علوم فیزیکی و طبیعت
هوای گرم بالا میرود و هوای سرد در پایین جمع میشود ، ولی چرا در دره ها دما خیلی بالاتر است ، مثلا دره مرگ در آمریکا گرم ترین نقطه جهان است که دمای ۵۷ درجه هم ثبت شده است ، علت چیست ؟
١ پاسخ
پدیدهای که به آن اشاره میکنید، به نام **تأثیر درهها و پدیدهای به نام "انباشته شدن حرارت در درهها"** شناخته میشود. اگرچه معمولاً هوای گرم به سمت بالا میرود و هوای سرد در پایین جمع میشود، در درهها و مناطق گود، عواملی وجود دارند که باعث میشود دما بسیار بالاتر از سطح معمولی باشد. این دلایل عبارتند از:
1. **جمع شدن هوای گرم در درهها**:
درهها به دلیل شکل جغرافیایی خاص خود، مانند یک کاسه عمل میکنند. هوای گرم در طول روز به سمت پایین درهها میآید و به دام میافتد. از آنجا که هوای گرم به طور طبیعی تمایل به بالا رفتن دارد، در این نواحی گود، هوای گرم نمیتواند به راحتی از دره بیرون برود و در نتیجه در آنجا تجمع میکند. این انباشت حرارت میتواند باعث افزایش دما به میزان قابل توجهی شود.
2. **پدیده "درههای گرمایی" (Thermal Inversion)**:
در برخی از درهها، بهویژه در ساعات شب و صبح زود، **پدیده معکوس دما** یا **inversion** رخ میدهد. در این شرایط، لایهای از هوای سرد در سطح زمین جمع میشود و یک لایه هوای گرمتر در بالای آن قرار میگیرد. این وضعیت باعث میشود که گرما نتواند از سطح زمین به راحتی خارج شود و دما در پایین دره افزایش یابد.
3. **تابش مستقیم خورشید و سطح ناهموار**:
در مناطق گود مانند درهها، تابش مستقیم خورشید به زمین ممکن است موجب گرم شدن سطح زمین و افزایش دما شود. همچنین، به دلیل ناهمواریهای زمین در این مناطق، گرما در طول روز به خوبی در سطح زمین جذب میشود و شب هنگام، هوای گرم به راحتی نمیتواند به بالا صعود کند.
4. **عدم حرکت هوا (کمبود باد)**:
در برخی درهها، به دلیل محدودیتهای جغرافیایی، حرکت هوا بسیار کم است. این عدم حرکت هوا باعث میشود که گرما در سطح زمین به دام بیفتد و دما به طور متمرکز افزایش یابد.
در نتیجه، ترکیب این عوامل باعث میشود که درهها به ویژه در مناطقی مانند دره مرگ (Death Valley) در آمریکا، دماهای بسیار بالاتری را نسبت به مناطق دیگر تجربه کنند. دره مرگ به دلیل وجود چنین شرایطی به عنوان گرمترین نقطه جهان شناخته شده است، جایی که دماهایی مانند ۵۷ درجه سلسیوس ثبت شده است.