رای بدیل

دانشنامه عمومی

رأی بدیل. رأی بدیل[ الف] نوعی نظام انتخاباتی اکثریتی و ترجیحی است که رأی دهنده نامزدان را بر مبنای صلاحیت در برگهٔ رأی رتبه بندی می کند. نامزدی که اکثریت مطلق رتبه های اول برگه های رأی را کسب کند، برنده خواهد بود. اگر نامزدی با این شرایط موجود نبود، نامزدی که کمترین رتبه های اول را دریافت کرده حذف می شود و رأی های انتخاب کنندگانش بر حسب ترجیحات برگه های رأی بین نامزدان باقی مانده توزیع می شود. این مراحل آنقدر تکرار می شود تا بالاخره یکی از نامزدان حائز اکثریت مطلق آرا شود. در این روش وضعیت شمارش آرا به گونه ای است که گویی دورهای حذفی متعدد برگزار می شود ولی همگی فقط با یک نوبت رأی دهی. از این رو نام دیگر این نظام انتخاباتی دور حذفی سریع[ ب] است. انتخابات با روش رأی بدیل معمولاً در حوزه های انتخاباتی تک نماینده برگزار می شود.
مهم ترین حسن روش رأی بدیل به روش رایج نخست گزینی آن است که نامزد پیروز به جای کسب اکثریت نسبی، اکثریت مطلق آرا را کسب می کند و در نتیجه از مشروعیت و پشتوانهٔ بیشتری برخوردار است. این همان فلسفهٔ نظام انتخاباتی دومرحله ای است که در برخی کشورها ( نظیر ایران و افغانستان ) برای تعیین رئیس جمهور به کار می رود، با این تفاوت که هزینه های گزاف دور دوم انتخابات را از روی دوش برگزارکنندگان و نامزدان بر می دارد و باعث صرفه جویی در وقت رأی دهندگان نیز می شود. روش رأی بدیل تا حدودی از میزان آرای بی اثر می کاهد، ولی نه به اندازهٔ نظام های تناسبی. همچنین، برگه های رأی ترجیحی امکان رأی دهی صادقانه را به رأی مندان می دهد و انگیزهٔ رأی دهی تاکتیکی را از بین می برد. رأی بدیل از کارزارهای تخریبی به میزان قابل توجهی می کاهد زیرا نامزدان باید برای جلب اولویت دوم رأی دهندگان نیز بکوشند. از همین رو روش رأی بدیل میانه روی سیاسی و اعتدال را ترویج و با افراط گرایی مقابله می کند. رأی بدیل می تواند نقش مؤثری در تقویت همبستگی در جوامعی ایفا کند که به شدت متکثر هستند.
رأی دادن به روش ترجیحی برای برخی رأی دهندگان دشوار است. شمارش آرا با دست نیز زمان بر است. چون رأی بدیل یک نظام اکثریتی است، استفاده از آن برای انتخاب یک گروه ( مثلاً انتخابات مجلس ) لزوماً به تسهیم متناسب و عادلانهٔ کرسی ها بین احزاب منجر نخواهد شد، و حتی ممکن است اکثریت ساختگی ناشی از رأی بدیل نسبت به سایر نظام های اکثریتی چون نخست گزینی نامتناسب تر باشد. مهم ترین ایرادی که ریاضی دانان از لحاظ نظری به روش رأی بدیل می گیرند، نقض معیار یکنوایی است، هرچند دربارهٔ احتمال وقوع این نقیصه در عمل اتفاق نظر ندارند و تخمین هایشان از ۰٫۰۲۵ درصد تا ۱۵ درصد متفاوت است.
عکس رأی بدیلعکس رأی بدیلعکس رأی بدیلعکس رأی بدیل
این نوشته برگرفته از سایت ویکی پدیا می باشد، اگر نادرست یا توهین آمیز است، لطفا گزارش دهید: گزارش تخلف

پیشنهاد کاربران

بپرس