معنی "حدیث قدسی"
١ پاسخ
حدیث قُدسی کلامی است که پیامبر اکرم(ص) آن را از خداوند نقل میکند و به آن حدیث ربانی و حدیث الهی نیز میگویند. در این احادیث، معنی و مضمون از خداوند و الفاظ از پیامبر(ص) است. مضمون مورد نظر ممکن است به واسطه فرشته و یا الهام و یا القا در خواب به پیامبر(ص) منتقل شده باشد. این احادیث معمولا با کلماتی مانند «قال الله» یا «یقول الله» شروع میشوند. حدیث قدسی با قرآن تفاوت دارد؛ زیرا قرآن از لحاظ مفهوم و لفظ از جانب خداوند است ولی حدیث قدسی فقط مضمونش از جانب خداوند است، در جنبههای مربوط به معجزهبودن یا بعضی از مفاهیم نیز بین قرآن و حدیث قدسی تفاوت وجود دارد. اقوالی که به پیامبران گذشته منسوب است نیز در جمع احادیث قدسی قرار میگیرند، و در برخی روایات، این احادیث از انبیای سابق نقل شدهاند. مضمون احادیث قدسی بیشتر اخلاقی و عرفانی است.
مهمترین بحث و اختلاف نظر درباره این احادیث، وحیانی بودن یا نبودن الفاظ آنهاست. بیشتر این احادیث از پیامبر اکرم(ص) به واسطه انس بن مالک، ابوهریره، ابن عباس و حضرت علی(ع) نقل شدهاند.
نامگذاری:
واژه «قدسی» در ترکیبِ وصفی «حدیث قدسی»، منسوب به قُدْس به معنای پاکی و طهارت است. درباره دلیل نامگذاری احادیث قدسی، چند احتمال دادهاند که بر اساس قویترین آنها، انتساب این احادیث به ذات مقدّس الهی موجب این نامگذاری شده است. روند نامگذاری احادیث قدسی به این نام طبعاً امری متأخر از تکوین چنین مفهومی است. کرمانی از نخستین کسانی است که این احادیث را به سه نام «قدسی»، «الهی» و «ربانی» خوانده است، اما بررسی بسامد کاربرد این نامها در کتابها، نشان میدهد که عنوان «الهی» قدیمتر و پرکاربردتر بوده است. ابن کثیر نیز از این عنوان استفاده کرده است. تعبیر حدیث قدسی هر چند دیرتر پدید آمد، اما به سرعت همهگیر شد و جای عنوان الهی را گرفت. به نظر گراهام، عبدالله بن حسن طیبی (متوفی ۷۴۳ق) نخستین کسی بود که عنوان حدیث قدسی را به کار برد، اما ظاهراً امیر حمیدالدین(متوفی ۶۶۷ق) در این باره بر او مقدّم بوده است.
* باز نشر از سایت: 👇