اول شرح مفصل و سودمندی از فهرست لغات�ترکی�و�مغولی�رایج در متون فارسی از سده هفتم به بعد را نوشته است )
• فرهنگ فارسی، محمد معین، انتشارات امیر کبیر، تهران، ۱۳۷۵
• غلط ننویسیم، ابوالحسن نجفی، مرکز نشر دانشگاهی، تهران، ۱۳۸۶
• فرهنگ کوچک زبان پهلوی، دیوید نیل مکنزی، ترجمه مهشید فخرایی، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، تهران، ۱۳۷۹
در جواب به کسانی که فقط خودش رو گول می زنند و حرف های بدون سند و مدرک می زدند با این حرف خودتان خار و بی ارزش می کنید بس کنید هر کسی به من و خانواده من توهین حرمزاده بی ناموس بی رگ و ریشه سیم کش و جاکش و خودش و جد آبادش هست اگر توهین کند
درجواب شما ها
👇👇👇👇👇👇👇👇👇👇👇👇👇👇👇👇👇👇👇👇
▪️انسان کور را می توان درمان کرد اما نادان متعصب را هرگز. . . !
تعصب کور کورانه انسان بینا را کودن می کند. تعصب یک امر اشتباه است، حال فرقی نمی کند که این تعصب نسبت به دین، مذهب، نژاد، قوم، رنگ و حتی فردی باشد. تعصب، تعصب نام دارد. انسان متعصب برای مخفی کردن ضعف اجتماعی خود همواره در حال فرافکنی، تهمت، افترا، دروغ پردازی و جعل سازی نسبت به منتقدان خویش است.
غافل از اینکه برجسته ترین راه شناخت یک انسان بزرگ، اعتراف شجاعانه او به اشتباهات گذشته ی خویش است. از تعصب بپرهیزیم؛ تعصب، بیجا و بجا ندارد. تعصب، تعصب است. هر کس به وسعت تفکرش آزاد است. . . !
✍کریستوفر هیچنز

شایان گفتن است که وژاه ی bē ( بی ) که بخشی از کلمه ی بیرون است، به ندرت در پارسی نو بکار رود و امروزه تنها در تعداد کمی از واژگان ترکیبیِ بازمانده از پارسی میانه دیده می شود و فقط در واژه های ترکیبی بکار می رود، با این که در پارسی میانه هم پیشوند بوده و هم واژه ی جداگانه و کاربرد های بیشتری داشته. با این همه، هیچ دلیل قانع و خموش کننده ای نیست که برای ان ، ما از احیا کردن این واژه باز ایستیم . ان هایی که از طرز و روش گفتار و نوشتاری شان اگاه اند و از بهر ِ پاس داشتن زبان پارسی و بهبود بخشیدن بدان، می خواهند برای وام واژگان جایگزین های مناسب و درخور پیدا کنند، می توانند از این کلمه به عنوان هم چم ( هم معنی ) ولی، اما بهره برداری کنند. فراموش نشود که ادبیات پارسی تنها در اشعار و نثر پارسی نو اشکارا نیست، چه متون پارسی میانه نیز پاره ای از تنه ی ادبیات و فرهنگ ماست، و بهتر ست که ما پیش از ساختن الفاظ جایگزین، بکوشیم تا کلمه های فراموش شده را باز زنده کنیم
Bē az ( بی از ) بمعنای بدون. ترجمه ی تحت اللفظی ان ( بیرون از، خارج از ) است
Bē ō ( بی و/بی اُ ) بمعنای به جز، مگر. ترجمه ی تحت اللفظی ان ( بیرون به، خارج به ) می شود

Bēdom ( بیدُم، همانند افدُم، فردُم، یکُم، دوُم، و… ) بمعنای دورترین و بیرون ترین نسبت به خود. ترجمه ی تحت الرفظی ان ( بیرون ترین ) است زیرا
بی یعنی بیرون و پسوند دُم یا تُم در اینجا مترادف ترین است، ولیکن بسته به بافت جمله، معانی دیگری نیز می تواند دهد .
Bē ka ( بی کَه ) بمعنای بلکه. مرکب است از بی و کَه که معنای ( زمانی که، اگر ) دهد
bē āwurdan ( بی اوردن ) بمعنای بیرون اوردن. در ایجا به عنوان پیشوندِ فعل بکار رفته است
منابع:
Parsig Database
A Concise Pahlavi Dictionary, D. N Mackenzie

پیشوند "نا" هم پیشوند نایش است و [نبودنِ] حالتی را نمایان می سازد، درآغاز فروزه آمده وآن را به فروزه ای نایسته ( منفی ) دگرگون می کند:
ناروا، ناخوش، نادرست، نازیبا، نامرد ( ناجوانمرد ) ، ناشناخته و. . . ، برای نمونه نازیبا=زیبا نبودن ( کسی یا چیزی )