thermoluminescence

پدیده گرمالیان ( ترمولومینسانس ) : نوری که از برخی مواد نارسانا یا نیمه رسانا هنگام گرما دادن به آنها ( تا دمای کمابیش 500 درجه سانتیگراد ) تابش می یابد.
بنابراین گرمالیان، پراکنش نور دیدنی از ماده پرتودهی شده ( نیمه رسانا یا نارسانا ) هنگام گرمادهی می باشد. موادی که دارای این خاصیت می باشند را مواد گرمالیان ( مواد ترمولومینسانس ) می نامند.
هنگامی که این مواد پرتودهی می شوند ( با پرتوهایی مانند ایکس، گاما، بتا یا نوترون ) ، انرژی پرتو در پی فرآیندهای فیزیکی در ماده گیرایش می شود و مایه ی برانگیختگی الکترونها می گردد. الکترونهای برانگیخته شده به ترازهای انرژی بالاتر جابجا می شوند و به فرنود و دلیل ناپایداری، در زمان کوتاهی به حالت پایه بر می گردند که در مسیر بازگشت در دامهای الکترونی که در پی ناخالصی و کمبود ذاتی در ماده فراهم شده به دام می افتند و تا زمانی که دوباره انرژی دریافت نکنند در دام می مانند. بدین سان می توان گفت پرتو برخوردی به ماده، در آن اندوخته شده است. چنانچه با گرما دوباره به ماده انرژی داده شود الکترونها از دام آزاد شده و انرژی سرریز خود را با پراکنش فوتون گرمالیان آزاد می کنند.
روش گرمالیان یا ترمولومینسانس در پرتوسنجی و در سالیابی چیزگان ( اشیا ) تاریخی کاربرد دارد.

📂 مثال:
🔘 thermal: Pertaining to or caused by heat
🔘 thermometer: An instrument that measures heat
🔘 thermostat: A device that regulates heat levels in a system
🔘 thermodynamics: The study of energy laws, especially those governing heat
🔘 thermodynamic: Relating to the behavior of heat in physical systems
🔘 thermochemical: Concerning chemical reactions that involve heat
🔘 thermochemistry: The branch of chemistry that quantifies heat in reactions
🔘 thermos: An insulated container that retains heat
🔘 thermography: The imaging of surfaces based on emitted heat
🔘 thermocouple: A sensor that generates voltage from differences in heat
🔘 thermogenesis: The biological process of generating heat in organisms
🔘 thermogenic: Descriptive of something that produces or enhances heat
🔘 thermoelectric: Pertaining to converting heat directly into electricity
🔘 thermonuclear: Relating to nuclear reactions that release extreme heat
🔘 thermosphere: The atmospheric layer where heat from solar radiation is very high
🔘 thermocline: A layer in a fluid where heat changes rapidly with depth
🔘 thermoplastic: A plastic that becomes pliable when heat is applied
🔘 thermoplasticity: The property of a material to soften under heat
🔘 thermistor: A resistor whose resistance varies with heat
🔘 thermometry: The measurement or quantification of heat
🔘 thermionic: Relating to electron emission induced by heat
🔘 thermotaxis: Movement directed by gradients in heat
🔘 thermoluminescence: Light emission from a substance when exposed to heat
🔘 thermoconductivity: A material’s ability to conduct heat
🔘 thermoregulatory: Pertaining to the control or balance of heat in a system or organism
🔘 thermophile: An organism that thrives in high heat environments
🔘 thermophilic: Descriptive of organisms or processes that favor high heat
🔘 thermopile: A device composed of several thermocouples that converts heat into electrical energy
🔘 thermosyphon: A method of transferring heat through natural convection without a pump
🔘 thermoforming: A manufacturing process where heat is used to shape plastic materials