حدیث مضمر

دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] حدیث مضمر از اقسام خبر واحد می باشد.
حدیث مضمر از اصطلاحات علم درایه است.
خصوصیت حدیث مضمر
حدیث مضمر به حدیثی اطلاق می‏شود که نام معصوم علیه السّلام از آن حذف و ضمیر غایب جایگزین آن شده باشد، مانند تعبیرهای «سَئَلْتُهُ» یا «قُلْتُ لَهُ».
عالمان علم رجال اضمار در سند حدیث را از اسباب ضعف آن شمرده‏اند، مگر در صورتی که قراینی بر رجوع ضمیر به معصوم علیه السّلام دلالت کند، که در این صورت، روایت با دارا بودن شرایط پذیرفته و به مضمون آن عمل می‏شود.


[ویکی شیعه] حدیث مُضْمَر حدیثی که نام معصوم در آن ذکر نشده و به جای آن روای حدیث، از عباراتی مانند «سألتُه» یا «کتبتُ إلیه» استفاده کرده است. عدم ذکر نام معصوم توسط راوی، یا به خاطر وجود قرینه، تقیه و یا جلوگیری از تکرار است.
مُضْمَر در لغت به معنای مخفی و پنهان است و در اصطلاح علم درایه به معنای حدیثی است که روایت کننده اول، نام معصوم را نبرده و از آن با ضمیر غائب مانند سألتُه یا کتبتُ الیه یاد کرده است. در دسته بندی احادیث، حدیث مضمر در دسته اتصال و عدم اتصال سند حدیث قرار می گیرد.
راویان به سه علت در حدیث به جای استفاده از نام معصوم از ضمیر استفاده می کنند:

[ویکی اهل البیت] این صفحه مدخلی از فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت علیهم السلام است
حدیث مضمر - که از اصطلاحات علم درایه است - به حدیثی اطلاق می شود که نام معصوم علیه السلام از آن حذف و ضمیر غایب جایگزین آن شده باشد، مانند تعبیرهای «سَئَلْتُهُ» یا «قُلْتُ لَهُ».
عالمان علم رجال اضمار در سند حدیث را از اسباب ضعف آن شمرده اند، مگر در صورتی که قراینی بر رجوع ضمیر به معصوم علیه السلام دلالت کند که در این صورت، روایت با دارا بودن شرایط پذیرفته و به مضمون آن عمل می شود.
جمعی از پژوهشگران زیر نظر سید محمود هاشمی شاهرودی، فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت علیهم السلام، جلد 3، صفحه 273 .

پیشنهاد کاربران

بپرس