glycation

## **تعریف و مکانیزم**
گلیکاسیون زمانی رخ می دهد که قندهای کاهنده با گروه های آمینی آزاد در پروتئین ها واکنش نشان دهند و منجر به تشکیل واسطه های ناپایدار به نام پایه های شیف شوند. این واسطه ها می توانند به محصولات آمادوری پایدارتر تبدیل شوند. با گذشت زمان، این محصولات دچار تغییرات بیشتری می شوند و منجر به تشکیل محصولات نهایی گلیکاسیون پیشرفته ( AGEs ) از طریق واکنش های غیرقابل برگشت مانند اکسیداسیون و پلیمریزاسیون می گردند.
فرآیند گلیکاسیون تحت شرایط هایپرگلیسمی و استرس اکسیداتیو تسریع می شود که در دیابت شایع است. تجمع AGEs با عوارض مختلفی از جمله آسیب به عروق و اختلال در عملکرد بافت مرتبط است و به فرآیند پیری کمک می کند.
## **پیامدهای گلیکاسیون**
1. **پیری**: گلیکاسیون با فرآیند پیری مرتبط است زیرا منجر به از دست رفتن عملکرد پروتئین ها و الاستیسیته در بافت هایی مانند پوست و عروق خونی می شود. تجمع AGEs می تواند عملکرد سلولی را مختل کرده و استرس اکسیداتیو را افزایش دهد که پیری را تشدید می کند.
2. **عوارض دیابت**: در دیابت ملتیوس، سطوح بالای قند خون نرخ های گلیکاسیون را افزایش داده و منجر به تشکیل بیشتر AGEs می شود. این امر در عوارض میکروواسکولار و ماکروواسکولار مرتبط با بیماری نقش دارد.
3. **پیری پوست**: AGEs نقش مهمی در پیری پوست ایفا می کنند، زیرا به آسیب کلاژن و الاستین منجر شده و نتیجه آن چین و چروک ها و از دست رفتن الاستیسیته پوست است. این موضوع باعث شده است که گلیکاسیون هدف محصولات مراقبت از پوست ضد پیری قرار گیرد.
## **انواع محصولات نهایی گلیکاسیون پیشرفته ( AGEs ) **
AGEs را می توان بر اساس ویژگی هایشان طبقه بندی کرد:
- **AGEs فلورسانت متقاطع**: مانند پنتوزیدین.
- **AGEs غیر فلورسانت متقاطع**: شامل دیمر متیل گلیوکزال - لیزین.
- **AGEs غیر متقاطع**: نمونه هایی شامل N ( ε ) - کربوکسی متیل لیزین ( CML ) و دیگران که از قندهای مختلف مشتق شده اند.
## **نتیجه گیری**
گلیکاسیون یک واکنش بیوشیمیایی مهم با پیامدهای عمیق برای سلامت و پیری است. درک مکانیزم های آن به توسعه راهکارهایی برای کاهش اثرات آن کمک می کند، به ویژه در شرایطی مانند دیابت و بیماری های مرتبط با سن.