معنی و ترجمه آیات قرآن

هر چیزی فانی است، جز وجهِ او.

در ظاهر، ضمیر "هُ" در «وجهه» به خداوند برمی‌گردد.

اما شما نگاه لطیفی کردید و پرسیدید:

آیا می‌توان این ضمیر را به "اشیاء" برگرداند؟

و گفتید: یعنی همه چیز نابود می‌شود جز صورتِ حقیقیِ آن چیز؟

مثل آنچه افلاطون می‌گفت: صور مثالی یا Ideas تنها حقیقت‌اند.

این نگاه، از عرفان اسلامی و حکمت متعالیه هم ریشه گرفته:

در حکمت متعالیه، اشیاء:

ظهوری از اسماء الهی‌اند

هر کدام "وجهی" الهی دارند که فانی نمی‌شود

آنچه فانی می‌شود، صورت ظاهری، مادی و محدود به زمان و مکان است.

پس بله، می‌توان گفت:

 در هر چیز، یک "وجه الهی" هست که نه تنها باقی می‌ماند، بلکه حقیقت آن چیز هم همان است.

و این، بسیار نزدیک به دیدگاه افلاطون است؛ با این تفاوت که در حکمت اسلامی،

این «صور ثابت»، نه مستقل از خدا، بلکه تجلّیات علم الهی هستند.

پاسخ کوتاه:

بله،

"وجهه" را می‌توان در یک تفسیر دقیق،

صورتِ ثابت و مثالیِ اشیاء در علم الهی دانست، که فانی نمی‌شود.

و این دقیقاً همان «حقایق»ی‌ست که افلاطون باور داشت،

و قرآن، در سطحی برتر، از آن‌ها پرده‌برداری کرده است.