[ویکی نور] «تاریخ العباسیین» یا «دولۀ الرشید من بنی العباس و بنیه» تألیف نویسندهای مجهول به نام ابنوادران به زبان عربی است. در این کتاب اخبار شش تن از خلفای بنی عباس و عمّال آنها در آفریقا آمده است. کتاب به جهت شیوه نگارش و نیز ذکر عمال بنی عباس تا زمان خلافت اغالبه حائز اهمیت است.
مطالب کتاب در شش باب تدوین شده و در پنج باب اول به ترتیب زندگی هارون الرشید، محمد امین، مأمون، محمد معتصم بالله و الواثق بالله آمده است. در یک باب با عنوان خاتمه نیز ذکر کارگزاران بنی عباس در آفریقا آمده است. هر یک از ابواب از بخشهای مختلفی تشکیل شده است که مطالب آن از منابع مختلف با ذکر منبع نقل شده است.
ذکر اخبار خلفاء و معاصرینشان از امراء و وزراء و علماء و کاتبان و شعراء به شیوهای زیبا و سلسله وار و برقراری ارتباط بین خلفای بنی عباس و عمّال آنها در آفریقا از ویژگیهایی است که کتاب را از آثار دیگر متمایز کرده است و توجه مورخین را به سوی آن جلب کرده است. از منابع مهمی که بسیار از آنها نقل شده است، تاریخ ابن عساکر، تاریخ نویرِی و کتاب «فرج بعدالشده» است.
خلاصه ای از مطالب ابواب مختلف کتاب به ترتیب بدین شرح است:
1- پس از مرگ هادی عباسی فرزندش هارون به حکومت رسید. در ابتدای این باب بیعت خالد بن یحی برمکی با او و وزارت برامکه در حکومت او تشریح شده و نام هر یک و مناصبشان ذکر شده است. آنچه توجه خواننده را به خود جلب می کند توصیفاتی است که در منابع اهلسنت از فضائل و عبادات او آمده است. در بخشی از کتاب به نقل از تاریخ نفطویه آمده است: «رشید هر شبانه روز صد رکعت نماز می گزارد و بی دلیل آن را ترک نمی کرد. در هر روز از اموالش هزار درهم بر فقراء انفاق می کرد علم را دوست می داشت و اهل علم را اکرام می کرد و اسلام را بزرگ می داشت».
مطالب کتاب در شش باب تدوین شده و در پنج باب اول به ترتیب زندگی هارون الرشید، محمد امین، مأمون، محمد معتصم بالله و الواثق بالله آمده است. در یک باب با عنوان خاتمه نیز ذکر کارگزاران بنی عباس در آفریقا آمده است. هر یک از ابواب از بخشهای مختلفی تشکیل شده است که مطالب آن از منابع مختلف با ذکر منبع نقل شده است.
ذکر اخبار خلفاء و معاصرینشان از امراء و وزراء و علماء و کاتبان و شعراء به شیوهای زیبا و سلسله وار و برقراری ارتباط بین خلفای بنی عباس و عمّال آنها در آفریقا از ویژگیهایی است که کتاب را از آثار دیگر متمایز کرده است و توجه مورخین را به سوی آن جلب کرده است. از منابع مهمی که بسیار از آنها نقل شده است، تاریخ ابن عساکر، تاریخ نویرِی و کتاب «فرج بعدالشده» است.
خلاصه ای از مطالب ابواب مختلف کتاب به ترتیب بدین شرح است:
1- پس از مرگ هادی عباسی فرزندش هارون به حکومت رسید. در ابتدای این باب بیعت خالد بن یحی برمکی با او و وزارت برامکه در حکومت او تشریح شده و نام هر یک و مناصبشان ذکر شده است. آنچه توجه خواننده را به خود جلب می کند توصیفاتی است که در منابع اهلسنت از فضائل و عبادات او آمده است. در بخشی از کتاب به نقل از تاریخ نفطویه آمده است: «رشید هر شبانه روز صد رکعت نماز می گزارد و بی دلیل آن را ترک نمی کرد. در هر روز از اموالش هزار درهم بر فقراء انفاق می کرد علم را دوست می داشت و اهل علم را اکرام می کرد و اسلام را بزرگ می داشت».
wikinoor: تاریخ_العباسیین