تاریخ الموصل

دانشنامه اسلامی

[ویکی نور] تاریخ الموصل، کتابی است به زبان عربی که به گزارش و شرح اخبار شهر موصل و نیز تاریخ دولت اسلامی می پردازد.
به خاطر آنکه ابتدای این کتاب در دسترس نیست، نمی توان درباره انگیزه مؤلف از نگارش آن سخنی گفت.
کتاب فاقد تبویب و فصل بندی است و مطالب آن تنها بر اساس ترتیب سال های قمری تنظیم شده است.
مؤلف در نگارش این اثر بدین شیوه عمل می کند که در ذیل هر سالی، به اختصار به اوضاع عمومی آن سال پرداخته و سپس به طور خاص اخبار شهر موصل را مورد توجه قرار داده است. از آنجا که وی معاصر طبری است و در جاهایی از کتاب صریحا سند خود را به او متصل کرده، می توان گفت که وی از تاثیر طبری برکنار نبوده است.
ازدی در این اثر به بیان اخبار و رویدادهای سیاسی مناطق جزیره و موصل و اسامی علما و محدثان موصل که بر اساس شیوه کتب رجالی تنها به ذکر اطلاعات محدودی از ایشان اکتفا شده است، می پردازد. همچنین بیان اخبار والیان و کارگزاران و قاضیان موصل، بیان اصلاحات انجام شده توسط آنان، چگونگی انتصاب یا استیلای آنان و نیز انساب بعضی از قبایل یمنی ساکن موصل و پیرامون آن، شرح حال بزرگان و شعرای این قبایل، محل زندگی و موطن اصلی آنان، نیز نمونه هایی از اشعارشان، نقش آنان در جنبش های سیاسی، رشادت ها و تاریخ وفات آنان مورد توجه ازدی بوده است.

[ویکی فقه] تاریخ الموصل (کتاب). تاریخ الموصل، کتابی است به زبان عربی که به گزارش و شرح اخبار شهر موصل و نیز تاریخ دولت اسلامی می پردازد. به خاطر آنکه ابتدای این کتاب در دسترس نیست، نمی توان درباره انگیزه مولف از نگارش آن سخنی گفت.
کتاب فاقد تبویب و فصل بندی است و مطالب آن تنها بر اساس ترتیب سال های قمری تنظیم شده است.مولف در نگارش این اثر بدین شیوه عمل می کند که در ذیل هر سالی، به اختصار به اوضاع عمومی آن سال پرداخته و سپس به طور خاص اخبار شهر موصل را مورد توجه قرار داده است. از آنجا که وی معاصر طبری است و در جاهایی از کتاب صریحا سند خود را به او متصل کرده، می توان گفت که وی از تاثیر طبری برکنار نبوده است.
گزارش محتوا
ازدی در این اثر به بیان اخبار و رویدادهای سیاسی مناطق جزیره و موصل و اسامی علما و محدثان موصل که بر اساس شیوه کتب رجالی تنها به ذکر اطلاعات محدودی از ایشان اکتفا شده است، می پردازد. همچنین بیان اخبار والیان و کارگزاران و قاضیان موصل، بیان اصلاحات انجام شده توسط آنان، چگونگی انتصاب یا استیلای آنان و نیز انساب بعضی از قبایل یمنی ساکن موصل و پیرامون آن، شرح حال بزرگان و شعرای این قبایل، محل زندگی و موطن اصلی آنان، نیز نمونه هایی از اشعارشان، نقش آنان در جنبش های سیاسی، رشادت ها و تاریخ وفات آنان مورد توجه ازدی بوده است. علاوه بر این، ازدی به برخی موضوعات که ارتباطی ویژه با تاریخ موصل ندارد؛ بلکه به تاریخ اسلام به طور کلی مرتبط است، می پردازد.ازدی در نگارش این کتاب علاوه بر استفاده از آثار مکتوب پیشینیان، از روایات شفاهی ایشان بهره های فراوان برده است به نحوی که حجم زیادی از مطالب کتاب را روایت های شفاهی تشکیل می دهد.نویسنده در این اثر اهتمام ویژهای به تدوین اخبار مربوط به عالمان مسلمان و سیره ایشان به خصوص علمای شهر موصل نشان می دهد.
ویژگی و کاستی کتاب
تاریخ الموصل از این نظر که اولین کتاب نگارش یافته درباره تاریخ موصل است، از اهمیت و ویژگی خاصی برخوردار می باشد.با وجود این ویژگی، از آنجا که این اثر مانند آثار مشابه تنها بر اساس ترتیب سال ها تنظیم شده دارای کاستی هایی است؛ از جمله اینکه در بسیاری موارد سلسله سخن در بررسی وقایع و شرح اخبار منقطع گشته و مولف با پایان یافتن سال مربوطه به سراغ سال بعد رفته و وقایع خاص آن سال را مورد بررسی قرار می دهد و بدین جهت از ادامه شرح وقایع سال قبل از آن باز می ماند.همچنین ازدی در کتاب خود از بسیاری وقایع اسلامی؛ همچون جریان دعوت عباسیان و سیاستی که ایشان در پیش گرفتند، سیاستی که منجر به سقوط امویان و برپایی خلافت عباسیان شد، اشارهای نمی کند.
وضعیت کتاب
...

پیشنهاد کاربران

بپرس