" در کوزه " کنایه از چیه ؟

در زمان های قدیم، آب را داخل کوزه می ریختند و چیزی را هم به عنوان در، رویش می گذاشتند تا آب کوزه خنک بماند و برای مصارف روزانه از آن استفاده کنند. درواقع درِ کوزه تنها فایده ای که داشت این بود که در خنک نگه داشتن آب کوزه کمک بیشتری می کرد.
اوایل که سیستم گواهی دهی تحصیلی در ایران رواج پیدا کرد، گواهی ها به  شکل مقوا بودند و از آنجا که هنوز جا نیفتاده بود و در جامعه مقبولیت نداشت. زمانی که دارنده گواهی می پرسید پس از این چه استفاده ای میتوانم بکنم. اولین کاربردی که پیشنهاد میشد این بود که میتوانی به عنوان در کوزه ازش استفاده کنی و از آب داخل کوزه لذت ببری.
در این ضرب المثل هم، گواهی یا هرچیزی که مد نظرشان هست را به درِ کوزه تشبیه کرده اند؛ یعنی تنها فایده اش مثل در کوزه، خنک نگه داشتن آب آن است و هیچ فایده دیگری ندارد.
یعنی گواهی یا هرچیزی دیگری که برای بدست آوردنش تا الان زحمت کشیده ای، دیگر ارزشی ندارد. باید گوشه ای رهایش کنی و به کارهای دیگری مشغول شوی.

اغلب، این ضرب المثل را به عنوان تمسخر یا تحقیر یا دلسوزی برای کسی به کار می برند که به گواهی تحصیلی خود مغرور شده است. با گفتن این ضرب المثل، او را متوجه می سازند گواهیش حتی به قدر آب کوزه هم ارزشی ندارد.