مثال و توضیح در مورد شوک فرهنگی (culture clash)

تزاحم یا تضاد فرهنگی (culture clash) زمانی رخ می‌دهد که دو یا چند فرهنگ متمایز با هم تعامل داشته باشند و به دلیل ارزش‌ها، باورها و رفتارهای متفاوت، منجر به سوءتفاهم، درگیری یا اصطکاک شوند. این تضادها می‌توانند در محیط‌های مختلف، از مذاکرات تجاری بین‌المللی گرفته تا تعاملات روزمره بین افراد با پیشینه‌های مختلف، آشکار شوند.

در اینجا چند نمونه از  تزاحم فرهنگی آورده شده است:
1. تفاوت‌های نسلی:
بزرگسالان مسن‌تر در مقابل نسل‌های جوان‌تر:
نسل‌های مسن‌تر ممکن است انتخاب‌های مد جوانان (مثلاً شلوارهای گشاد) یا ترجیحات موسیقی را نپذیرند، در حالی که نسل‌های جوان‌تر ممکن است عادات یا سلیقه‌های نسل‌های مسن‌تر را منسوخ یا محدودکننده بدانند.

اختلافات والدین و فرزند مهاجر:
والدین مهاجر ممکن است به باورهای فرهنگی سنتی پایبند باشند در حالی که فرزندانشان ارزش‌های کشور جدید خود را می‌پذیرند و این منجر به اختلاف نظر و درگیری می‌شود.

2. تجارت بین‌المللی:
آداب و رسوم هدیه دادن:
در برخی فرهنگ‌ها، دادن نوع خاصی از هدیه (مثلاً یک پوشه چرمی از پوست خوک به یک شریک تجاری مسلمان یا یهودی) بسیار توهین‌آمیز خواهد بود، در حالی که در برخی دیگر، ممکن است یک رویه رایج باشد.

سبک‌های ارتباطی:
فرهنگ‌های مختلف سبک‌های ارتباطی متفاوتی دارند، مانند صراحت، رسمیت و استفاده از نشانه‌های غیرکلامی (اشارات، تماس چشمی). عدم آگاهی در مورد این تفاوت‌ها می‌تواند منجر به سوءتفاهم در طول مذاکرات یا جلسات تجاری شود.

تاکتیک‌های مذاکره:
برخی فرهنگ‌ها ایجاد روابط را قبل از بحث‌های تجاری در اولویت قرار می‌دهند، در حالی که برخی دیگر بر انعقاد فوری قرارداد تمرکز می‌کنند. این رویکردهای متفاوت می‌توانند باعث ایجاد اصطکاک شوند.

۳. پویایی‌های محیط کار:
انتظارات از کار تیمی:
برخی فرهنگ‌ها برای دستاوردهای فردی بیش از تلاش جمعی ارزش قائلند، در حالی که برخی دیگر کار تیمی و همکاری را در اولویت قرار می‌دهند. این انتظارات متفاوت می‌تواند منجر به درگیری در یک تیم شود.

تعادل کار و زندگی:
برخی فرهنگ‌ها برای ساعات کاری طولانی و تعهد به کار ارزش زیادی قائل هستند، در حالی که برخی دیگر تعادل بهتر کار و زندگی را در اولویت قرار می‌دهند. این می‌تواند منجر به سوءتفاهم و رنجش بین همکاران شود.

سبک‌های ارتباطی:
مانند تجارت بین‌المللی، سبک‌های ارتباطی در محیط کار می‌توانند متفاوت باشند. برخی فرهنگ‌ها مستقیم‌تر و تهاجمی‌تر هستند، در حالی که برخی دیگر رویکرد غیرمستقیم‌تر و هماهنگ‌تری را ترجیح می‌دهند.

۴. تعاملات اجتماعی:
ابراز محبت عمومی:
آنچه که رفتار عمومی قابل قبول تلقی می‌شود، در فرهنگ‌های مختلف بسیار متفاوت است. برخی فرهنگ‌ها ممکن است ابراز محبت عمومی را عادی بدانند، در حالی که برخی دیگر ممکن است آن را نامناسب بدانند.

فضای شخصی:
میزان فضای شخصی مورد نیاز افراد متفاوت است. در برخی فرهنگ‌ها، نزدیکی زیاد در طول مکالمات طبیعی است، در حالی که در برخی دیگر، می‌تواند به عنوان مزاحمت تلقی شود.

آداب سر میز شام:
آداب و رسوم سر میز شام در فرهنگ‌های مختلف تفاوت‌های چشمگیری دارد. آنچه در یک فرهنگ مودبانه تلقی می‌شود، ممکن است در فرهنگ دیگری بی‌ادبانه تلقی شود.

5. مسائل اجتماعی گسترده‌تر:
ایدئولوژی‌های سیاسی:
باورها و ایدئولوژی‌های سیاسی متفاوت می‌تواند منجر به برخوردهای فرهنگی قابل توجهی شود، به ویژه در جوامعی با جمعیت‌های متنوع یا جوامعی که تغییرات اجتماعی سریعی را تجربه می‌کنند.

باورهای مذهبی:
اختلافات می‌توانند از باورها و اعمال مذهبی متفاوت ناشی شوند، به ویژه هنگامی که این باورها عمیقاً در یک فرهنگ ریشه دوانده باشند.

هنجارهای اجتماعی:
همچنین ممکن است برخوردهای فرهنگی پیرامون مسائلی مانند نقش‌های جنسیتی، حقوق LGBTQ+ و برابری نژادی رخ دهد، زیرا فرهنگ‌های مختلف ممکن است دیدگاه‌های بسیار متفاوتی داشته باشند.