نهضت تنباکو در دوران ناصرالدین‌شاه قاجار

درود🌿

          نهضت تنباکو در دوران ناصرالدین‌شاه قاجار، در اعتراض به اعطای امتیاز انحصاری خرید، فروش و صادرات تنباکو به یک شرکت انگلیسی (قرارداد رژی) شکل گرفت. این قرارداد باعث بیکاری، افزایش قیمت تنباکو و نفوذ اقتصادی بیگانگان شد. مراجع دینی مانند میرزا حسن شیرازی با صدور فتوای تحریم تنباکو، مردم را به مقاومت فراخواندند. اعتراضات گسترده و تحریم عمومی، دولت را مجبور به لغو قرارداد در سال ۱۲۷۱ هجری شمسی کرد. این جنبش به عنوان یکی از اولین مقاومت‌های موفق ضداستعماری در ایران، الگوئی برای جنبش‌های بعدی مانند مشروطه شد.

هم‌زمان با سایر شهرها نارضایتی در تهران نیز آشکار شد. میرزا حسن آشتیانی از علمای تهران بارها با شاه و امین‌السلطان ملاقات و مضار امتیاز را گوشزد کرد، ولی آنان به این دلیل که امضای شاه معتبر و طرف مقابل نیز دولت انگلیس است به این اعتراض‌ها وقعی ننهادند.[۱۹