اصطلاحات طلا فروشها

اصطلاحات مرتبط با اشکال و واحدهای طلا

طلای پرک

طلای پرک به تکه‌های کوچک و نازک طلای دست‌دوم یا خرد شده گفته می‌شود که معمولاً برای بازیافت یا مصارف صنعتی (جواهرسازی، آبکاری) استفاده می‌شوند .

پورک طلا

پورک طلا (یا پُرک) اصطلاحی نزدیک به پرک است و به پودر یا ذرات ریز طلای شکسته اطلاق می‌شود که برای ذوب و آلیاژسازی دوباره کاربرد دارد .

توله طلا

واحد سنتی “توله” در ایران تقریباً معادل ۱۱.۶۶ گرم است و معمولاً به شمش‌های کوچک آمادهٔ خریدوفروش گفته می‌شود که وزن آن‌ها معین و ثابت است .

جواهر

در اصطلاح طلافروشان، «جواهر» به مصنوعات زینتی طلا همراه با سنگ‌های قیمتی یا نیمه‌قیمتی اشاره دارد، مانند انگشتر، گردنبند و النگو .

سر سکه

«سر سکه» در گویش بازار به سکه‌های طلا (مسکوکات) یا جواهرات طرح سکه گفته می‌شود؛ یعنی همان قطعات طلای قالب‌خورده به شکل سکه .

---

اصطلاحات کیفیت و نوع طلا

طلای متفرقه

طلای متفرقه یا دست‌دوم، به مصنوعات طلا (زیورآلات) گفته می‌شود که پس از یک‌بار استفاده یا شکستن به طلافروشی‌ها بازگردانده می‌شوند و اغلب برای ذوب و بازیافت خریداری می‌گردند .

طلای شکن

طلای شکن نوعی طلای ناخالص و شکننده است که هنگام ذوب نکردن کامل طلای دست‌دوم یا افزودن ناخالصی‌ها در قالب ریخته شود، به دلیل تراکم ناخالصی ترد و شکننده می‌ماند .

طلای شرطی

طلای شرطی به طلای آب‌شده (ذوب‌شده) گفته می‌شود که عیارش مشخص نیست و معامله صرفاً به شرط مشخص شدن عیار (طی ری‌گیری آزمایشگاهی) نهایی می‌شود؛ معمولاً پیش‌فرض عیار ۷۵۰ در نظر گرفته می‌شود .

طلای نرم

اصطلاح «طلای نرم» معمولاً به طلا ۲۴ عیار اشاره دارد زیرا این عیار خلوص بالا طلا را بسیار نرم و شکل‌پذیر می‌کند و کمتر برای زیورآلات ضخیم به کار می‌رود .

عیار پس

عیار پس به عیار پایین‌تر از استاندارد ۱۸ یا ۷۵۰ گفته می‌شود؛ یعنی وقتی طلای ارائه‌شده در معامله عیاری کمتر از ۱۸ عیار دارد، اصطلاحاً «عیار پس» محسوب می‌شود .

---

فرآیندها و خدمات

آبکاری

«آبکاری طلا» (Gold Plating) فرایندی است که طی آن لایه‌ای از طلا بر سطح فلزات دیگری مانند نقره یا برنج قرار می‌گیرد تا از خوردگی جلوگیری کرده یا ظاهر طلا بدهد .

قالکاری

«قالکاری» (غلّکاری) به تفکیک فلزات از قطعات الکترونیکی یا صنعتی (مانند موبایل، کامپیوتر) گفته می‌شود تا طلای خالص جدا شده بازیافت شود .

معاملات فردایی

معاملات فردایی طلا نوعی قرارداد خرید و فروش است که تحویل فیزیکی طلا یا سکه در روز کاری بعد صورت می‌گیرد و بیشتر برای سفته‌بازی و سود از نوسانات کوتاه‌مدت کاربرد دارد .

خالی‌فروشی

«خالی‌فروشی» به فروش طلایی گفته می‌شود که فروشنده در لحظه معامله مالک آن نیست و متعهد به تحویل آن در آینده می‌شود، معمولاً با هدف سفته‌بازی یا پیش‌بینی کاهش قیمت .

---

اصطلاحات قیمت‌گذاری و بازار

مظنه نفس ندارد

این عبارت در بازار طلا به حالتی اطلاق می‌شود که هیچ خریدار فعالی (نفس) در قیمت اعلامی وجود نداشته باشد و فروشنده نتواند در آن نقطه قیمتی تراضی بین عرضه و تقاضا ایجاد کند.

> توجه: برای این اصطلاح تعریف مکتوبی در منابع اینترنتی معتبر نیافتم (از مراجع Milli Gold، Abadis و SalehTala جستجو شد اما توضیح شفافی درباره این ترکیب ندادند).

سر سکه

همان‌طور که پیش‌تر ذکر شد، «سر سکه» به سکه‌های طلا یا جواهرات به شکل سکه اشاره دارد و در مقابل «پشت سکه» (تحویل روز بعد یا سکه‌های بدون پلمب) قرار می‌گیرد .

سنگین‌خر

در برخی محاورات عامیانه، «سنگین‌خر» به قطعات طلا یا جواهرات حجیم و سنگین گفته می‌شود که معمولاً در طراحی‌های پرجلا و پرهزینه کاربرد دارد.

---

جمع‌بندی

این ۱۶ اصطلاح به شما کمک می‌کند هنگام خریدوفروش طلا و تعامل با طلافروشان، زبان مشترک و انتظارات بازار را بهتر درک کنید. آشنایی با این واژگان باعث می‌شود در محاسبه قیمت، کیفیت و تصمیم‌گیری سرمایه‌گذاری با خطای کمتری عمل کنید.

پرک طلا : زمانی که طلای مذاب رو در اسید سود سوزآور داغ میریزن تا شمش به دست بیاد ، به اون میگن طلای پرک . 

چون به شکل تیکه تیکه و خورده های ریز ، شمش بدست می یاد . حالا ذوبش می کنن تا قابل استفاده بشه . 

سود پرک یا سود سوز اور .ویکی پدیا

طلای شکن : برای اینکه عیار شمش رو به ۱۸ برسونن ، به شمش کادمیوم میزنن . 

کادمیوم ، رنگ طلا رو تغییر میده . مثل طلای سفید ، قرمز ، سبز و ... 

اگر کادمیوم جنسش خوب نباشه ، طلا شکن میشه .

در کارگاه طلاسازی ، زمانی که طلا رو سوهان میکشن یا اره میکنن ، پودر و غبار طلا با خورده آهن سوهان و اره قاطی میشه . 

به این پودر طلا میگن ' سواله' 

حالا باید به سواله آهن ربا زد ، تا آهن کاملا جدا بشه . اگر این کار رو درست انجام ندن ، آهن با طلا ذوب می شه و طلا شکن میشه .

یعنی وقتی طلا رو بدن زیر چرخ ، برای اینکه ورق یا مفتول کنن ، طلا ترک میخوره . اگر خیلی آهن داشته باشه که میشکنه . 

قالکاری :کارگاه طلاسازی ، یک سری صفحه آهنی توری داره برای اینکه خاک کارگاه به کفش نچسبه . این خاک ، داخلش غبار طلا بر اثر سوهان کاری و پوست سمباده زدن هست . 

طلای شکن هم دیگه نمیشه کاریش کرد . 

حالا این خاک کف کارگاه رو با فرچه پولیش زدن ، و خورده آهنها که از طلا جدا شده و صفحه جوشکاری و پوست سمباده که بهش طلا چسبیده و .... هر چی که میتونه داخلش غبار طلا باشه رو جمع می کنن ،و طلای شکن رو  میبرن قالکاری . 

اونجا یه کوره بزرگ هست ، همه اینها رو میریزن داخلش و مواد شیمیایی می زنن تا آشغالها ذوب شه و مقداریش روی طلای مذاب وا می ایسته . همه رو جدا می کنن . 

حالا طلای مذاب رو می ریزن توی سود سوزآور داغ تا پرک طلا بدست بیاد . این طلا عیارش بالای ۹۰۰ هست . 

سر سکه : یعنی سکه چه مهری و چه ضربی خورده .  لغت نامه دهخدا.

امامی هست ، بهار آزادی  یا پهلوی یا ....

جواهر : یعنی سنگ جواهر یا مروارید یا مرجان . فرقی نداره . 

اگر طلافروش بگه کارِ جواهر دارم یعنی : 

انگشتر ، سینه بند ، گوشواره یا .... که طلا هست اومدن   روش جواهر کار کردن .   

🔶 طلای پرک

طلایی که به صورت تکه‌تکه و خورد شده‌ست (نه زیورآلات سالم)؛ معمولاً از طلاهای شکسته یا ذوب شده جمع‌آوری می‌شه.

🔶 توله‌ی طلا

واحدی غیررسمی برای وزن طلا، که معمولاً منظور مقدار کمی طلاست. بعضی جاها هم "توله" به قالب کوچک طلای آب‌شده گفته می‌شه.

🔶 سر سکه

طلای به دست آمده از ذوب سکه (مثل بهار آزادی) که چون مطمئن‌ترین و باکیفیت‌ترین عیار رو داره، به عنوان معیار عیار بالا شناخته می‌شه.

🔶 جواهر

به زیورآلاتی گفته می‌شه که علاوه بر طلا، سنگ‌های قیمتی (مثل الماس، یاقوت، زمرد و ...) دارن.

🔶 پورک طلا (یا پُرُک)

نوعی طلای ریز و خورده که از تراشیدن یا سوهان‌زدن طلا باقی مونده، معمولاً توی کارگاه‌ها جمع‌آوری می‌شه.

🔶 طلای متفرقه

طلایی که منشأ مشخصی نداره؛ مثلاً ترکیبی از طلاهای دست‌دوم، بدون مهر یا استاندارد خاص.

🔶 طلای شکن

طلایی که در اثر خم شدن یا استفاده زیاد شکسته یا ترک برداشته. بعضی وقتا کیفیت یا آلیاژ خوبی نداره.

🔶 طلای شرطی

طلایی که به صورت شرطی به کسی فروخته می‌شه، مثلاً مشروط به پس دادن یا در قالب امانت، یا طلایی که گرو گذاشته شده.

🔶 طلای نرم

طلایی که خالص‌تره و عیار بالاتری داره (مثلاً نزدیک به ۲۴ عیار). به‌خاطر خلوص بالا، نرم‌تر از طلای آلیاژی هست.

🔶 سنگین‌خر

اصطلاحی برای کسی که طلا به مقدار زیاد می‌خره، یا به طلاهای سنگین (مثل النگوهای قطور یا شمش) علاقه داره.

🔶 مظنه نفس نداره

یعنی قیمت طلا (مظنه) رونق نداره یا بازار در حالت رکود یا ثبات قیمته؛ افزایش یا کاهش شدیدی هم در کار نیست.

🔶 خالی‌فروش

کسی که طلا یا سکه‌ای رو می‌فروشه در حالی که خودش اون رو نداره؛ معمولاً با امید به افت قیمت و تحویلش در آینده.

🔶 معاملات فردایی

نوعی معامله شبه‌آتی در بازار غیررسمی طلا؛ خرید و فروش طلا یا سکه برای تحویل در روز بعد با پیش‌بینی قیمت آینده.

🔶 عیار پس

عیاری که بعد از ذوب یا آزمایش مشخص می‌شه، نه عیاری که روی کار خورده؛ مثلاً ممکنه روی طلا نوشته باشه ۱۸ عیار، ولی عیار پس شده‌اش ۱۷.۵ باشه.

🔶 آبکاری

پوشش‌دادن سطح فلزی با یک لایه نازک طلا (یا فلزات دیگه)؛ ظاهر طلا داره ولی عیار واقعی پایین‌تره یا فقط روکش طلاست.

🔶 قالکاری

فرآیندی صنعتی برای استخراج طلا از قطعات قدیمی، خاک‌های معدنی یا جواهرات شکسته؛ معمولاً در کارگاه‌های قالکاری انجام می‌شه که تخصصی طلا رو از ناخالصی‌ها جدا می‌کنن.

سلام! این اصطلاحات مربوط به صنف طلافروشان و بازار طلا هستن و بعضی‌هاش خیلی کوچه‌بازاری‌ان یا بین حرفه‌ای‌ها استفاده می‌شن. اینجا معنی هر کدومو برات می‌نویسم:

🔸 اصطلاحات رایج در بازار طلا:

1. طلای پرک:
   تکه‌های کوچک طلا یا براده‌هایی که در هنگام ساخت یا تعمیر جواهرات از کار جدا می‌شن. معمولاً دوباره ذوب و بازیابی می‌شن.
2. توله‌ی طلا:
   شمش‌های کوچک طلا (مثلاً ۱ یا ۵ گرمی). به طلاهای ذوب‌شده‌ای که به صورت شمش‌های کوچیک دراومدن هم می‌گن.
3. سر سکه:
   قسمت طلایی سکه (مثل سکه بهار آزادی) که فقط طلا داره، بدون احتساب ارزش تاریخی یا نایاب بودن.
4. جواهر:
   طلاهایی که نگین‌دار هستن یا طراحی خاصی دارن. یعنی فقط طلای خالص نیست، بلکه ارزش هنری یا سنگ‌های قیمتی هم دارن.
5. پورک طلا (یا پرک):
   همون "پرک طلا" هست. تکه‌های ریز یا ذرات طلایی که از تراشکاری یا تعمیرات باقی می‌مونن.
6. طلای متفرقه:
   طلاهایی که فاکتور یا مشخصات رسمی ندارن، یا از جاهای مختلف اومدن و ترکیبی‌ان. عیار و اصالتشون ممکنه نامشخص باشه.
7. طلای شکن:
   طلای شکسته‌شده یا آسیب‌دیده مثل زنجیر پاره یا انگشتر خراب. برای آب‌کردن و بازیافت استفاده می‌شه.
8. طلای شرطی:
   طلاهایی که گرو گذاشته می‌شن، یا برای ضمانت، با شرط بازپرداخت داده شدن. مثل وثیقه‌ی طلایی.
9. طلای نرم:
   طلایی که درصد خلوص بالا داره (مثلاً ۹۹۹ یا ۲۴ عیار)، نرم و شکل‌پذیرتره. برخلاف طلای ۱۸ عیار که سخت‌تره.
10. سنگین‌خر:
    مشتری‌ای که خرید زیاد می‌کنه، مثلاً به صورت کیلویی یا عمده. یه جور اصطلاح برای خریدار قَدَر.
11. مظنه نفس نداره:
    وقتی قیمت طلا ثبات یا روند نزولی داره و بازار راکده. یعنی خرید و فروش کم شده و بازار جون نداره.
12. خالی‌فروش:
    فروشنده‌ای که طلا نداره ولی برای آینده می‌فروشه، مثل سفته‌بازی. بعداً طلا رو تهیه می‌کنه و تحویل می‌ده.
13. معاملات فردایی:
    قراردادهایی برای خرید و فروش طلا که تحویل یا تسویه‌شون فرداست. در اصل یه نوع بازار آتی طلاست.
14. عیار پس:
    وقتی طلایی فروخته می‌شه ولی بعداً مشخص می‌شه عیارش کمتر از ادعا بوده و باید پول پس داده بشه یا طلا عوض بشه.
15. آبکاری:
    روکش‌دادن به فلزات با لایه‌ای از طلا. مثلاً زیورآلاتی که فقط ظاهراً طلایی هستن ولی از جنس دیگه‌ان.
16. قالکاری:
    کارگاهی که طلای ضایعات یا طلاهای شکسته و متفرقه رو ذوب می‌کنه و عیارش رو تعیین یا جدا می‌کنه.

• طلای پرک: طلای خرد شده یا قطعات کوچک طلایی که معمولاً برای ذوب و بازیافت استفاده می‌شود.
• توله‌ی طلا: قطعات کوچک و خرد شده طلا که معمولاً از ضایعات یا طلاهای شکسته به دست می‌آید.
• سر سکه: به قسمت بالای سکه طلا گفته می‌شود که معمولاً نقش یا تصویر روی آن قرار دارد.
• جواهر: به زیورآلات ساخته شده از طلا و سنگ‌های قیمتی گفته می‌شود.
• پورک طلا: احتمالاً همان «پرک طلا» است؛ یعنی قطعات خرد شده طلا برای ذوب یا بازیافت.
• طلای متفرقه: طلایی که به صورت دست دوم، ضایعات یا انواع مختلف و غیر یکدست است و معمولاً با قیمت پایین‌تر خرید و فروش می‌شود.
• طلای شکن: طلایی که به صورت قطعات شکسته یا خرد شده است و برای ذوب یا بازیافت استفاده می‌شود.
• طلای شرطی: طلایی که عیار آن مشخص نیست و معمولاً با فرض عیار 750 معامله می‌شود تا عیار دقیق آن تعیین شود.
• طلای نرم: طلایی که عیار بالاتر و خلوص بیشتری دارد و نرم‌تر است، معمولاً عیار 24 یا نزدیک به آن.
• سنگین خر: اصطلاحی برای طلای سنگین یا قطعات بزرگ طلا که وزن بالایی دارند.
• مظنه نفس نداره: یعنی قیمت پیشنهادی برای خرید یا فروش طلا بدون پشتوانه یا ضمانت کافی است؛ معمولاً به قیمت‌هایی گفته می‌شود که قابل اعتماد نیستند.
• خالی فروش: فروش طلا بدون داشتن آن در انبار یا موجودی، یعنی فروش تعهدی یا پیش‌فروش طلا.
• معاملات فردایی: معاملات طلا یا سکه که تسویه آن در روز بعد انجام می‌شود و بیشتر جنبه سفته‌بازی دارد.
• عیار پس: عیاری که پس از انجام تست و آزمایش روی طلا مشخص می‌شود.
• آبکاری: فرایندی که در آن طلای کم‌عیار یا فلزات دیگر با لایه‌ای از طلای خالص پوشانده می‌شوند تا ظاهر طلایی پیدا کنند.
• قالکاری: نوعی آبکاری یا پوشش‌دهی طلا روی فلزات دیگر که معمولاً برای زیورآلات استفاده می‌شود.

طلایی که به صورت تکه‌تکه و خورد شده‌ست (نه زیورآلات سالم)؛ معمولاً از طلاهای شکسته یا ذوب شده جمع‌آوری می‌شه.

 ✅️ توله‌ی طلا

واحدی غیررسمی برای وزن طلا، که معمولاً منظور مقدار کمی طلاست. بعضی جاها هم "توله" به قالب کوچک طلای آب‌شده گفته می‌شه.

 ✅️ سر سکه

طلای به دست آمده از ذوب سکه (مثل بهار آزادی) که چون مطمئن‌ترین و باکیفیت‌ترین عیار رو داره، به عنوان معیار عیار بالا شناخته می‌شه.

 ✅️ جواهر

به زیورآلاتی گفته می‌شه که علاوه بر طلا، سنگ‌های قیمتی (مثل الماس، یاقوت، زمرد و ...) دارن.

نوعی طلای ریز و خورده که از تراشیدن یا سوهان‌زدن طلا باقی مونده، معمولاً توی کارگاه‌ها جمع‌آوری می‌شه.

 ✅️ طلای متفرقه

طلایی که منشأ مشخصی نداره؛ مثلاً ترکیبی از طلاهای دست‌دوم، بدون مهر یا  عیار  ه

طلایی که در اثر خم شدن یا استفاده زیاد شکسته یا ترک برداشته. بعضی وقتا کیفیت یا آلیاژ خوبی نداره.

 ✅️ طلای شرطی

طلایی که به صورت شرطی به کسی فروخته می‌شه، مثلاً مشروط به پس دادن یا در قالب امانت، یا طلایی که گرو گذاشته شده.

 ✅️ طلای نرم

طلایی که خالص‌تره و عیار بالاتری داره (مثلاً نزدیک به ۲۴ عیار). به‌خاطر خلوص بالا، نرم‌تر از طلای آلیاژی هست.

 ✅️ سنگین‌خر

اصطلاحی برای کسی که طلا به مقدار زیاد می‌خره، یا به طلاهای سنگین (مثل  طلاهای سنگین وزن  یا شمش) علاقه داره.

 ✅️ مظنه نفس نداره

یعنی قیمت طلا (مظنه) رونق نداره یا بازار در حالت رکود یا ثبات قیمته؛ افزایش یا کاهش شدیدی هم در کار نیست.

 ✅️ خالی‌فروش

کسی که طلا یا سکه‌ای رو می‌فروشه در حالی که خودش اون رو نداره؛ معمولاً با امید به افت قیمت و تحویلش در آینده.

  ✅️ معاملات فردایی

نوعی معامله شبه‌آتی در بازار غیررسمی طلا؛ خرید و فروش طلا یا سکه برای تحویل در روز بعد با پیش‌بینی قیمت آینده.

عیاری که بعد از ذوب یا آزمایش مشخص می‌شه، نه عیاری که روی کار خورده؛ مثلاً ممکنه روی طلا نوشته باشه ۱۸ عیار، ولی عیار پس شده‌اش ۱۷.۵ باشه

پوشش‌دادن سطح فلزی با یک لایه نازک طلا (یا فلزات دیگه) ازنظر  ظاهری عین طلاست ولی عیار واقعی پایین‌تره یا فقط روکش طلاست.

فرآیندی صنعتی برای استخراج طلا از قطعات قدیمی، خاک‌های معدنی یا جواهرات شکسته؛ معمولاً در کارگاه‌های قالکاری انجام می‌شه که تخصصی طلا رو از ناخالصی‌ها جدا می‌کنن.