کبد به‌عنوان یک اندام مهم در متابولیسم و سم‌زدایی ش

کبد (liver)  نقشی اساسی در تنظیم سوخت‌وساز، ذخیره‌سازی، پالایش و حفظ تعادل بدن ایفا می‌کند. 

---

۱. متابولیسم (سوخت‌وساز)

الف) متابولیسم کربوهیدرات‌ها:

تنظیم قند خون از طریق:

گلوکونئوژنز: تولید گلوکز از منابع غیرقندی (مثل اسیدهای آمینه)

گلیکوژنز: تبدیل گلوکز اضافی به گلیکوژن و ذخیره آن

گلیکوژنولیز: شکستن گلیکوژن و آزادسازی گلوکز هنگام نیاز

ب) متابولیسم چربی‌ها:

تبدیل چربی‌ها به انرژی (بتا اکسیداسیون)

ساخت کلسترول و لیپوپروتئین‌ها (LDL, HDL)

ساخت و ترشح صفرا برای هضم چربی‌ها در روده

ج) متابولیسم پروتئین‌ها:

تجزیه اسیدهای آمینه

ساخت پروتئین‌های پلاسما مانند آلبومین و فاکتورهای انعقادی

تولید اوره از آمونیاک برای دفع از طریق کلیه (چرخه اوره)

---

۲. سم‌زدایی (Detoxification)

تبدیل مواد سمی به ترکیبات غیرسمی:

مانند الکل، داروها، مواد مخدر، آمونیاک و...

با استفاده از آنزیم‌هایی مثل سیتوکروم P450

فیلتر کردن خون ورودی از دستگاه گوارش (از طریق ورید باب):

تا هرگونه سم یا میکروب یا ماده‌ی مضر وارد جریان خون سیستمیک نشود.

---

۳. ساخت و ترشح صفرا

صفرا برای هضم و جذب چربی‌ها ضروری است.

حاوی بیلی‌روبین، کلسترول، نمک‌های صفراوی و...

دفع بیلی‌روبین (محصول تجزیه هموگلوبین) از طریق صفرا انجام می‌شود.

---

۴. ذخیره‌سازی مواد مغذی

ویتامین‌ها: A، D، E، K و B12

مواد معدنی: آهن (به‌شکل فریتین)، مس

گلوکز (به‌شکل گلیکوژن)

---

۵. سنتز پروتئین‌های ضروری

آلبومین: تنظیم فشار اسمزی خون

فاکتورهای انعقادی: برای جلوگیری از خون‌ریزی

پروتئین‌های انتقال‌دهنده: مثل ترانسفرین

---

۶. عملکرد ایمنی (ایمونولوژیک)

سلول‌های کوپفر (Kupffer cells):

نوعی ماکروفاژ ساکن کبد که عوامل پاتوژن را از بین می‌برد.

---

جمع‌بندی:

کبد یک پالایشگاه، کارخانه شیمیایی، مرکز ذخیره‌سازی، ایستگاه دفاعی و تنظیم‌کننده حیاتی برای بدن است. بدون عملکرد درست آن، بدن در مدت کوتاهی دچار اختلال‌های کشنده می‌شود.