جنگ جهانی ( به انگلیسی: world war ) درگیری نظامی گسترده ای است که همه یا بیشتر
قدرت های اصلی جهان را شامل شود. [ ۱] این عنوان معمولاً به دو جنگ بزرگ که در
سده بیستم رخ داد؛ یعنی «جنگ جهانی اول» و «جنگ جهانی دوم» گفته می شود.
بعضی از
تاریخ نگاران از «جنگ جهانی سوم» و «جنگ جهانی چهارم» صحبت کرده اند. برخی درگیری های بین المللی مانند جنگ نه ساله، جنگ هفت ساله،
جنگ سرد و
جنگ علیه تروریسم درگیری جهانی شمرده می شوند، اما معمولا جنگ جهانی نام نمیگیرند.
اولین کاربرد شناخته شده واژهٔ جنگ جهانی به زبان انگلیسی، در فرهنگ
انگلیسی آکسفورد از روزنامه
اسکاتلندی «The People's Journal» در سال ۱۸۴۸ اینگونه ذکر شده است: «اکنون جنگ بین قدرت های بزرگ لزوماً یک جنگ جهانی است. »
کارل مارکس و فردریش انگلس، در مجموعه ای از مقالات منتشرشده در حدود سال ۱۸۵۰ به نام «مبارزات طبقاتی در فرانسه» از اصطلاح «جنگ جهانی» استفاده کرده اند. [ ۲] در سال ۱۸۸۹، راسموس بی اندرسون یک قسمت از
اساطیر توتونی را جنگ جهانی ( به سوئدی: världskrig ) توصیف کرد. این توصیف را با یک بیت از شعر حماسی اسکاندیناوی قدیمی، "Völuspá: folcvig fyrst I heimi" ( اولین جنگ بزرگ در جهان ) توجیه کرد. [ ۳]
برای اولین بار در سپتامبر ۱۹۱۴، زیست شناس و فیلسوف آلمانی ارنست هکل، اصطلاح «جنگ جهانی اول» را استفاده کرد و ادعا کرد که: ( شکی نیست که فرایند و ماهیت ترسناک «جنگ اروپایی». . . به معنای دقیق کلمه، به
جنگ جهانی اول تبدیل خواهد شد. ) در ۲۰ سپتامبر ۱۹۱۴، براساس یک گزارش در ایندیاناپلیس استار به انگلیسی اصطلاح «جنگ جهانی اول» توسط سرهنگ دوم چارلز کورت استفاده شده بود؛ به عنوان نامی برای دفتر خاطراتش ( منتشر شده در سال ۱۹۲۰ ) . او بحث خود را دربارهٔ این موضوع با سرگرد جانستون از
دانشگاه هاروارد در دفتر خاطرات خود در ۱۰ سپتامبر ۱۹۱۸ یادداشت کرده بود. [ ۴] [ ۵]
مجله تایم در صفحه ۲۸b از شماره ۱۲ ژوئن ۱۹۳۹ اصطلاح «جنگ جهانی اول» را به کار برد. در همین مقاله، در صفحه ۳۲، برای اولین بار از گزارهٔ «جنگ جهانی دوم» برای توصیف جنگ پیش رو استفاده شد. اولین استفاده همزمان با جنگ واقعی در شماره ۱۱ سپتامبر ۱۹۳۹ انجام شد. [ ۶] یک هفته قبل تر، در ۴ سپتامبر، یک روز پس از اعلام جنگ
فرانسه و
بریتانیا به آلمان، روزنامهٔ دانمارکی Kristeligt Dagblad از این اصطلاح در صفحه اول خود استفاده کرد و نوشت: «جنگ جهانی دوم دیروز در ساعت ۱۱ صبح آغاز شد». [ ۷]
