پیشگیری از بارداری در تنظیم خانواده
چه روش‌های پیشگیری از بارداری در تنظیم خانواده وجود دارد و هر یک چه مزایا و معایبی دارند؟
١ پاسخ
کاندوم
اولین و مشهور‌‌‌ترین روش برای پیشگیری از بارداری کاندوم است. کاندوم به این دلیل شناخته شده‌‌‌ترین روش جلوگیری از بارداری است که در اکثر داروخانه‌ها و مراکز بهداشتی در دسترس است و 90 درصد میزان موفقیت در جلوگیری از بارداری دارد.
همچنین، یکی از مهم‌‌‌ترین فواید استفاده از کاندوم جلوگیری از انتقال بیماری‌های مقاربتی است. این روش جلوگیری از بارداری، باعث رعایت بهداشت و جلوگیری از بیماری‌های عفونی نیز می‌شود. بهتر است بدانید که دو نوع کاندوم وجود دارد:
کاندوم زنانه
شاید ندانید که کاندوم زنانه هم وجود دارد؛ زیرا کاندوم‌های مردانه بیشتر مورداستفاده قرار می‌گیرند. کاندوم زنانه درست قبل از رابطه جنسی در داخل واژن قرار می‌گیرد. لازم به ذکر است که کاندوم زنانه به‌اندازه کاندوم لاتکس مردانه در پیشگیری از بارداری موثر نیست. همچنین، برای عادت کردن به آن کمی تمرین لازم است.
کاندوم مردانه
کاندوم‌های مردانه روی آلت تناسلی مردانه قرار می‌گیرند، تا با ایجاد یک مانع فیزیکی، از عبور مایعات جنسی بین افراد، در حین رابطه جنسی جلوگیری کنند.
نکته مهم این است که کاندوم تنها روش جلوگیری از بارداری است که از ابتلا به بیماری‌ها نیز جلوگیری می‌کند. بهتر است بدانید کاندوم، باعث به‌هم‌ریختگی در هورمون‌های بدن شما نمی‌شود و به‌راحتی نیز قابل‌حمل هستند.
معایب استفاده از کاندوم این است که اگر به‌درستی استفاده و جایگذاری نشود، ممکن است پاره شود، یا اینکه جدا شود. از طرفی، بعضی از افراد به کاندوم لاتکس حساسیت دارند و هنگام استفاده از آن اذیت می‌شوند.
2. قرص ضد بارداری
روش بعدی برای پیشگیری از بارداری قرص ضد بارداری است. قرص‌های ضد بارداری خوراکی، رایج‌‌‌ترین روش پیشگیری از بارداری محسوب می‌شوند. بعضی از زوج‌ها، به دلیل حساسیت به کاندوم و ترس از پاره شدن کاندوم، برای جلوگیری از بارداری از قرص‌های ضد بارداری استفاده می‌کنند. این قرص‌ها ترکیبی از استروژن و پروژسترون هستند. قرص ضدبارداری می‌تواند فواید زیادی داشته باشد، بااین‌حال تاثیر آن در پیشگیری از بارداری، به مصرف به‌موقع و دقیق آن بستگی دارد. یکی از انواع قرص ضدبارداری قرص روکین است که در مقاله‌ای دیگر، به طور کامل به بررسی عوارض و روش استفاده آن پرداخته‌ایم.
مزایا قرص ضد بارداری
قرص ضد بارداری، درصورتی‌که به‌درستی استفاده شود بسیار موثر است. گاهی اوقات قرص ضد بارداری باعث کاهش درد و خونریزی بیش از حد در دوره پریود یا قاعدگی می‌شود و از بروز آکنه نیز جلوگیری می‌کند. همچنین، قرص‌های پیشگیری از بارداری هورمونی، شانس ابتلا به سرطان تخمدان، آندومتر و روده بزرگ را کاهش می‌دهند و در درمان سندروم تخمدان پلی‌کیستیک نیز استفاده می‌شوند.
معایب قرص ضد بارداری
هریک از روش‌های جلوگیری از بارداری ممکن است معایبی برای شما به همراه داشته باشند؛ قرص ضد بارداری هم از این قاعده جدا نیست. یکی از معایب آن این است که فراموش‌کردن مصرف به‌موقع قرص ضدبارداری، ممکن است موجب بارداری شود. فقط خانم‌ها می‌توانند از قرص‌های ضد بارداری استفاده کنند. همچنین، این روش برای زنانی که نمی‌توانند برای جلوگیری از بارداری از قرص‌های حاوی استروژن استفاده کنند، مناسب نیست. از طرفی، قرص ضدبارداری هیچ محافظتی در برابر بیماری‌های مقاربتی ارائه نمی‌دهد و از ابتلا به بیماری‌های عفونتی نیز جلوگیری نمی‌کند. از عوارض قرص‌های هورمونی پیشگیری از بارداری می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- خونریزی ناگهانی
- قطع خونریزی‌های ماهیانه
- درد پستان‌ها
- افزایش وزن
- خشکی واژن
توصیه می‌کنیم که حتما تحت‌نظر پزشک، از قرص‌های ضدبارداری استفاده کنید. شما می‌توانید در بخش کلینیک اپلیکیشن ایمپو، با متخصص زنان در مورد مصرف قرص ضدبارداری مشورت کنید. قرص ضد بارداری خوراکی یکبار در روز استفاده می‌شود و در حال حاضر رایج‌‌‌ترین روش جلوگیری از بارداری در بین زنان است.
3. دستگاه داخل رحمی (IUD)
IUD یک دستگاه کوچک T شکل است که از مواد حاوی هورمون پروژسترون و مس ساخته می‌شود. IUD باید توسط یک متخصص آموزش‌دیده در داخل رحم زنان نصب شود. این روش جلوگیری از بارداری، تاثیری طولانی‌مدت و برگشت‌پذیر دارد. درواقع، انواع مختلف این دستگاه می‌تواند 3 تا 10 سال با احتمال 99 درصد از حاملگی جلوگیری کند.
1. بعضی از انواع ای یو دی حاوی هورمون‌هایی هستند که به‌تدریج برای جلوگیری از بارداری ترشح می‌شوند. اگر IUD توسط یک متخصص در عرض پنج روز پس از داشتن رابطه جنسی محافظت نشده نصب شود، می‌تواند یک پیشگیری اضطراری و موثر از بارداری محسوب شود. به‌طورکلی،IUDها محافظت بسیار موثری در برابر بارداری دارند. ای یو دی در دو نوع زیر ارائه می‌شود:
2. IUDهای حاوی مس که 99% موثر هستند
3. IUDهای حاوی هورمون که 99.8% موثر هستند.
معایب IUD عبارتند از:
- خونریزی و لکه بینی نامنظم در شش ماه اول استفاده رخ می‌دهد.
- برای قراردادن و برداشتن باید به پزشک متخصص مراجعه کنید.
- از بیماری مقاربتی جلوگیری نمی‌کند.
4. تزریق ضد بارداری
در تزریق ضد بارداری از پروژسترون برای جلوگیری از بارداری استفاده می‌شود. در این روش پیشگیری از بارداری هورمون پروژسترون به باسن یا بازوی زنان تزریق می‌شود. سپس، هورمون در طی 12 هفته آینده به‌آرامی در جریان خون ترشح می‌شود و باعث جلوگیری از بارداری در زنان می‌شود.
مزایا تزریق ضد بارداری عبارت‌اند از:
- آمپول ضد بارداری تا سه ماه ماندگاری دارد.
- بسیار در جلوگیری از بارداری موثر است.
معایب تزریق ضد بارداری عبارت‌اند از:
- ممکن است باعث ایجاد اختلال در پریودی یا خونریزی نامنظم شود
- افراد را ملزم می‌کند که وضعیت خود را به‌صورت ماهیانه بررسی و چک کنند.
- از بیماری‌های مقاربتی جلوگیری نمی‌کند.
- احتمال باردارشدن در این روش بیشتر از روش‌های دیگر است.
5. ایمپلنت ضد بارداری
یکی دیگر از روش‌های جلوگیری از بارداری نصب ایمپلنت ضد بارداری است. در این روش، یک میله کوچک و انعطاف‌پذیر زیر پوست بازوی زنان قرار می‌گیرد و به‌آرامی نوعی هورمون پروژسترون را آزاد می‌کند.
این هورمون، آزادشدن تخمک را از تخمدان متوقف می‌کند و باعث غلیظ شدن مخاط دهانه رحم می‌شود. همچنین، پروژسترون ورود اسپرم به رحم را نیز دشوار می‌کند. جایگذاری و خارج‌کردن ایمپلنت نیاز به یک جراحی کوچک با استفاده از بی‌حسی موضعی دارد و هر سه سال یکبار باید تعویض شود.
زنان می‌توانند از ایمپلنت به‌عنوان یک روش طولانی‌مدت برای جلوگیری از بارداری استفاده کنند؛ بنابراین این روش برای افرادی که در طولانی‌مدت نمی‌خواهند بچه‌دار شوند، انتخاب بسیار مناسبی است.
مزایا ایمپلنت ضد بارداری عبارت‌اند از:
- در جلوگیری از بارداری بسیار موثر است.
- یک گزینه ضدبارداری طولانی‌مدت و برگشت‌پذیر است.
معایب ایمپلنت ضد بارداری عبارت‌اند از:
- قراردادن و برداشتن ایمپلنت باید توسط پزشک متخصص انجام شود.
- ممکن است در ابتدا باعث خونریزی نامنظم شود.
- هیچ‌گونه محافظتی در برابر بیماری‌های مقاربتی ارائه نمی‌دهد.
برای اطلاعات بیشتر در این مورد، بهتر است مقاله ایمپلنت ضد بارداری را مطالعه کنید.
6. قرص اورژانسی
یکی دیگر از روش‌های جلوگیری از بارداری استفاده از قرص اورژانسی است. توجه داشته باشید که نباید از قرص اورژانسی به‌عنوان یک روش دائمی پیشگیری از بارداری استفاده کرد. درصورتی‌که پیش از وقوع رابطه جنسی جلوگیری انجام نگردد یا موفقیت‌آمیز نباشد، قرص اورژانسی روش مناسبی محسوب می‌شود.
این قرص حاوی دوزهای خاصی از هورمون‌های زنانه است و برای جلوگیری از بارداری تا پنج‌روز پس از رابطه جنسی محافظت نشده، طراحی شده است. لازم به ذکر است پس از رابطه جنسی، هرچه سریع‌تر قرص اورژانسی مصرف شود، تاثیر بیشتری دارد.
معایب استفاده از قرص اورژانسی عبارت‌اند از:
- یکی از عوارض جانبی این قرص حالت تهوع و استفراغ است.
- باعث ایجاد تاخیر یا شروع زودتر پریودی بعدی می‌شود.
- از بیماری‌های مقاربتی و عفونتی جلوگیری نمی‌کند.
مزایا استفاده از قرص اورژانسی عبارت‌اند از:
- بعد از رابطه جنسی محافظت نشده، به‌عنوان روش اضطراری جلوگیری از بارداری استفاده می‌شود.
- اگر تا سه روز پس از رابطه جنسی مصرف شود می‌تواند تا 85 درصد از بارداری جلوگیری کند.
7. حلقه ضد بارداری
یکی دیگر از روش‌های جلوگیری از بارداری، استفاده از حلقه ضد بارداری است. در این روش زنان یک حلقه پلاستیکی انعطاف‌پذیر را در واژن خود قرار می‌دهند. این حلقه به‌آرامی هورمون‌های استروژن و پروژسترون را آزاد می‌کند. این هورمون‌ها در قرص‌های ضد بارداری خوراکی ترکیبی نیز استفاده می‌شوند.
در این روش، حلقه واژینال به مدت سه هفته در واژن باقی می‌ماند و سپس به مدت یک هفته باید خارج شود تا پریودی رخ دهد. لازم به ذکر است که حلقه ضد بارداری نسبت به سایر روش‌های جلوگیری از بارداری از قبیل قرص، دوز کمتری از هورمون‌ها را آزاد می‌کند.
مزایا استفاده از حلقه ضد بارداری عبارت‌اند از:
- شما می‌توانید حلقه واژینال را خودتان وارد و خارج کنید.
- این روش پیشگیری از بارداری عوارض جانبی کمی دارد.
- به شما امکان کنترل قاعدگی را می‌دهد.
- با برداشتن حلقه، باروری به‌سرعت باز می‌گردد.
- تا 93 درصد از بارداری جلوگیری می‌کند.
معایب استفاده از حلقه ضد بارداری عبارت‌اند از:
- اگر نمی‌توانید از روش‌های پیشگیری از بارداری حاوی استروژن استفاده کنید، این روش مناسب شما نیست.
- باید حلقه واژینال را در زمان مناسب تعویض کنید.
- حلقه واژینال، هیچ محافظتی در برابر بیماری‌های مقاربتی ارائه نمی‌دهد.
8. دیافراگم
دیافراگم یک ابزار کوچک گنبدی‌شکل و نرم از سیلیکون است که در داخل واژن قرار می‌گیرد تا از ورود اسپرم به رحم جلوگیری کند. در این روش پیشگیری از بارداری درست همانند کاندوم یک مانع فیزیکی بین اسپرم مرد و تخمک زن ایجاد می‌کند.
دیافراگم برای تاثیر در جلوگیری از بارداری باید شش ساعت بعد از رابطه جنسی در جای خود بماند. توجه داشته باشید که نباید بیشتر از 6 ساعت پس از رابطه جنسی در واژن بماند و باید پس از خارج کردن، تمیز شود.
مزایا استفاده از دیافراگم عبارت‌اند از:
- شما می‌توانید از دیافراگم بیش از یکبار استفاده کنید. به عبارتی در صورت نگهداری صحیح می‌تواند تا دو سال دوام بیاورد.
معایب استفاده از دیافراگم عبارت‌اند از
- استفاده از دیافراگم نیاز به بررسی و چک دارد و در صورت استفاده صحیح تاثیر گذار است.
- میزان موفقیت دیافراگم به‌خوبی قرص، ایمپلنت ضد بارداری و IUD نیست.
- میزان موفقیت دیافراگم در پیشگیری از بارداری، 77 تا 83 درصد است؛ اما اگر همراه با اسپرم‌کش استفاده شود تا 88 درصد اثر گذار است.
9. روش‌های دائمی پیشگیری از بارداری
عقیم‌سازی یک روش دائمی پیشگیری از بارداری محسوب می‌شود. در این روش به طور کامل توانایی تولیدمثل از طریق جراحی باز یا لاپاروسکوپی از بین می‌برد. این روش دائمی پیشگیری از بارداری، برای افرادی مناسب است که کاملا مطمئن هستند که هرگز بچه نمی‌خواهند. عقیم‌سازی برای مردان و زنان امکان‌پذیر است و در بیمارستان با بیهوشی انجام می‌شود.
اگر به عقیم‌سازی به‌عنوان یک گزینه پیشگیری از بارداری فکر می‌کنید، حتما با پزشک خود در مورد عوارض جانبی و خطرات احتمالی آن مشورت کنید. ممکن است دیگر روش‌های جلوگیری از بارداری برای شما مناسب‌تر باشند.
عقیم‌سازی در زنان
عقیم‌سازی در زنان می‌تواند تا 99 درصد از بارداری پیشگیری کند و به دو روش زیر انجام می‌شود:
- بستن لوله‌های رحم
- ایمپلنت لوله‌های رحم
در روش اول، جراح لوله‌های رحم را با سوزاندن یا بریدن مسدود می‌کند تا از بارداری جلوگیری شود. در حالت دوم نیز با قرارگیری ایمپلنت در لوله‌های رحم و رشد بافت اطراف آن، لوله مسدود می‌شود. اثرگذاری ایمپلنت لوله‌های رحم ممکن است تا بعد از سه ماه آغاز شود.
عقیم‌سازی در مردان
عقیم‌سازی در مردان به‌صورت وازکتومی انجام می‌شود که در آن لوله‌های اسپرم بر مسدود می‌شوند. وازکتومی تا 99 درصد می‌تواند در پیشگیری از بارداری موفقیت آمیز عمل کند. لازم به ذکر است که در بعضی شرایط وازکتومی قابل برگشت است.
بیشتر بخوانید: رابطه جنسی بعد از عمل وازکتومی
10. جلوگیری طبیعی از بارداری
خیلی از زوج‌ها تمایلی به استفاده از محصولات دارویی و هورمونی یا ابزارهای پیشگیری از بارداری ندارند و جلوگیری طبیعی از بارداری را ترجیح می‌دهند. ابتدا بهتر است بدانید که روش‌های جلوگیری طبیعی از بارداری نسبت به دیگر روش‌ها، شانس موفقیت بسیار کمتری دارند. بااین‌وجود روش‌های طبیعی، بدون هیچ هزینه و عوارضی، همیشه قابل‌اجرا هستند.
جلوگیری طبیعی از بارداری باتوجه‌به سیکل قاعدگی و دوره باروری انجام می‌شود. همچنین خارج‌کردن به‌موقع آلت قبل از انزال نیز به‌عنوان یک راه طبیعی بسیار رایج است. در ادامه این دو مورد را بیشتر توضیح می‌دهیم:
جلوگیری طبیعی از بارداری باتوجه‌به دوره باروری
در این روش شما باید با مشخص‌کردن دوره باروری و روز تخمک گذاری در سیکل قاعدگی، از داشتن رابطه جنسی در آن دوران خودداری کنید. روز تخمک گذاری باتوجه‌به سیکل قاعدگی هر فرد متفاوت است، اما به‌طورکلی 14 روز قبل از پریودی بعدی اتفاق می‌افتد.
با وجود مشغله‌های زیاد، محاسبه سیکل قاعدگی، ممکن است کمی سخت باشد، ایمپو این کار را برای شما انجام می‌دهد. تنها کافیست اپلیکیشن ایمپو را نصب کنید و اطلاعات خود را وارد کنید؛ سپس ایمپو برای شما، دوره باروری، روز تخمک گذاری، پریودی و pms را برای شما مشخص می‌کند. توجه داشته باشید که امکان بارداری در تمام سیکل قاعدگی وجود دارد و نمی‌توان به طور کامل به این روش اعتماد کرد.
خارج کردن آلت قبل از انزال در رابطه جنسی
این مورد یکی از رایج‌‌‌ترین روش‌های جلوگیری طبیعی از بارداری است. در این روش، مرد قبل از انزال، آلت را از واژن خارج می‌کند تا اسپرم وارد نشود. توجه داشته باشید که در ترشحات قبل از انزال نیز اسپرم وجود دارد؛ بنابراین احتمال موفقیت در این روش فقط تا 80 درصد است. همچنین، توصیه می‌شود قبل از نزدیکی، مرد ادار کند تا اسپرم‌های ناشی از انزال قبلی، خارج شود.
بهترین روش جلوگیری از بارداری چیست؟
روش‌های جلوگیری از بارداری، هرکدام مزایا و ریسک‌های مخصوص به خود را دارند؛ بنابراین شما باید باتوجه‌به شرایط خود و شریک جنسیتان، بهترین روش را انتخاب کنید. ایمپلنت و IUD، یکی از مطمئن‌‌‌ترین روش‌های جلوگیری از بارداری محسوب می‌شوند. از طرفی قرص، ضد بارداری، حلقه واژینال و تزریق‌های هورمونی، روش‌های بسیار راحتی هستند؛ اما باید درستی مصرف شوند تا تاثیر گذار باشند. همچنین، کاندوم‌های مردانه، با داشتن کمترین عوارض جانبی و مراقبت در برابر بیماری‌های مقاربتی، بسیار رایج هستند. توصیه می‌شود در کنار دیگر روش‌های جلوگیری از بارداری از کاندوم نیز استفاده کنید تا با بیشترین احتمال از حاملگی ناخواسته جلوگیری شود.
شما می‌توانید برای انتخاب بهترین روش جلوگیری از بارداری متناسب با شرایط خود، از متخصص زنان کمک بگیرید. بهترین متخصصان در کلینیک ایمپو در کنار شما هستند. تنها کافیست پس از نصب اپلیکیشن ایمپو در بخش کلینیک پزشک موردنظر خود را انتخاب کنید و به‌صورت آنلاین سوالات خود را بپرسید. در صفحه هر متخصص، به نظرات دیگر کاربران، تعداد مشاوره‌ها و میانگین امتیازات نیز دسترسی دارید.
باورهای غلط در مورد روش‌های جلوگیری از بارداری
باورهای نادرستی در مورد روش‌های جلوگیری از بارداری وجود دارد که در این بخش به رایج‌‌‌ترین آن‌ها اشاره می‌کنیم:
در دوران پریودی، باردار نمی‌شویم!
در دوران پریودی احتمال بارداری بسیار کم است؛ اما با قطعیت نمی‌توان گفت که احتمال بارداری وجود ندارد. در واقع اسپرم تا چند روز می‌تواند در بدن خانم‌ها زنده بماند.
در دوران شیردهی باردار نمی‌شویم!
در دوران شیردهی امکان بارداری وجود دارد و فقط احتمال آن کمتر می‌شود. در واقع در این دوران، احتمال تخمک گذاری بسیار پایین است؛ اما همچنان ممکن است در صورت داشتن رابطه جنسی محافظت نشده حاملگی رخ دهد.
اگر پس از رابطه جنسی ادرار کنیم و واژن را شستشو دهیم باردار نمی‌شویم!
پس از رابطه جنسی محافظت نشده، ادرار کردن، حمام کردن و شستشو واژن با هیچ ماده‌‌ای ، از رسیدن اسپرم به تخمک جلوگیری نمی‌کند و تاثیری بر احتمال بارداری ندارد.
رابطه جنسی بدون انزال باعث بارداری نمی‌شود!
حتی اگر در حین رابطه جنسی و دخول، مرد انزال نشود، بازهم امکان بارداری وجود دارد، چراکه در ترشحات قبل از انزال اسپرم وجود دارد.
پیشگیری از بارداری باعث ناباروری می‌شود!
اگر از روش‌های هورمونی برای پیشگیری از بارداری استفاده می‌کنید؛ ممکن است چند ماه طول بکشد تا باروری شما به حالت عادی بازگردد. هیچ شواهد علمی وجود ندارد که ثابت کند، روش‌های ضدبارداری هورمونی در درازمدت باعث ناباروری می‌شوند.
افراد مسن به روش‌های پیشگیری از بارداری نیاز ندارند!
تا زمانی که خانم‌ها یائسه نشوند و برای 12 ماه متوالی پریود نشده باشند، امکان بارداری وجود دارد. همچنین، اگرچه باروری در مردان با افزایش سن کاهش می‌یابد، اما تا دهه 60 یا 70 و حتی بعد از آن هم وجود دارد.
سخن آخر
هر کدام از روش‌های جلوگیری از بارداری، مزایا و معایب خاص خود را دارند و با شانس موفقیت متفاوتی در پیشگیری از بارداری موثر هستند. برخی از روش‌ها موثرتر از روش‌های دیگر هستند. بهترین روش جلوگیری از بارداری باید باتوجه‌به سبک و شرایط زندگی زوج‌ها انتخاب شود. به‌طورکلی بارداری به دودسته برگشت‌پذیر و دائمی تقسیم می‌شود.
روش‌های برگشت‌پذیر به افراد این امکان را می‌دهد تا زمانی که می‌خواهند باردار شوند، کنترل بارداری را متوقف کنند. از طرفی روش‌های دائمی معمولاً پس از تکمیل قابل بازگرداندن نیستند فرد دیگر نمی‌تواند باردار شود.
بنابراین، باتوجه‌به شرایطتان و تصمیمی که می‌گیرید، روش جلوگیری از بارداری را باید انتخاب کنید. همچنین بهتر است در هنگام انتخاب روش جلوگیری از بارداری به بهداشت در رابطه جنسی خود هم توجه داشته باشید، تا رابطه جنسی سالمی داشته باشد.
شما می‌توانید با نصب اپلیکیشن ایمپو با متخصصان و کارشناسان در زمینه بارداری و جلوگیری از بارداری مشورت کنید. با ایمپو بدون اینکه نیاز به مراجعه حضوری باشد، به صورت تلفنی و آنلاین ، سوالات متداول از متخصص زنان را مطرح کنید و پاسخ بگیرید. همچنین اپلیکیشن ایمپو دارای تقویم قاعدگی است، و شما با دانستن تاریخ دقیق دوره قاعدگی‌تان می‌توانید راحت‌تر از بارداری جلوگیری کنید.
* باز نشر از سایت: 👇
پاسخ شما
