گوش خیزک

/guSxizak/

لغت نامه دهخدا

گوش خیزک. [ زَ ] ( اِ مرکب ) لهجه ای از گوش خزک. ( یادداشت مؤلف ). گوش خزه. گوش خزک. گوشالنگ. رجوع به گوش خزک شود.

فرهنگ فارسی

( اسم ) گوش خزک گوش خز ۲ .

دانشنامه عمومی

گوش خیزک نامی عمومی است که به حشرات راستهٔ پوست بالان ( Dermaptera ) از زیرردهٔ بال داران ( Pterygota ) داده شده. مشخصهٔ این حشرات، بال های غشائی تاخورده در زیر پیش بال های کوتاه چرم گون است.
در راسته پوست بالان در حدود دو هزار گونه وجود دارد[ ۱] که در ۱۲ خانواده دسته بندی می شوند. گوش خیزک ها را بر اساس تعداد بند شاخک ها و شکل بند دوم پنجهٔ پا، رده بندی کرده اند.
گوش خیزک ها بیشتر شب زی هستند و روزها را در شکاف های مرطوب صخره های می گذرانند.
برخلاف نامی که این حشرات دارند وارد گوش نمی شوند؛ و این نام بر اساس یک داستان خرافه قدیمی به این حشرات گفته می شود. گوش خیزک ها نوع بال دار یا بی بال دارد. در گونه بال دار، بال های جلو بسیار کوچک و عموماً تگمینا و گاهی الیترون نامیده می شود. اما بال های عریض و گرد این حشره در موقع استراحت جمع می شود و در زیر بال های جلو قرار می گیرد. این حشرات در انتهای بدن خود دارای زوائدی هستند با نام انبرک ( Forceps ) که این زوائد در گونه نر دارای قوس و در گونه ماده مستقیم می باشد. در این راسته، خانواده قیچی داران ( Forficulidae ) و گونه گوش خیزک اروپایی ( Forficula auricularia ) از اهمیت نسبی برخوردار هستند و گاهی به صورت آفات خودنمایی می کنند. همچنین نیش این حشرات درد بسیاری دارد.
حشرات این راسته با داشتن یک جفت قلاب انبرک مانند در انتهای شکم مشخص می شوند. بال های جلویی کوتاه و چرمی است. بال های عقبی غشایی و پهن بوده و دارای رگ های شعاعی می باشند. بال های عقبی به هنگام استراحت مانند بادبزن ژاپنی جمع می شود و یک بار نیز حول محور عرضی تا می خورد به طوری که در زیر بال جلویی پنهان می شود. قطعات دهانی جونده و فاقد چشم های ساده می باشند. سرسی در گونه نر در قاعدهٔ پهن و انتهای آنها به سمت داخل خمیده شده ولی در ماده ها نسبتاً مستقیم است. آنها از مواد زائد بیشتر تغذیه می کنند ولی گاه گاهی به محصولات کشاورزی نیز خسارت می زنند.
جلوی سر پهن گوش خیزک ها یک جفت شاخک باریک و نسبتاً طویلی که تا ۵۰ بند دارد دیده می شود. چشم های مرکب آنها بزرگ است و چشم ساده ندارند. قطعات دهانی گوش خیزک ساینده است که معمولاً از گیاهان تغذیه می کنند ولی گاهی از لاشهٔ حیوانات و مواد پوسیده یا حشرهٔ زنده نیز تغذیه می کنند. شکل قلاب های انتهای شکم نرها داس مانند ولی در ماده ها تقریباً مستقیم است. طرز زندگی این حشرات به دلیل مراقبتی که مادهٔ آنها از نوزادانشان می نماید، جالب است. ماده ها معمولاً بین ۲۰ تا ۴۰ و گاهی تا ۸۰ تخم می گذارند. در طول زمستان ماده از تخم هایی که در نزدیکی سطح خاک قرار داده مراقبت می کند تا سایر جانوران از آنها تغذیه نکنند. آزمایش نشان داده هر گاه تخم ها را از جای خودشان خارج نموده و پراکنده کنند، ماده ها آنها را مجدداً جمع آوری می نمایند.
عکس گوش خیزکعکس گوش خیزکعکس گوش خیزکعکس گوش خیزک
این نوشته برگرفته از سایت ویکی پدیا می باشد، اگر نادرست یا توهین آمیز است، لطفا گزارش دهید: گزارش تخلف

دانشنامه آزاد فارسی

گوشْخیزک (earwig)
گوشْخیزک
نوعی حشرۀ شب فعال، از راسته گوشخیزک ها. بال های جلویی کوتاه و چرم مانند این حشره محافظ بال های عقبی اند، بال های عقبی بزرگ اند و در حالت استراحت، مثل بادبزن جمع می شوند. گوشخیزک ها به ندرت پرواز می کنند. این حشرات در انتهای بدنشان اندام قلاب مانندی دارند. نرها به سبب اندام های قلاب مانند منحنی شان شناخته می شوند، این اندام در ماده ها مستقیم است. از آن جایی که گوشخیزک ها از گل ها و میوه ها تغذیه می کنند آفت محسوب می شوند، امّا این جانوران از سایر حشرات، مرده یا زنده، هم تغذیه می کنند. این حشره تخم هایش را زیر خاک می گذارد. ماده ها حتی پس از باز شدن تخم ها از نوزادان مواظبت می کنند، نرها قبل از باز شدن تخم ها می میرند. گوشخیزک ها، اگر در معرض تهدید قرار گیرند، از غدد شکمی شان کوئینون یا مادۀ شیمیایی سوزش آوری که آن را به شکل بلور ذخیره می کنند، می پراکنند. در بریتانیا چند نوع گوشخیزک، ازجمله گوشخیزک معمولی اروپایی Forficula auricularia یافت می شود.

مترادف ها

earwig (اسم)
جاپلوس، گوش خیزک

پیشنهاد کاربران

در گویش کرمان وشهرستان بهاباد به این حشره دو دمبو/Dodombu/ گفته می شود این حشرات با داشتن یک جفت قلاب انبرک مانند در انتهای شکم مشخص می شوند که شبیه دو عدد دم می باشد به همین دلیل آنها را دو دم و دو دمبی ( دو دمی ) نیز می نامند.
...
[مشاهده متن کامل]

این حشرات معمولاً در شب فعال بوده و در طی روز در شکاف ها، ترک خوردگی های زمین، در زیر پوست درختان و نیز در زباله و آشغال خود را مخفی می کنند. معمولاً از مواد پوسیده و مردهٔ گیاهی تغذیه می کنند برخی از گونه های این حشرات دارای غددی می باشند که از این غدد مادهٔ بدبویی خارج می شود که به عنوان وسیلهٔ دفاعی به کار می آید. آنها نسبتا سریع حرکت می کنند هنگامی که در بستر زمین حرکت می کنند سریعا فرار می کنند.

بپرس