مر

مر [ مَ ] (اِ) در زبان تبری به معنای مار می باشد.

مر. ("م" با آوای زبر)، (ا)، (زبان مازنی)، مار.

مر*می.میر*
در زبان لری بختیاری به معنی
مگر
Mar.mae.ma ear

در زبان لری بختیاری به معنی
مهر
Mohr

درزبان تبری به معنی مهر

مر در زبان سمنانی بمعنی مار است

دارویی تلخ مانند صبر که آب منجود درختی است شبیه مغیلان

مر (به فتح یا کسر میم ) در بختیاری ، به معنی واحد شمارش است . مثلا در بازی چوکلی (یا چو چلی) واحدهای مکتسب را به " مر" می شمرند . البته گاهی به دسته های 30 یا 50 تایی هر چیزی نیز اطلاق می شود( ر.ک فرهنگ بختیاری ، عیدی محمد ارشادی) همینطور میتوان اضافه کرد که واژه های نمره ، آمار که جزو کلمات مربوط به شمارش می روند، از همین مر اشتقاق شده اند . ( در این باره میتوانید رجوع کنید به کتاب داستان ایران از فریدون جنیدی ، ذیل واژه مر)

این واژه تازی شده واژه پهلوی " مرکmarak " به چم بار ، کرت می باشد ، در نسک : فرهنگ برابرهای پارسی واژگان بیگانه از ابوالقاسم پرتو .

چرخش و جاری

مر،به ضم میم و تشدید و سکون راء،در ادبیات حقوقی به معنای تاکید ، تکرار ، اصرار ،نص،صراحت می باشد.
مانند:مستندا به مر قانون مدنی در خصوص احترام به آزادی اراده.......

گرد و کروی بودن یک چیز و به صورت morتلفظ می شود

تلخ

چون پیغمبر صل الله علیه و آله مُرّ حقیقت انر را به جهت عدم صلاحیت این عالم اظهار نفرمود و لکن چون حضرت ولی الله الاعظم آیند و عالَم را اصلاح فرمایند مُرّ حق را آشکار سازند.
(چون حق تلخ و پذیرش آن سخت است)

در شهرستان شهربابک استان کرمان به درخت بادام کوهی که مغز دانه ان تلخ است.درخت مر می گویند

واژه مرmorبه ضم م به معنای گرد است و به سنگ بزرگ مرههmoreheh می گویند

مر
مخفف مرا
مر اینست = مرا این چنین است

مر:
دکتر کزازی در مورد واژه ی "مر " می نویسد : (( مر در شاهنامه کاربردی است کهن و ویژگی سبکی: این واژه همراه با " را " به کار برده می شود و آن را استوار می دارد. ))
((پذیرندهٔ هوش و رای و خرد؛
مر او را دد و دام فرمان برد.))
(نامه ی باستان ، جلد اول ، میر جلال الدین کزازی ، 1385، ص 196 )

مر:شمار ، تعداد زیاد
دکتر کزازی در مورد واژه ی " مر" می نویسد : (( مر در پهلوی در ریخت مر و مار mār به معنی شمار بکار می رفته است. این واژه هنوز در " آمار " باز مانده است و کار برد دارد . ))
((شدند انجمن دیو بسیارْ مَر؛
که پردخته مانند از او تاج و فر.))
(نامه ی باستان ، جلد اول ، میر جلال الدین کزازی ، 1385، ص 257.)

در گفتار لری :

مُر (ر کشیده) = سفتی مایه، چیزی که آب نیست و سفتی مایه است، پالپ یا چیزی که در آب کمتر از بین می‌رود.
شاید مُر قانون هم از این مَنا گرفته شده.

مُ ُ ر (اُ کشیده)(عامیانه) یا مُهر = کامل، دست نخورده، هر چیزی که کامل باشد، گِرد

مور (اُ کشیده) = زمین کشاوزی که آب در آن بماند.

مَره= شماره
مَره = هر بار پیمانه گرفتن بخشی از گندم سر خرمن.
که در هر مَره شاید ۵٠ پیمانه گرفته شود.

شِمَردن (برخی گویش های لری) = شمارش کردن، شمردن

مِرُ ُ (اُ کشیده) یا مِرو= کشتی گرفتن و زد و خورد (بازی یا شوخی یا جدی)

واژه ای در زبان لکی به معنی غار