معاون دبیرکل سازمان ملل متحد ( انگلیسی: Under - Secretary - General of the United Nations ) ( USG ) یک مقام ارشد در نظام اداری سازمان ملل متحد است که به طور معمول توسط مجمع عمومی با توصیه دبیرکل برای یک دوره تجدید پذیر به مدت چهار سال منصوب می شود. معاون دبیرکل پس از دبیرکل و قائم مقام دبیرکل سازمان ملل متحد، سومین رتبه عالی در سازمان ملل به شمار می رود. این رتبه به روسای نهادهای مختلف سازمان ملل، از جمله مقامات عالی دبیرخانه سازمان ملل متحد و نمایندگان سطح بالا اعطا می شود. سازمان ملل متحد این درجه را برابر با وزیر کابینه یک کشور عضو می داند و در این رابطه دبیران کل تحت منشور ملل متحد مصونیت دیپلماتیک دارند.
اکثر معاونان دبیرکل سازمان ملل متحد توسط مجمع عمومی سازمان ملل متحد و با توصیه دبیرکل برای مدت معین چهار ساله منصوب می شوند. افراد دیگر ( به طور معمول فرستادگان ویژه، کسانی که توسط دبیرخانه منصوب می شوند و سمت های مدیریت غیر برنامه های سازمان ملل متحد ) مستقیماً توسط دبیرکل سازمان ملل متحد و با حدود اختیار وی منصوب می شوند. با این حال، تمام معاونان از طریق دبیرکل سازمان ملل متحد به مجمع عمومی سازمان ملل گزارش می شود. تنها استثناء در بین معاونان، معاون دبیرکل خدمات نظارت داخلی است که مستقیماً به مجمع عمومی گزارش می دهد.
تمایز در روش انتصاب از آن جهت مهم است که قائم مقام دبیرکل سازمان ملل متحد توسط مجمع عمومی منصوب می شود و دارای یک وظیفه مستقل از دبیرکل می باشد و بنابراین وی قادر نیست بدون رضایت مجمع عمومی کسی را از سمت خود برکنار کند. بسیاری از مفسران این محدودیت را برای تضعیف قدرت دبیرکل در ارائه رهبری و مدیریت قوی نظام سازمان ملل متحد مشاهده کرده اند.
برخی از پست های ارشد در نظام سازمان ملل متحد دارای معادل معین تحت عنوان معاون دبیرکل هستند اما حق ندارند از عنوان رسمی استفاده کنند. برجسته ترین نمونه این امر مدیر برنامه عمران ملل متحد است که اغلب از او به عنوان سومین مقام ارشد در نظام سازمان ملل یاد می شود اما هنوز از عنوان معاون دبیرکل استفاده نمی کند.
معاونان دارای درجه دیپلماتیک معادل وزیر دولت در هیئت دولت هستند که بر اساس ماده ۱۰۵ منشور ملل متحد مصونیت دیپلماتیک دارند.
حضور بیش از ۵۰ نفر در سمت معاون دبیرکل، جای تعجب نیست که نفوذ و قدرت آن ها در سیستم سازمان ملل متحد بسیار متفاوت سازمان های دیگر است. مهم ترین عملکرد معاونان دبیرکل سازمان ملل متحد، کنترل بودجه ها، برنامه ها یا فعالیت های کلیدی است و از جمله مسئولیت اعضای گروه مدیران ارشد سازمان ملل می باشد و هدف آنها اطمینان از انسجام و جهت دهی استراتژیک در کار سازمان ملل است. در ۱۹۹۷ هیئت مدیران پیشنهادهای اصلاحی را از طریق دبیرکل کوفی عنان در مجمع عمومی به تصویب رساندند.
این نوشته برگرفته از سایت ویکی پدیا می باشد، اگر نادرست یا توهین آمیز است، لطفا گزارش دهید: گزارش تخلفاکثر معاونان دبیرکل سازمان ملل متحد توسط مجمع عمومی سازمان ملل متحد و با توصیه دبیرکل برای مدت معین چهار ساله منصوب می شوند. افراد دیگر ( به طور معمول فرستادگان ویژه، کسانی که توسط دبیرخانه منصوب می شوند و سمت های مدیریت غیر برنامه های سازمان ملل متحد ) مستقیماً توسط دبیرکل سازمان ملل متحد و با حدود اختیار وی منصوب می شوند. با این حال، تمام معاونان از طریق دبیرکل سازمان ملل متحد به مجمع عمومی سازمان ملل گزارش می شود. تنها استثناء در بین معاونان، معاون دبیرکل خدمات نظارت داخلی است که مستقیماً به مجمع عمومی گزارش می دهد.
تمایز در روش انتصاب از آن جهت مهم است که قائم مقام دبیرکل سازمان ملل متحد توسط مجمع عمومی منصوب می شود و دارای یک وظیفه مستقل از دبیرکل می باشد و بنابراین وی قادر نیست بدون رضایت مجمع عمومی کسی را از سمت خود برکنار کند. بسیاری از مفسران این محدودیت را برای تضعیف قدرت دبیرکل در ارائه رهبری و مدیریت قوی نظام سازمان ملل متحد مشاهده کرده اند.
برخی از پست های ارشد در نظام سازمان ملل متحد دارای معادل معین تحت عنوان معاون دبیرکل هستند اما حق ندارند از عنوان رسمی استفاده کنند. برجسته ترین نمونه این امر مدیر برنامه عمران ملل متحد است که اغلب از او به عنوان سومین مقام ارشد در نظام سازمان ملل یاد می شود اما هنوز از عنوان معاون دبیرکل استفاده نمی کند.
معاونان دارای درجه دیپلماتیک معادل وزیر دولت در هیئت دولت هستند که بر اساس ماده ۱۰۵ منشور ملل متحد مصونیت دیپلماتیک دارند.
حضور بیش از ۵۰ نفر در سمت معاون دبیرکل، جای تعجب نیست که نفوذ و قدرت آن ها در سیستم سازمان ملل متحد بسیار متفاوت سازمان های دیگر است. مهم ترین عملکرد معاونان دبیرکل سازمان ملل متحد، کنترل بودجه ها، برنامه ها یا فعالیت های کلیدی است و از جمله مسئولیت اعضای گروه مدیران ارشد سازمان ملل می باشد و هدف آنها اطمینان از انسجام و جهت دهی استراتژیک در کار سازمان ملل است. در ۱۹۹۷ هیئت مدیران پیشنهادهای اصلاحی را از طریق دبیرکل کوفی عنان در مجمع عمومی به تصویب رساندند.
