"خوان حق" چه مفهومی در عرفان دارد؟
سوالات زیر با توجه به بیت :
بر خوان حق ره یافت او با خاصگان دریافت او / بنهاده بر کفها طبق بهر نثارش حور عین
"خوان حق" چه مفهومی در عرفان دارد؟
نثار حور عین چه نقشی در این بیت ایفا میکند؟
٢ پاسخ
در عرفان، “خوان حق” به معنای سفره یا ضیافتی است که خداوند برای بندگان خاص خود فراهم میکند. این مفهوم به نوعی به مهمانی الهی اشاره دارد که در آن، سالکان و عارفان به حضور خداوند میرسند و از نعمتهای معنوی بهرهمند میشوند.
در بیت مورد نظر، “نثار حور عین” به معنای تقدیم کردن یا هدیه دادن حورهای بهشتی است. این تعبیر نشاندهنده ارزش و عظمت این ضیافت الهی است که حتی حورهای بهشتی نیز به عنوان نثار و هدیه در این مهمانی حضور دارند. این تصویر به نوعی بیانگر شکوه و جلال این ضیافت معنوی است که خداوند برای بندگان خاص خود فراهم کرده است.
- معنای لغوی: خوان به معنای سفره، مهم و مهمانی است. حق نیز به معنای حقیقت، خداوند و هر آنچه از آن اوست، میباشد.
- معنای عرفانی: در عرفان، «خوان حق» به سفره واقعا الهی اشاره دارد که برای عارفان و سالکان راه حق پهن شده است. این سفره، مملو از نعمتهای معنوی و فیض الهی است. کسانی که به این خوان میرسند، از نعمت معرفت و وصال حق بهرهمند میشوند.
- تعبیر از خوان حق: خوان حق را می توان به عنوان نمادی از مقام قرب به حق، دریافت فیض الهی و تجلیات معنوی در نظر گرفت.
بیت مورد بررسی، تصویری زیبا و عرفانی از مقام سالک و نعمتهای الهی ارائه میدهد. «خوان حق» به عنوان نمادی از مقام قرب به حق و «نثار حور عین» به عنوان نمادی از بالاترین ارزش معنوی، در کنار هم، معنای کاملی از این بیت را میرسانند. این بیت، انگیزههای برای سالکان راه حق است تا با تلاش و مجاهدت، به این مقام والا دست یابند.