تاریخ ایران باستان

ایران ویج که البته لزوما ایرالن کنونی نیست و در مورد محل آن اختلاف است.برخی از دانشمندان ایران‌شناس مانند دارمستتر گمان دارند که ایرانویج می‌بایستی در آذربایجان باشد و آن را در حدود قره‌باغ تعیین می‌کنند که همان اران دوران کهن است. جای دیگری که برای ایرانویج تعیین می‌کنند در خاور ایران‌زمین بزرگ است. بسیاری از دانشمندان جای آن را در آسیای مرکزی می‌دانند. این دانشمندان بر نوشته‌های وندیداد تکیه می‌کنند. در قسمت جغرافیایی آن فهرستی از شهرها و سرزمین‌ها برشمرده می‌شود که در آغاز آن ایرانویج آمده است و پس از آن سغد، مرو، بلخ، نیسا و هرات آورده شده است و می‌بینیم که در این شهرها و سرزمین‌ها که بر می‌شمارد یک نظم جغرافیایی وجود دارد و اگر این ترتیب منطقی جغرافیایی را بپذیریم بایستی ایرانویج را در نقشه جغرافیایی در بالای آن‍‍ها جستجو کنیم و در این جستجو جای ایرانویج کهن سرزمین خوارزم می‌شود که در گذشته بسیار آباد بوده است. نوشته دیگری هم این فرضیه را تأیید می‌کند و آن اینست که در وندیداد آمده است که ایرانویج در کنار رود «ونگوهی(دائیتی» واقع شده است و در نوشته‌های پهلوی آمده است که این رود همان «وهرود» است و در جای دیگر آمده است که وهرود رود جیحون(اکسوس) است

منبع بلاگ اسکای