کتاب الفرق فی شرح احوال مذهب المسلمین و المشرکین

دانشنامه اسلامی

[ویکی نور] کتاب الفرق فى شرح احوال مذهب المسلمین و المشرکین تألیف فخر رازى، کتابى است که به شرح و بررسى مذاهب مختلف اسلامى و غیر اسلامى مى پردازد حتّى دربارۀ مذاهبى بحث مى کند که تظاهر به اسلام مى کنند ولى در واقع مسلمان نیستند.در این کتاب فخر رازى با آن عظمت علمى نهایت بى انصافى و بى دقّتى خود را نشان مى دهد وى نسبت هایى را به شیعه مى دهد که کاملا دروغ بوده و هیچ واقعیّتى ندارد.
البته با کمى تحقیق در احوالات فخر رازى معلوم مى شود که وى ادوار مختلفى را پشت سر گذاشته است زمانى در نهایت تعصّب و شدّت تسنّن روزگار سپرى مى کرد در این دوره از تهمت زنى و دروغ پردازى نسبت به شیعه ابائى نداشت ولى ظاهرا در اواخر عمر مستبصر شده و پخته تر به نظر مى رسد.
خوانندگان محترم توجّه داشته باشند که این رساله ناظر به همان دورۀ تعصّب و تسنّن وى بوده لذا در آن، سخنان دروغ و تهمت هاى ناروا به مکتب تشیّع بسیار دیده مى شود که در جاى خود به آن پرداخته مى شود.
این کتاب به همراه سیزده رساله دیگر در مجموعه ای به نام چهارده رساله از فخرالدین رازى است که توسط محمدباقرسبزواری گردآوری گردیده است.
این کتاب مشتمل بر ده باب است:
باب اوّل به شرح فرقه هاى معتزله مى پردازد و خود داراى سه فصل است در فصل اوّل به اصول چهارگانه اى اشاره مى کند که تمام فرقه هاى معتزله بر آن اتّفاق نظر دارند و آنها عبارتند از:1-نفى باریتعالى از صفات علم و قدرت. 2-اعتقاد به محدث بودن قرآن 3-نفى رویت حق تعالى 4-خالق نبودن خدایتعالى در افعال بندگان. فصل دوّم در وجه تسمیه معتزله است که گروهى از شاگردان حسن بصرى از حلقه وى بیرون آمده و مذهب جدیدى را بوجود آوردند لذا به آنها گفتند:اعتزل حلقة الحسن.فصل سوّم به فرقه هاى هفده گانه معتزله مى پردازد که هرکدام از آنها داراى نظریّات مختلفى هستند بعضى مى گویند خدایتعالى سمیع و بصیر هست ولى مرید نیست گروهى مى گویند که یک عرض هم مى تواند موجود باشد و هم معدوم، برخى معتقدند لفظ وکیل را نمى توان بر خدا اطلاق نمود لذا از گفتن«حسبنا اللّه و نعم الوکیل»مردم را منع مى کردند طایفه اى دیگر مى گویند گواهى على، طلحه و زبیر به هیچ وجه مقبول نیست.

پیشنهاد کاربران

بپرس