"خدنگ خامه " چه نوع اضافه ای
در بیت زیر
"خدنگ خامه "
چه نوع اضافه ای است ؟
کلک از کف تیر سرنگون گردد///// چون من ز خدنگ خامه سر گیرم
١٢ پاسخ
اضافه تشبیهی هست.
- وجود قرائن تشبیه در بیت: قرائنی در بیت وجود دارند که بر ماهیت تشبیهی بودن اضافه "خدنگ خامه" تأکید می‌کنند:
- "کلک از کف تیر سرنگون گردد": این مصرع، قدرت و نفوذ شعر شاعر را به تیری تشبیه می‌کند که می‌تواند دشمن را از پا درآورد.
"چون من ز خدنگ خامه سر گیرم": این مصرع، ظرافت و دقت شعر شاعر را به "خدنگ خامه" تشبیه می‌کند که می‌تواند با ظرافت تمام بر قلب مخاطب اثر بگذارد.
دقت کنید که
"خدنگ" به معنای تیر و کمان است که ابزاری جنگی و خشن است. "خامه" هم به معنای قلم موی ظریف نقاشی است که ابزاری لطیف و ظریف است. واضح است که شاعر، خامه را به خدنگ تشبیه کرده است و در اینجا ترکیب زیر را داریم:
مشبه به + ـــِـ + مشبه
که یکی از دو صورت اضافه تشبیهی می باشد. اضافه "خدنگ خامه" اضافه تشبیهی است و شاعر با این تشبیه، ظرافت و قدرت شعر خود را به زیبایی به تصویر می‌کشد.
اضافه تشبیهی
جز این نوع اضافه هم مگر میشود چیزی دیگر در نظر گرفت؟
در بیت "کلک از کف تیر سرنگون گردد ///// چون من ز خدنگ خامه سر گیرم"، عبارت "خدنگ خامه" نوعی **اضافه تشبیهی** است.
اضافه تشبیهی زمانی است که مضاف و مضاف‌الیه به صورت مستقیم به هم اضافه می‌شوند اما معنای آنها به نوعی تشبیه است. در اینجا، "خامه" (که به معنای قلم است) به "خدنگ" (که به معنای تیر سخت و محکم است) تشبیه شده است. به عبارتی، خامه به تیر تشبیه شده که قدرت و توانایی زیادی دارد، و این تشبیه به کمک اضافه برقرار شده است.
بنابراین، "خدنگ خامه" به معنای قلمی است که مانند تیری قدرتمند و نافذ عمل می‌کند، و این عبارت نمونه‌ای از اضافه تشبیهی است.
پاسخ شما
در این بیت با توجه به معنی خامه به خدنگ تشبیه شده نه بالعکس،
میگوید ، اگر من خامه چون خدنگم را به دست بگیرم
ستاره تیر ( عطارد ) که ارباب نویسندگان است قلم از کف می نهد و بازارش کساد میشود