تعداد ایات منسوخه

دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] تعداد آیات منسوخه. تعداد آیات ناسخ و منسوخ در قرآن بسیار اندک است که البته در تعداد آنها میان مفسران و اندیشمندان علوم قرآنی، کمی اختلاف است؛ اما در هر صورت موارد این آیات روشن است؛ لذا موجب گمراهی نخواهد شد. مفسر بزرگ قرآن، علامه طباطبایی، معتقد است تنها ۵ مورد نسخ در قرآن واقع شده است.
کسانی که شرایط مقرر در تحقق نسخ را نادیده گرفته یا نسخ را به مفهوم عام آن که نزد پیشینیان کاربرد داشته است گرفته اند، آمار آیات منسوخه را تا ۲۲۸ آیه رسانده اند. (جدول ناسخ و منسوخ که در پایان ج۲، التمهید آمده است.) به نظر می رسد که این عدد بزرگ بوده و یک زیاده روی است و با ضوابط نسخ سازگار نمی باشد.استاد آیت اللّه خویی طاب ثراه به بیش از یک آیه (آیه نجوی) قایل به نسخ نیست و آن به جهت ناظر بودن آیه ناسخ به آیه منسوخ است؛ ولی با ملاحظه آیات دیگری که در همین راستا آوردیم و نیز با در نظر گرفتن مسئله نسخ مشروط، آیات منسوخه حدود بیست و اندی خواهد بود، که در مورد بیش تر آن ها نسخ مطلق صورت نگرفته است؛ ازاین رو شبهه وجود آیات منسوخه در قرآن که موجب گمراه شدن مراجعه کنندگان باشد، اساسا منتفی است.
شبهات پیرامون نسخ
با برداشتی که تا این جا از مسئله نسخ داشته ایم، بیش تر شبهات مطرح شده درباره نسخ در قرآن خود به خود منتفی است که ذیلا به آن ها اشاره می شود:
← شبهه اول
در پایان باید توجه داشت که اهمیت موضع قرآن تنها در جنبه تشریعات آن نیست و جنبه های دیگر آن از جمله بیانی آن تا سند زنده اسلام باشد نیز از اهمیت بسزایی برخوردار است و بایستی همیشه ثابت و استوار باقی بماند. هر آیه خود سند اعجاز به شمار می رود و با جاوید بودن اسلام جاوید خواهد ماند.

پیشنهاد کاربران

بپرس