قله بسیار برجسته

قلهٔ بسیار برجسته ( به انگلیسی: ultra prominent peak ) به کوهی گفته می شود که برآمدگی نسبی آن ۱٬۵۰۰ متر ( ۴٬۹۲۱ پا ) یا بیشتر باشد. شمار چنین قله هایی در جهان چیزی نزدیک به ۱٬۵۱۵ قله است. [ ۱] برخی از آنها همچون کوه اورست، آکونکاگوا، و مک کینلی ( سه قلهٔ دارای بیشترین برآمدگی نسبی ) کوه هایی نام آشنا، و برخی دیگر از این کوه ها بسیار گمنام تر هستند. قله دنا در ایران نیز یکی از این قله ها است. همچنین برخی از کوه های نامدار جهان، مانند ماترهورن و ایگر، در ردیف قله های بسیار برجسته جای نمی گیرند، چرا که این کوه ها با گذرگاه های بلندی به کوه های بلندتر از خودشان پیوسته اند و در نتیجه برآمدگی نسبی شان چندان زیاد نیست.
عبارت «بسیار برجسته» در این مفهوم را نخستین بار استفان فرای زمین شناس آمریکایی در دههٔ ۱۹۸۰ میلادی و در پژوهش های خود دربارهٔ برآمدگی نسبی قله های ایالت واشینگتن به کار گرفت. او عبارت «کوه بسیار بزرگ» ( به انگلیسی: ultra major mountain ) را برای اشاره به قله هایی با برآمدگی نسبی بیش از ۵٬۰۰۰ پا ( ۱٬۵۲۴ متر ) به کار برد. [ ۲]
هم اینک ۱٬۵۱۵ قلهٔ بسیار برجسته در سراسر جهان شناخته شده است: ۶۳۷ تا در آسیا، ۳۵۵ در آمریکای شمالی، ۲۰۹ در آمریکای جنوبی، ۱۱۹ در اروپا ( قفقاز نیز جزو اروپا به شمار آمده ) ، ۸۴ در آفریقا، ۶۹ در استرالیا، و ۳۹ تا در جنوبگان. [ ۱]
اورست، دماوند، k2، گاشربروم۱، ۲، ۳، ۴، ۵، کلیمانجارو و آرارات و . . . کوه های برجسته دنیا هستند.