معنی واژه بلبله در بیت زیر چیست

سلام اگر واژه بلبله   رو   در لغتنامه دهخدا در همین ابادیس  جستجو کنید همین بیت رو به عنوان نمونه  به معنی   کوزه شراب آورده   است   همانگونه که دوستمون اشاره کردن بلبله و بلبل جناس هستن و   اینکه بدون آشنایی با  آرایه ها نمیشه  اشعار بزرگان علی الخصوص  نظامی رو فهمید.

واژه‌ی «بلبله» در اینجا به معنای فغان و ناله است. این تفسیر با فضای عاطفی و اندوهناک بیت سازگار است، جایی که شاعر از تأثیر گریه و ناله بر دل سخن می‌گوید.

اگرچه در برخی منابع، «بلبله» به نوعی کوزهٔ لوله‌دار نیز اشاره دارد، اما در این بیت، با توجه به قرینه‌ی «ناله بلبل» و مضمون کلی شعر، معنای «فغان و ناله» مناسب‌تر است. 

بنابراین، گزینه‌ی صحیح: فغان و ناله.

1. لغت‌نامه دهخدا (واژه‌ی بلبله):

2. لغت‌نامه معین (واژه‌ی بلبله):

در هر دو منبع، یکی از معانی واژه «بلبله» همان فغان و ناله آمده است، که با فضای بیت نظامی کاملاً سازگار است.

از شدت ناله‌ی انسان (بلبله) و آواز اندوهناک بلبل، دل مانند غنچه گل در هم پیچیده و گرفته شده است.

واج تکراری "ب" و "ل" در واژه‌های بلبله، بلبل، گل نوعی موسیقی درونی ایجاد کرده است.

گره خوردن دل با غنچه گل، که نماد زیبایی است، تضادی هنرمندانه با ناله و گریه دارد.

دل گره خورده چون غنچه گل — دل در حالت افسردگی و فروبستگی به غنچه‌ای تشبیه شده که هنوز شکوفا نشده.

هماهنگی و تقارن بین دو مصراع و بین واژه‌هایی مثل بلبله / بلبل و گریه / ناله.

کلمه «بلبله» می‌تواند به دو معنی ناله و فغان و یا نوعی ظرف باشد، که فضای ایهام‌آمیزی ایجاد می‌کند.

در بیت «ز گریه بلبله وز ناله بلبل»، واژه "بلبل" به معنای پرنده‌ی نماد عشق و محبت در ادبیات فارسی و شعر است که در اینجا اشاره به نوعی پرنده‌ی عاشقانه دارد.

با توجه به گزینه‌ها:

• گزینه 1: یک نوع کوزه لوله‌دار (دار)
• گزینه 2: فغان و ناله
• گزینه 3: بلبل

و با توجه به متن و معنای بیت، "بلبل" در این شعر نماد پرنده‌ی عاشق و ناله‌مند است و همان‌طور که در گزینه 3 آمده، معنی "بلبل" است.

بنابراین، معنی صحیح در این باره: "بلبل" است.

پاسخ نهایی: گزینه 3 — بلبل

درود ،در  نسخه تصحیح شده از وحید دستگردی  و چند جای دیگر که من خوانده و شنیده ام   صراحی معنی شده